باید گفت احتمالا خیر چیزی نیست، اگر هم بوده باشد قطعا ایرانی ها فرصت کافی برای پاکسازی این دو سایت را داشته اند چون بحث تقاضای بازدید از این دو سایت مربوط به چندین ماه پیش است اما بحث چیز دیگری است.
طبق معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای آژانس بین المللی انرژی هسته ای مجاز است تا فقط از پایگاه های هسته ای ایران بازدید به عمل آورد و آن هم طبق تشریفات خاصی.
طبق پروتوکل الحاقی معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای آژانس می تواند به صورت سرزده از پایگاه ها و یا مراکز مشکوک به فعالیت هسته ای بازدید به عمل آورد.
ایران رسما عضو معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای است اما عضو پروتوکل الحاقی نیست.
زمان انجام مذاکرات برجام کشورهای 1+5 تقاضا کردند ایران پروتوکل الحاقی را نیز امضا کند اما ایرانی ها حاضر به امضای پروتوکل الحاقی نشدند ولی در مقابل اظهار داشتند حاضر هستند به صورت داوطلبانه به آژانس بین المللی انرژی هسته ای اجازه دهند پروتوکل الحاقی را نیز اجرا کند تا خیال همه همه راحت شود که هیچ فعالیت هسته ای غیر صلح آمیزی در ایران وجود نداد و آن هم در قبال اجرای برجام توسط طرف های مقابل.
ایران همه تعهدات خود طبق برجام را انجام داد و 14 گزارش توسط آژانس بین المللی انرژی هسته ای در این زمینه تایید کننده اجرای تعهدات ایران در برجام بوده.
ایران همچنین به صورت داوطلبانه به آژانس بین المللی انرژی هسته ای اجازه بازرسی از همه جاهایی که مورد مناقشه بود را داد و آژانس طبق بیانیه خود و اظهارات مسئولین آن قویترین نظام راستی آزمایی در مورد فعالیت های هسته ای یک کشور را در ایران پیاده کرد و هیچ چیزی پیدا نکرد.
در مقابل طرف های مقابل مخصوصا آمریکا و کشورهای اروپایی حتی یک بند از تعهدات خود در قبال ایران را انجام ندادند.
تازه آنها نه فقط تعهدات خود را انجام ندادند بلکه حتی در بسیاری موارد ایالات متحده برای نابودی برجام سنگ اندازی هم کرد.
به عنوان مثال طبق برجام قرار بود که سقف ذخیره یورانیوم ایران حدود 300 کیلوگرم باشد و ذخیره آب سنگین ایران حدود 1.5 تن اما سال گذشته آمریکایی ها اقدام به وضع تحریم هایی نمودند که بر اساس آن هر کشور و یا شرکتی اقدام به خرید و یا ذخیره یورانیوم غنی شده ایران نماید تحت تحریم قرار خواهد گرفت.
آنها توقع داشتند که ایران پس از این تحریم آمریکا و رسیدن به سطح محدودیت تولید یورانیوم و آب سنگین خود را متوقف کنند اما طبق برجام و همه معاهدات بین المللی ایران حق داشت چرخه تولید خود را حفظ کند، و همین هم شد، یعنی ایران به تولید خود ادامه داد و به همه اعلام کرد که پایبند توافق هسته ای است و اگر خریداری برای یورانیوم غنی شده ایران و یا آب سنگین باشد حاضر به فروش آن است وتا وقتی که خریداری برای این یورانیوم و یا آب سنگین نیست مجبور است آن را در داخل کشور نگه دارد.
خوب حالا سقف یورانیوم غنی شده و آب سنگین افزایش یافته و از سقف مذکور فراتر رفته، اما سوال اصلی این است که مقصر اینجا ایران است یا آمریکا؟
اگر کشورهای اروپایی واقعا دلواپس هستند چرا آمریکا را تحت فشار قرار نمی دهند که چپ و راست دست به تحریم نزند و بعد خودش در کار خودش بماند.
در مورد بحث سایت ها هم طبق همه تعهدات ایران و مقررات بین المللی آژانس حق ندارد تقاضای بازدید از سایت هایی غیر از سایت های فعال هسته ای را بدهد و اگر ایران قبلا داوطلبانه همکاری هایی را با این آژانس انجام می داد به این معنی نیست که آژانس حق و حقوقی در این زمینه داشته باشد.
اگر کارشناسان آژانس خود چیزی را پیدا کرده بودند باز هم مساله مقداری برای ایرانی ها قابل هضم تر بود اما اینکه آژانس بخواهد به گزارش های اطلاعاتی کشورهای دشمن با ایران و حتی غیر عضو در معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای اعتنا کند و چپ و راست تقاضای بازرسی بدهد و بعد زمینه حضور جاسوسان دشمن از کانال این آژانس در ایران فراهم شود قطعا غیر قابل قبول خواهد بود.
هیچ کشوری چنین چیزی را قبول نمی کند.
این تقاضای آژانس ماجرای بازرسی های بین المللی زمان صدام حسین در عراق و یا معمر القذافی در لیبی را برای همه تداعی می کند.
در آن زمان علیرغم اینکه هیچ چیزی در هیچ سایتی در عراق و یا لیبی پیدا نشد اما بهانه جویی ها پایان نیافت و در نهایت وقتی که دشمنان مطئمن شدند که تسلیحات کشتار جمعی در عراق و یا لیبی وجود ندارد اقدام به حمله کردند.
بدیهی است که در چنین شرایطی و با توجه به تجربه های بسیار تلخ کشورهای جهان در همکاری با سازمان های بین المللی و با توجه به تعریف و تمجیدی که روز گذشته آقای پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا از آقای رافائل گروسی کرد و با توجه به روابط بسیار صمیمی و دیرینه آقای گروسی (از زمانی که سفیر آرژانتین در اتریش بود) با اسراییل و آمریکا دارد بدیهی است ایرانی ها نسبت به خواسته های آژانس بین المللی انرژی هسته ای و آن هم به استناد گزارش های اسراییلی حساس باشند.
ایرانی ها به خوبی می دانند به قول معروف اگر "الف" را بگویند تا "ی" باید بروند و اگر به خواسته آژانس به این راحتی ها تن بدهند آنوقت این خواسته ها تمامی نخواهد داشت و هر روز اسراییلی ها با یک گزارش کذب جدید بیرون می آیند و آژانس به آن بهانه تقاضای بازرسی از جایی در ایران را خواهد داد و ایرانی ها درگیر جواب دادن به هزاران سوال نا مربوط این آژانس خواهند شد و کافی است یک یا دو سوال بی پاسخ بماند تا قیامت به پا شود.
اگر آژانس واقعا به دنبال منع گسترش تسلیحات هسته ای است بد نیست برای حفظ ظاهر هم که شده یکی دو بازرسی از برخی تاسیسات اسراییل هم داشته باشد.
