اگر ایران از 100 میلیارد دلار درآمد نفتی خود محروم نمی شد، چه کارها که می توانست بکند؟

اگر متوسط قیمت هر خانه ۵۰ متری در تهران معادل ۵۰ هزار دلار باشد، ایران با درامد نفتی از دست رفته ایران می توانست ۲،۰۰۰،۰۰۰ خانه (۲ میلیون خانه) برای خانواده های بی بضاعت بسازد.

به گزارش اسپوتنیک، ایران از ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ از تولید یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون بشکه نفت محروم شد. می توان به این مسئله پرداخت که ایران در صورت داشتن این 100 میلیارد دلار، چه دستاوردهایی می توانست برای مردم و کشور خود داشته باشد.

وزیر نفت ایران جواد اوجی چهارشنبه، در نخستین حضور خود در نشست اوپک پلاس با بیان اینکه ایران آمادگی دارد که به محض برطرف شدن تحریم‌های یکجانبه آمریکا، با افزایش تولید نفت به بالاترین سطح ممکن، در جهت جبران خسارت‌های فراوان صورت گرفته در اثر تحریم‌های یکجانبه آمریکا حرکت کند، تصریح کرد: تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران سبب شد از آوریل ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، ایران از تولید یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون بشکه نفت خود (براساس آمار منابع ثانویه) محروم شود که منجر به وارد آمدن بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار خسارت در زمانی شد که نیازمند تأمین ضروریات کشور از جمله برای مقابله با شیوع کرونا بوده‌ایم. آقای اوجی وزیر نفت ایران اظهار داشت: اعمال تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه از سوی آمریکا بر دو عضو مؤسس اوپک، در تعارض با اصول و مقررات حقوق بین‌الملل و حقوق بین‌الملل انسان‌دوستانه است.

در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با یک پژوهش آماری به این مسئله می پردازد که ایران در صورت داشتن این 100 میلیارد دلار، چه دستاوردهایی می توانست برای مردم و کشور خود داشته باشد، آنچه ایران می تواند با این پول بخرد با زیرساخت ها را تامین نماید.

ما بودجه مناطق مختلف و کالای مختلف را بررسی کردیم. به عنوان مثال، حقوق بازنشستگی، امکانات راهسازی، خرید دارو، بودجه بهداشت و درمان در ایران، تحصیل دانش آموزان و مقایسه آن با 100 میلیارد دلار درآمد از دست رفته نفتی به علت تحریم های امریکا از سال 2018 پرداختیم.

اگر متوسط قیمت هر خانه ۵۰ متری به مبلغ ۵۰ هزار دلار در تهران باشد: ۵۰،۰۰۰ دلار ، با درامد نفتی از دست رفته ایران میتوانست ۲،۰۰۰،۰۰۰ خانه (۲ میلیون خانه) برای یک زوج کم درآمد بی بضاعت ساخت.

اگر قیمت یک پراید را بیش از ۱۳۰ میلیون تومان در نظر بگیریم که تقریبا معادل ۵،۰۰۰ دلار می باشد.

در ان صورت ایران می توانست بصورت رایگان به تعداد 20.000.000 (۲۰ میلیون پراید ) تهیه کند.

اگر قیمت یک کیلو گوشت را نزدیک به ۱۵۰ هزار تومان در نظر بگیریم (حدود ۵ دلار) باشد،

در ان صورت با مبلغ درامد نفتی که ایران طی این سالها می توانست داد و ستد کند، معادل ۲۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ کیلو گوشت (۲۰ میلیارد کیلو گوشت) داشته باشد.

اگر وام ازدواج برای هر جوان ایرانی را نیز ۱۱۰ میلیون تومان در نظر بگیریم (حدود ۴ هزار دلار)،

در ان صورت حدود ۲۵،۰۰۰،۰۰۰میلیون جوان ایرانی می توانستند وام ازدواج دریافت کنند.

با در نظر گرفتن مبلغ ۱۰۰ میلیارد دلاری که ایران از درامد نفتی از دست داده است:

چنانچه جمعیت ایران را ۸۵ میلیون نفر در کشور درنظر بگیریم(۸۵،۰۰۰،۰۰۰ نفر) در ان صورت به هر ایرانی مبلغ ۱،۱۷۰ دلار معادل ۳۱ میلیون تومان دریافت کند.

در لایحه بودجه سال 1400 برای امور سلامت 111،155 میلیارد تومان (بالغ بر ۴ میلیارد دلار) اعتبار پیش بینی شده است

که مشتمل براعتبارات درمان نیز است. در ان صورت درامد نفتی از دست رفته ایران به گونه ای بود که می توانستیم بودجه وزارت بهداشت ایران را ۲۵ برابر کنیم.

اگر قیمت هر واکسن کرونا‌ را ۲۵ دلار در نظر بگیریم: در ان صورت ایران با مبلغ از دست رفته درامد نفتی خود می توانست:

۴ میلیارد دلار دوز واکسن تهیه کند. یعنی اگر هر فرد ایرانی به ۲ دوز واکسن احتیاج داشت. تعداد ۲ میلیارد نفر میتوانستند واکسن شوند.

یعنی ۲۳ برابر نیاز ایران به واکسن کرونا، مردم ایران می توانستند واکسن شوند.

در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با آقای میرترابی سعید میرترابی حسینی، کارشناس اقتصاد سیاسی و نفت، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی به گفتگو نشسته است.

ایران برای جبران این مبلغ چه اقداماتی انجام خواهد داد؟ آیا در آینده ایران می تواند جلوی خسارات ناشی از تحریم فروش نفت را بگیرد؟

ایران نمی تواند جبران 100 میلیارد گذشته را انجام دهد، اما به هر حال از انجا که امریکا یک موقعیت مسلط در اقتصاد جهانی دارد و به هر حال تحریم هایی که موقعیت ایران را کمرنگ کرده است، فرصت از دست رفته را نمی توان بازگرداند. ایران می تواند از نظر حقوق بین الملل شکایتی علیه امریکا داشته باشد که این کشور یک جانبه از برجام خارج شده است و مسئولیت دارد. به هر حال واقعیت این است که این حقوق بین الملل بر اساس قدرت است و از انجا که قدرت فائقه آمریکا دیدگاهش این باشد که ایران به مفاد برجام توجه نداشته و به این دلیل آمریکا از برجام خارج شده است، این شکایت حقوقی ایران از آمریکا خیلی بعید است که انجام شود.

اما بحث دیگر این است که چطور می توان از این خسارت جلوگیری کرد! موضعی که وزیر نفت جدید ایران مطرح کرده است این است که ایران این فرصت های مالی از دست داده و قصد ایران این است که بازار نفت برگردد. و پیامی به اوپک است که این موقعیت را برای ایران فراهم کند که زودتر به بازار نفت بازگردد، این بازگشت نیز در هر صورت با مانع خود که تحریم های آمریکا برخورد می کند. این سخنان وزارت نفت ایران یک سیگنالی بوده است که ایران نمی خواهد این خسارت ها ادامه داشته باشد.

آیا راهی برای فروش نفت ایران به برخی از شرکا وجود دارد؟

راهی وجود دارد و به هر حال ایران به میزانی نفت به حد بسیار کمی می فروشد. این میزان نفت با میزان قابل توجهی تخفیف است و مشکل دیگر دسترسی به درآمد مالی این فروش نفت است. این نفت که ایران به شرکای خود چون هند یا چین بتواند بفروشد، اختیاری در دسترسی کامل به این درامد ندارد. در واقع فروش نفت یک مقوله است و اینکه درآمدش به شکل معقولی به ایران برسد به شکل دیگر است. که مقوله دوم مهمتر و اصل وفلسفه فروش نفت در دولت است که اختیار آن را داشته باشد. این موانع هنوز وجود دارد مگر اینکه در مذاکرات پیشرفتی حاصل شود و ایران بتواند به شکل رسمی تری نفت خود را بفروشد و اختیار درآمدی آن را داشته باشد.