ولادیمیر ساژین، خاورشناس مطرح روس و تفسیرگر خبرگزاری اسپوتنیک در این خصوص چنین می نویسد: خلیج فارس همچنان یک نقطه داغ در سیاست جهانی است. حتی کووید-19 نمی تواند شعله نیم روشن بحران بین المللی در این منطقه را فرو آورد.
هوای ماه آوریل سال 2020 در خلیج فارس داغ بود.
در تاریخ 15 آوریل، یازده قایق سریع موتوری سپاه پاسداران ایران به کشتی های جنگی آمریکا در خلیج فارس نزدیک شدند، که توسط آمریکایی ها به عنوان "اقدامات خطرناک و تحریک آمیز" ارزیابی شده بود.
در 20 آوریل، تفنگداران دریایی ایالات متحده تمریناتی برای فرود و تصرف جزایر سعودی کاران و کورین در خلیج فارس (با اجازه ریاض) انجام دادند. برای فرود، از تجهیزات سنگین و بالگردهای جنگی استفاده شد. این تمرینات درجه بالای آمادگی تفنگداران دریایی آمریکا برای انجام چنین عملیاتی نشان داد. رئیس فرماندهی مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده، دریابان جیمز مالوی، از رهبری عربستان سعودی بخاطر واگزاری سرزمین خود برای چنین تعلیمات دریایی ابراز سپاسگذاری کرد. این امر قابل درک است: ریاض تهران را به عنوان مخالف، رقیب و مخالف ایدئولوژیک خود می بیند.
در تاریخ 20 آوریل ، دریادار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران، درباره عواقب حضور هواپیماهای آمریکایی و کشتی های جنگی در خلیج فارس به ایالات متحده هشدار داد و تاکید کرد که نیروی دریایی سپاه، موشک های ضد کشتی قدرتمند از جمله برای مقابله با اهداف زیر آب دارد.
در 22 آوریل، دونالد ترامپ به نیروی دریایی ایالات متحده دستور داد كه اگر "کشتی های ایرانی کشتی های آمریکایی را در دریا تعقیب كنند" آنها کشتی های جنگی ایران را منهدم كنند.
در 23 آوریل، فرمانده سپاه ، سرتیپ حسین سلامی، در پاسخ به اظهارات ترامپ، گفته های رئیس جمهور آمریكا را تکرار كرده گفت: "ما به نیروی دریایی خود فرمان دادیم كه در صورت وجود هر کشتی یا یگان رزمی از نیروی دریایی ارتش تروریستی آمریكا که سعی كند امنیت کشتی های غیرنظامی ما را تهدید كند یا به کشتی های جنگی ما حمله نماید، آنها خودشان مورد حمله قرار خواهند گرفت."
در 23 آوریل، نیروهای ویژه آمریکایی مستقر در کویت تعلیمات نظامی انجام دادند.
در تاریخ 27 آوریل ، ستاد کل نیروهای مسلح ایران بیانیه ای در مورد وضعیت در خلیج فارس صادر کرد و در آن حضور آمریکا در خلیج فارس، تنگه هرمز و خلیج عمان را تهدیدی برای امنیت منطقه نامید.
در تاریخ 28 آوریل حسن روحانی رئیس جمهورایران، در جلسه کابینه به مقامات آمریکایی یادآوری کرد که "این خلیج، اسمش فارس است و خلیج نیویورک و واشنگتن نیست". روحانی گفت: "ایالات متحده باید از توطئه های خود علیه مردم ایران دست بر دارد، نیروی مسلح ایران در طول تاریخ حافظ آن سامان بود."
تمام حقایق و اظهارات فوق نشان می دهد که تنش در منطقه خلیج فارس به "خط قرمز" رسیده است.
می دانیم که این منطقه مدتهاست که به مرکز اختلافات بین کشورهای واقع در کرانه خلیج فارس و نیروهای خارج از آن تبدیل شده است.
پس از آنکه انگلیس این منطقه را در سال 1971 "ترک کرد"، ایران در آنجا مسلط شد كه پس از انقلاب اسلامی 1979 ، با عربستان سعودی، سایر پادشاهی های خلیج فارس و همچنین با صدام عراق درگیر شد. همه اینها منجر به جنگ ایران و عراق (1989 – 1980) شد که همه تضادهای موجود در منطقه را تشدید کرد. هر دو طرف به طور جدی به کشتی ها حمله کردند، در درجه اول به کشنی های صادرکننده نفت از کشورهای حوزه خلیج فارس. در طول سالهای 1987-1984 تقریباً 340 کشتی، عمدتا تانکرآسیب دیده ، 116 تن از ملوانان غیرنظامی و نظامی کشته شدند.
از آن زمان تا کنون، این سؤال که چه کسی خلیج فارس را کنترل خواهد کرد، پایه و اساس رشد گسترده حضور نظامی آمریکا در منطقه بوده است. ایران خواهان خروج سربازان آمریکایی برای تقویت نفوذ خود در منطقه است، کشورهای عربی واقع در کرانه خلیج فارس می خواهند که ایالات متحده به عنوان وزنه ای علیه قدرت ایران عمل کند.
قابل توجه است که در مواقع بحرانی، تهران بارها تهدید کرده بود که تنگه هرمز را مسدود خواهد کرد. و این مهمترین "شریان نفتی" جهان است. درست است، اکنون که تقاضای نفت کاهش یافته است، بستن این تنگه به یک فاجعه اقتصادی منجر نمی شود، اما مطمئناً اوضاع نظامی-سیاسی را تیره می کند.
چه نیروهایی در خلیج فارس با یکدیگر مخالف هستند؟ اساس قدرت نظامی جمهوری اسلامی ایران که به منطقه خلیج فارس نشانه گیری شده است، نیروهای موشکی است. زرادخانه موشکی ایران در نیروهای هوافضای سپاه متمرکز شده است. پایه آن از موشک های خانواده شهاب تشکیل شده است، نسخه های مختلف آن دارای بردی از 300 تا 2000 کیلومتر است.
تمام تأسیسات نظامی آمریکا در منطقه و همچنین زیرساخت های غیرنظامی و نظامی اسرائیل و کشورهای عربی خلیج فارس در معرض خطر حمله این موشک ها قرار دارند.
نیروی دریایی ایران خود را صاحب خلیج فارس می داند. آنها در حالی که دارای یک فرماندهی عالی مشترک هستند، به صورت سازمانی و عملیاتی به نیروی دریایی ارتش و نیروی دریایی سپاه تقسیم می شوند.
نیروی دریایی ارتش ایران به سه زیردریایی کلاس کیلو ساخت روسیه، چند زیردریایی کوچک، چهار ناوچه سبک و ده قایق گشت زنی مسلح است. وظیفه آنها انجام نبردهای "کلاسیک" در دریا است.
و اما نیروی دریایی سپاه برای انجام جنگهای نامتقارن طراحی شده است. حوزه مسئولیت عملیاتی نیروی دریایی سپاه خلیج فارس و تنگه هرمز است. آنها مجهز به قایق های کوچک و قایق های پر سرعت (حداکثر 1500 قایق) اند.
انبوه ناوچه های سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران ، مسلح به موشک، اژدر ضد هوایی، توپخانه و اسلحه کوچک، ایده تشکیل ازدحام را تحقق می بخشد. این اقدام به ویژه برای نیروی دریایی ایالات متحده خطرناک است. هواپیماهای جنگی و ناوهای هواپیمابر بزرگ آمریكا می توانند هدف اصلی حمله این ازدحام باشند.
نقش مهمی در استراتژی سپاه در دریا موشک های ضد کشتی کروز موجود در دسته های ساحلی سپاه ایفا می کنند. انواع مختلف این موشک ها می تواند اهداف دریایی را از فاصله 15 تا 300 کیلومتری از بین ببرد.
نکته منفی نیروی دریایی ایران، نبود جنگنده های ضربتی در ترکیب آن است. در ضمن، نیروی هوایی ایران و همچنین پدافند هوایی نیز خطر خاصی برای مخالفان ایران ندارند.
دشمن اصلی نیروهای مسلح ایران در خلیج فارس کیست؟ بلافاصله اشاره می کنیم که نیروهای پادشاهی های عرب، چه به صورت جداگانه و چه با هم ، نمی توانند ادعا کنند که معادل ایران هستند. بنابراین، نیروی اصلی قادر به مقابله با ایران در منطقه خلیج فارس ممکن است نیروهای مسلح ایالات متحده باشد.
آمریکا با کویت ، بحرین ، قطر و امارات عربی متحده موافقتنامه های همکاری دفاعی رسمی دارد، توافق با عمان و تفاهم نامه ها با عربستان سعودی امضا کرده است. همه این توافق نامه ها علیه ایران است.
درمجموع، حدود 35 هزار سرباز آمریکایی دائماً در خلیج فارس مستقر هستند، از جمله حدود 13.5 هزار نفر در کویت، 8 هزار در قطر، 9 هزار نفر در عربستان سعودی و 4 هزار نفر در بحرین.
محل فرماندهی نیروی هوایی ایالات متحده در پایگاه هوایی العدید در قطر قرار دارد و پست فرماندهی پیشرفته فرماندهی مرکزی آمریكا در پایگاه هوایی سالیای آن کشور واقع شده است. ستاد مرکزی ناوگان 5 نیروی دریایی ایالات متحده و عناصر اصلی تامین عملکرد اطمینانبخش آن در بحرین مستقر شده است. منطقه مسئولیت این ناوگان تا خلیج فارس ، دریای عرب و دریای سرخ گسترش می یابد. در عمان یک پست فرماندهی نیروی هوایی ایالات متحده وجود دارد.
علاوه بر این، دو گروه حمله هوایی ممکن است در ترکیب گروه دریایی برای عملیات در خلیج فارس گنجانده شود. هر ناو هواپیمابر بیش از 5 هزار نفر پرسنل دارد، از جمله پرسنل پرواز و تامین فنی پرواز و همچنین 80 هواپیمای جنگی. تعداد کل پرسنل در هر گروه 15-12 هزار نفر است. به نوبه خود، نیروی هوایی ایالات متحده ممکن است شامل بیش از 700 هواپیما باشد.
بیش از 40 فروند هواپیمای حامل موشک کروز، زیردریایی های هسته ای و کشتی های سطحی (در کل حدود 600 موشک کروز مستقر در دریا) می توانند به عملیات نظامی متصل شوند. حداکثر 40 سیستم موشکی ضد هوایی می توانند از گروه در برابر حملات هوایی دشمن دفاع کنند که برخی از آنها اسرائیل، عراق، اردن، عربستان سعودی و کویت را پوشش خواهند داد.
کلا، برتری نظامی- فنی آمریکا عیان و هویدا است، ما آیا اکنون جنگ امکان پذیراست؟
این روزها حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفت: "جمهوری اسلامی خیلی دقیق رفتارهای آمریکایی ها را دنبال می کند و رصد می کند، اما هرگز یک درگیری مسلحانه را آغاز نمی کند و مسبب تنش در منطقه خاورمیانه نخواهد بود."
ظاهرا، رئیس جمهور ترامپ همچنین نمی خواهد که جنگ با ایران باشد.
دلایل زیادی برای این امر وجود دارد. اول از همه کووید- 19 . در آمریکا ، بیکاری در حال حاضر هم در حال رشد است و درآمدهای جمعیت به شدت در حال کاهش است، که آبستن شوک های داخلی جدی است.
علاوه بر این، دونالد ترامپ در ماه نوامبر در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کند و هر جنگی به دور از آمریکا با خطرات از دست دادن آرای مردم ، منابع مادی و مالی باعث ایجاد تفاهم در میان اکثر رأی دهندگان نخواهد شد و در مورد ایران باید گفت که ایالات متحده پیش بینی نمی کند که با تهران پیاده روی آسانی در جبهه های نبرد خواهد داشت.
اوضاع اقتصادی ایران حتی جدی تر است: کووید-19 با بدترین وضعیت اقتصادی و اجتماعی در دهه های اخیر ناشی از تحریم های ایالات متحده ، همزمان شد. دولت تحت فشار شدید مخالفان افراطی قرار دارد و سپاه پاسداران مواضع سیاسی بیشتری را به دست می آورد. با توجه به کووید-19 ، مجلس جدید هنوز کار خود را آغاز نکرده است. همه اینها به انجام حتی جنگهای محدود هم کمک نمی کند.
البته ارزش این را دارد که روی عملگرایی رهبر عالی، رئیس کل قوا آیت الله خامنه ای، حساب کنیم. اما این به هیچ وجه به معنای این نیست که آرامش در خلیج فارس برقرار خواهد شد. هم ایران و هم ایالات متحده بدون شک جنگ روانی - تبلیغاتی خود را ادامه خواهند داد، بازی های ناپسند بسیار خطرناکی و درگیری های ترکیبی انجام خواهند داد که مملو از فاجعه است، هم برای خلیج فارس و هم برای سراسر جهان.
