گزارش و تحلیل

اسرائیل آذربایجان را مسلح می کند؛ برای چه؟

© Sputnik / Alexey Kudenko /  مراجعه به بانک تصاویر اسرائیل آذربایجان را مسلح می کند. برای چه؟
اسرائیل آذربایجان را مسلح می کند. برای چه؟  - اسپوتنیک ایران  , 1920, 26.05.2021
اشتراک
اوضاع در منطقه قفقاز آشفته است. روابط دشوار بین ارمنستان و آذربایجان ، ارمنستان و ترکیه ، ایران و ترکیه ، ایران و آذربایجان در حال توسعه است.

اسپوتنیک – ولادیمیر ساژین خاورشناس مطرح روس در این خصوص می نویسد: این تصویر با تأثیر نیروهای خارجی تکمیل می شود: روسیه ، اتحادیه اروپا ، ایالات متحده. یک پدیده نسبتاً جدید - فعالیت اسرائیل در منطقه قفقاز ، به ویژه در آذربایجان است. بنابراین، جا دارد به روابط ایران، آذربایجان و اسرائیل نگاه بیاندازیم.

ساژین می افزاید: در مورد روابط ایران و اسرائیل باید گفت که دکترین نظامی - سیاسی ایران دشمن اصلی ایران اسلامی را "شیطان بزرگ" - ایالات متحده تعریف می کند. کشور بعدی در این لیست اسرائیل است که در ایران از آن با عنوان "شیطان کوچک"، "رژیم صهیونیستی"، "رژیم اشغالگر سرزمین های فلسطین" یاد می کند.

روابط ایران و آذربایجان از ویژگی خاصی برخوردار است، زیرا اولاً ، گرچه آذربایجانی ها به گروه قومی ترک تعلق دارند، "آذری ها" و فارس ها شیعه هستند ، ثانیاً ، آذربایجانی ها هم در جمهوری آذربایجان زندگی می کنند (بیش از 10 میلیون نفر) و هم در جمهوری اسلامی ایران (طبق منابع مختلف ، از 17 تا 30 میلیون نفر).

امروزه ، مشکلات جدیدی اضافه شده است. این موارد عبارتند از: مشکل وضعیت حقوقی دریای خزر ؛ مسئله قره باغ و نقش ایالات متحده و اسرائیل در منطقه. اختلافات بین تهران و باکو همچنین به این واقعیت پیوسته است که آذربایجان به توسعه و تعمیق روابط خود با ترکیه ، ناتو ، ایالات متحده و کاملاً غیر قابل قبول برای تهران - با اسرائیل ادامه می دهد.

باکو پایتخت آذربایجان - اسپوتنیک ایران  , 1920, 20.05.2021
گزارش و تحلیل
روابط آذربایجان و اسرائیل، بخش زیر آب یک کوه یخ

روابط بین آذربایجان و اسرائیل از اهمیت خاصی برخوردار است. آذربایجان از سال 1810 که اولین یهودیان از اروپا در باکو اسکان گزیدند، مورد توجه نخبگان یهودی جهان قرار گرفت. اولین کنیسه در سال 1832 در باکو ساخته شد. اولین کنیسه در سال 1832 در باکو ساخته شد. پس از آغاز تولید نفت در باکو در سال 1870 ، سیلی از تجاریهودی به آذربایجان شتافتند. اکنون در آذربایجان از 7 تا 10 هزار یهودی وجود دارد و سه جامعه یهودی وجود دارد: یهودیان کوهستان که عمدتاً در قیرمیزی قصبه (کراسنایا اسلوبودا) و باکو زندگی می کنند ؛ اشکنازی کوهستان ، ساکن عمدتا در باکو و سومغایت، یهودیان گرجی که در مرز با گرجستان زندگی می کنند. در باکو سه کنیسه وجود دارد.  کنیسه ای که در سال 2003 در پایتخت افتتاح شد ، یکی از بزرگترین کنیسه های اروپا محسوب می شود. یک کنیسه در کراسنایا اسلوبودا نیز واقع شده است.

مرکز فرهنگی جامعه یهودیان ، جامعه زنان "حوا" ، انجمن خیریه "Hesed-Khershon" ، باشگاه های جوانان "الف" ، "کیلل" ، کلوپ ویدئویی "میشپاها" ، مدارس مذهبی یهودی ، مدرسه متوسطه Ohr Avner Chabad با موفقیت کار می کننند.

الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان خاطرنشان کرد: "یک جامعه یهودی بسیار فعال در آذربایجان وجود دارد. من فکر می کنم بزرگترین در منطقه است و نقش مهمی در روابط آذربایجان و اسرائیل ایفا می کند.

بیش از 70 هزار یهودی از آذربایجان در اسرائیل زندگی می کنند. سفیر سابق اسرائیل در آذربایجان ، دان استاو (2015-2019) در یکی از مصاحبه های خود خاطر نشان کرد: "آذربایجان و اسرائیل اهمیت جوامع یهودی را را درک می کنند. یهودیان آذربایجان یک نمونه زنده از میهن پرستان اسرائیل هستند ، که در عین حال عاشق وطن خود - آذربایجان هستند. در کشور ما یهودیان زیادی وجود دارند که از کشورهای عربی فرار کرده اند. بومیان آذربایجان از این نظر که آنها از سرزمین خود فرار نکرده اند ، فقط برای پیوستن به برادران خود به اسرائیل نقل مکان کرده اند. علاوه بر این ، آذربایجان نیز برای همیشه در قلب آنها باقی است.

روابط آذربایجان و اسرائیل در چندین جهت با موفقیت در حال توسعه است.

اول ، سیاسی. در دسامبر 1991 ، اسرائیل از اولین کشورهایی بود که استقلال آذربایجان را به رسمیت شناخت. در تاریخ 6 آوریل 1992 ، روابط دیپلماتیک بین دو کشور برقرار شد. سفارت اسرائیل از اوت 1993 در آذربایجان فعالیت می کند. درست است که هنوز هیچ سفارت جمهوری آذربایجان در اسرائیل وجود ندارد. این را می توان با این واقعیت توضیح داد که آذربایجان ، به عنوان عضوی دائمی سازمان همکاری اسلامی ، با احتیاط به این موضوع برخورد می کند. با این حال ، در ماه مه 2021 ، میخائیل جباروف ، وزیر اقتصاد آذربایجان ، در سخنرانی در دومین نشست کمیسیون مشترک بین دولت آذربایجان و اسرائیل گفت: "در سال 2022 ، آذربایجان قصد دارد یک نمایندگی تجاری با وضعیت دیپلماتیک و یک نمایندگی رسمی  توسعه گردشگری در اسرائیل افتتاح کند. من اطمینان دارم که نمایندگی دیپلماتیک تمام عیار آذربایجان در اسرائیل در آینده نزدیک افتتاح خواهد شد. " آذربایجان برای کشورهای حاشیه خلیج فارس که در سال 2020 توافق ابراهیم را با اسرائیل منعقد کردند ، نمونه ای خواهد بود.

از سال 1995 ، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل و سایر مجامع بین المللی ، مذاکراتی بین سران کشورهای اسرائیل و آذربایجان انجام شده است. در سال 1997 ، نخست وزیر بنیامین نتانیاهو به آذربایجان سفر کرد. به دنبال این دیدار در سال 2009 سفر نخست وزیر وقت شیمون پرز انجام شد.

در سال 2016 ، نتانیاهو بار دیگر به باکو سفر کرد. ایران منتقد این دیدار بود. با این وجود ، از آنجا که در آستانه سفر شیمون پرز به باکو در سال 2009 بود ، هیچ تهدیدی از سوی نظامیان ارشد ایران نسبت به آذربایجان وجود نداشت.

وزیران خارجه اسرائیل و آذربایجان ، وزیران دفاع و روسای ستاد کل دو کشور دائما در تماس هستند.

روابط سیاسی بین باکو و اسرائیل نیز بر روابط تجاری و اقتصادی تأثیر می گذارد. از سال 1993 ، شرکت آذربایجانی AZAL پروازهای بین باکو و تل آویو را انجام داده است. اولین اپراتور تلفن همراه در بازار آذربایجان شرکت اسرائیلی Bakcel بود. در فوریه 2007 ، اولین سند اقتصادی بین دو کشور به امضا رسید - توافق نامه حمایت از سرمایه گذاری ها. مالیات مضاعف در آوریل 2017 لغو شد. در ژوئیه 2019 ، تفاهم نامه همکاری امضا شد که براساس آن اسرائیل به عنوان مشاور پروژه ایجاد سیستم اطلاعات ملی در آذربایجان عمل خواهد کرد. اسرائیل وارد ده شریک تجاری و اقتصادی برتر آذربایجان شد.

در سال 2019 ، تجارت بین آذربایجان و اسرائیل به 1.4 میلیارد دلار رسید ، اما به دلیل شیوع ویروس کرونا در سال 2020 کاهش یافت. شاخص های حجم همکاری های نظامی - فنی در این رقم گنجانده نشده است.

براساس گزارش آژانس انرژی ایالات متحده ، آذربایجان 40٪ از نیازهای اسرائیل به نفت را تأمین می کند. این امر اسرائیل را از تکرار بحران نفتی 1973 ممانعت  می کند. اسرائیل همچنین به مشارکت شرکت های آذربایجانی در اکتشاف گاز و توسعه میادین گازی کشف شده در فلات دریایی اسرائیل علاقه مند است.

اسرائیل حق دفاع خود در مقابل تجاوز ایران را حفظ می کند - اسپوتنیک ایران  , 1920, 25.05.2021
اسرائیل حق دفاع خود در مقابل تجاوز ایران را حفظ می کند

به نوبه خود ، آذربایجان علاقه مند است که از تجربیات اسرائیل در توسعه کشاورزی با شدت بالا ، فناوری اطلاعات ، شیمی ، پزشکی و غیره استفاده کند. ذربایجان در حال توسعه انرژی سبز است و اسرائیل در زمینه انرژی خورشیدی و بادی فن آوری های جالبی دارد.

همکاری های نظامی - فنی بین دو کشور تقریباً 20 سال سابقه دارد. در سال 2004 ، قراردادی برای تهیه سلاح های اسرائیلی تولید شده در ترکیه با آذربایجان منعقد شد. به اطلاع ویکی لیکس ، در سپتامبر 2008 ، اسرائیل و آذربایجان توافق نامه ای امضا کردند که بر اساس آن شرکت سولتام قراردادی برای تهیه خمپاره اندازها و مهمات آنها به ارتش آذربایجان، ارتباطات تادیران - وسایل ارتباطی ، شرکت صنایع نظامی اسرائیل - موشکها و سیستمهای هدایت دریافت کرد. این شرکت طیف گسترده ای از توپخانه های موشکی ، روش های مدرنیزه کردن سیستم های قدیمی 122 میلی متری گراد (BM-21) شوروی ، سیستم های هدایت موشک های 122 تا 300 میلی متر و پرتابگرهای موشک های 300 میلی متری را ارائه داد.

در سال 2009 ، شرکت دفاعی اسرائیل Elbit Systems نمایندگی خود را در آذربایجان افتتاح کرد. در مارس 2011 ، کارخانه های شرکت مشترک آذربایجان و اسرائیل AZAD Systems Co که در سال 2009 ایجاد شد (51٪ آن متعلق به آذربایجان است) تولید پهپادهای Orbiter و Aerostar را آغاز کردند.

در سال 2012 ، خرید تجهیزات نظامی آذربایجان از اسرائیل به بیش از 1.6 میلیارد دلار افزایش یافت ، تا سال 2016 - به 6 میلیارد دلار. در سال 2016 ، در جریان سفر نخست وزیر نتانیاهو به باکو ، طرفین توافق نامه همکاری در زمینه دفاع و امنیت را امضا کردند. حضور دائمی متخصصان نظامی اسرائیلی و پرسنل موساد (اطلاعات سیاسی اسرائیل) به طور در آذربایجان مورد توافق قرار گرفت.

هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها) مقام اول را در میان تجهیزات نظامی اسرائیل تحویل شده به باکو به خود اختصاص داده اند. طی 12 سال گذشته ، نیروهای مسلح آذربایجان تقریباً کاملاً به پهپادهای اسرائیلی مجهز شده اند. فقط در سال گذشته اوضاع تا حدودی تغییر کرده است: در آستانه جنگ در قره باغ ، آذربایجان دسته ای از پهپادهای TB2 Bayraktar و مولتی کوپترهای ساخت ترکیه STM Kargu را از ترکیه دریافت کرد. ارتش آذربایجان همچنین به سلاح های اسرائیلی Tavor TAR-2 ، سلاح های Uzi ، مسلسل های سبک Negev ، سیستم های موشکی ضد تانک Spike و LAHAT ، سامانه های موشکی عملیاتی- تاکتیکی LORA ، راکت اندازهای " Lynx " ، توپخانه خودران 155 میلیمتری "ATMOS-2000" ، خمپاره های خودران 120 میلیمتری " Cardom " و "Spear      Mk2 - 47" مسلح است.

اسرائیل تعدادی رادار مدرن ، سیستم دفاع هوایی "باراک -8" ، قایق های مرزی و ناوچه سبک به آذربایجان تحویل داده است. Elbit Systems تانک های T-72 و T-55 آذربایجانی ساخت روسیه و همچنین نفربر زرهی  BMP-2 را مدرن سازی کرده است. طی پنج سال گذشته ، اسرائیل 43٪ از سلاح های جدید را در اختیار آذربایجان قرار داده است (برای مقایسه: ترکیه - فقط 2.8٪). شرکتهای اسرائیلی آموزش های ویژه ای را برای پرسنل ارتش آذربایجان انجام داده و اطلاعات جاسوسی را در آذربایجان جمع آوری کردند.

محمدجواد ظریف الهام علی اف - اسپوتنیک ایران  , 1920, 25.05.2021
دیدار و گفت و گوی ظریف با رئیس جمهور آذربایجان

در سال 2012 ، آویگدور لیبرمن ، وزیر امور خارجه اسرائیل در باکو گفت: "برای اسرائیل ، روابط با آذربایجان مهمتر از روابط با فرانسه است." گابی اشکنازی وزیر امور خارجه فعلی اسرائیل: "آذربایجان متحد ، دوست و بزرگترین تامین کننده منابع انرژی است. ما به توسعه و گسترش روابط با آذربایجان ادامه خواهیم داد."

آری گوتا ، دانشمند کارشناس در امور سیاسی اسرائیلی خاطرنشان کرد: "در حال حاضر روابط دوستانه و قابل اعتماد بین اسرائیل و آذربایجان الگوی ایده آلی برای بسیاری از کشورهای جهان است. آنها یک مشارکت استراتژیک واقعی را نشان می دهند."

اما همه چیز به این سادگی نیست. سفیر سابق اسرائیل در باکو ، آقای دان استاو ، وضعیت را روشن می کند: "آذربایجان نمونه بارزی از مدارا است. کشوری که 97٪ مردم آن مسلمان هستند ، روابط بسیار خوبی با اسرائیل دارد. کشورهای ما می توانند و باید همکاری کنند ، زیرا هر دو ما از بی ثباتی در منطقه خاورمیانه مورد تهدید قرار گرفته ایم".

آیا این به معنای اتحاد آذربایجان و اسرائیل توسط یک تهدید مشترک است؟ وزیر دفاع سابق و وزیر امور خارجه اسرائیل آویگدور لیبرمن به وضوح وضعیت را مشخص کرده گفت: "آذربایجان در تقاطع سه امپراتوری است – ایران ، عثمانی و روسیه" ، و برای اسرائیل مهم است "داشتن یک کشور دوست در این منطقه که مسلمان ، مدرن و سکولار باشد."

منظور آقای لیبرمن البته ایران ، ترکیه و روسیه بود. در عین حال ، از سه کشور نام برده شده ، اسرائیل فقط با مسکو روابط تجاری عادی دارد. روابط با آنکارا مانند یک قطار وحشت است. ما قبلاً در مورد تقابل اسرائیل و ایران صحبت کردیم."

جنگ در قره باغ یک نوع تمرین استراتژیک و امتحان نیرو است. اسرائیل از باکو حمایت کرده و سعی می کند کاری کند تا در صورت بروز اختلاف با ایران آذربایجان برای دفاع از خود پوتانسیل نظامی داشته باشد. از این گذشته بسیاری رسانه ها کنایه کردند که در دوره رویارویی سخت آذربایجان می تواند سرپلی برای وارد آوردن ضربه اسرائیل به ایران شود. باید اعتراف کرد که در طول سالهای اخیر اسرائیلی ها مواضع نظامی، اطلاعاتی و سیاسی – اقتصادی در آذربایجان را به مراتب تقویت کردند.

آذربایجان نیرومندترین کشور قفقاز جنوبی بوده و سیاست چندبعدی را اجرایی کرده و با اتکا به اسرائیل دوردست در حال توازن میان قدرت های بزرگ منطقه – ایران، ترکیه و روسیه است.

به گفته الهام علی اف، مناسبات آذربایجان و اسرائیل مانند یک کوه یخی است که نه دهم آن زیر آب قرار داشته و دیده نمی شود و مثلث ایران – آذربایجان – ترکیه به سرعت در منطقه توسعه پیدا کرده و اسرائیل در آن نقش روز بروز بیشتری ایفا می کند.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала