به گزارش اسپوتنیک، مقامات برخی از کشورها از طرح آمریکا حمایت کردند اما برخی از دیگر کشورها معامله قرن را مورد انتقاد شدید قرار دادند.
تدوین این طرح یکی از وعده های انتخاباتی دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده بود و دولت وی چندین سال روی آن کار کرده است.
بخش اقتصادی این طرح در ژوئیه سال 2019 در کنفرانسی در بحرین اعلام شد و در آستانه ترامپ به همراه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که به واشنگتن سفر کرده بود ، جزئیات بخش سیاسی "معامله قرن" را اعلام نمود.
نارضایتی فلسطینیان
محمود عباس ، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ، گفت: "معامله قرن" قابل قبول نیست و به منزله نقض قوانین بین المللی است.
عباس در سخنرانی خود در رام الله تأکید کرد که طرح ترامپ "عملی نخواهد شد".
رهبر فلسطین گفت: "ما به طور قاطع این معامله را رد می کنیم که قبلاً نیز در مورد آن صحبت کردیم و موضع ما تغییر نکرده است."
وی افزود: "اورشلیم فروخته نمی شود " که منظورش این بود که تحت هیچ شرایطی از تقاضای تبدیل اورشلیم به پایتخت یک کشور فلسطینی دست برنخواهدداشت.
به گزارش رسانه های عربی عباس در عین حال هشدار داد که وی آماده است فقط با میانجیگری گروه چارجانبه خاورمیانه - روسیه ، آمریکا ، سازمان ملل ، اتحادیه اروپا و نه فقط ایالات متحده با اسرائیل در مورد حل و فصل مسئله خاورمیانه مذاکره کند.
گروه رادیکال فلسطین جهاد اسلامی پس از اعلام طرح آمریکا اظهار داشت مقامات فلسطین باید به رسمیت شناختن دولت اسرائیل را پس بگیرند.
خلیل الحیه ، یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس که نوار غزه را کنترل می کند ، به نوبه خود ، گفت که اظهارات ترامپ " ما را دچار هراس و تضعیف نخواهد کرد."
الحیه گفت: "وحدت مردم ما اولین قدم برای خاتمه بخشیدن به" معامله قرن "است.
وی از فلسطینیان خواست متحد شده و خشم خود را ازطرح ایالات متحده برای حل و فصل مسئله خاورمیانه ابراز کنند.
انتقاد ایران ، ترکیه و قطر از "معامله قرن"
وزیر امور خارجه ایران ، جواد ظریف گفت: "معامله قرن" درباره مناقشه فلسطین و اسرائیل ، که توسط ایالات متحده پیشنهاد شده است ، "کابوسی برای منطقه و جهان است".
ظریف در توئیت خود نوشت : به اصطلاح" معامله قرن "فقط یک طرح خیالی ارائه شده از طرف یک ورشکسته است. اما این یک کابوس برای منطقه و کل جهان است و امیدوارم این یک علامت نگران کننده برای همه مسلمانانی باشد که راه اشتباه را طی کرده اند."
وزارت امور خارجه قطر با صدور بیانیه ای از طرح ترامپ انتقاد كرده و تأكید نمود كه "برقراری صلح فقط با احقاق حقوق مردم فلسطین و ایجاد كشور مستقل فلسطین در مرزهای 1967 با پایتختی اورشلیم شرقی ممکن است."
وزارت امور خارجه ترکیه نیز به نوبه خود اعلام کرد طرح پیشنهادی ایالات متحده برای حل و فصل درگیری فلسطین و اسرائیل هیچ شانسی برای موفقیت ندارد.
نگرانی سناتورها
در مجلس سنای کنگره آمریکا نیز به خاطر رونمایی از طرح ترامپ ابراز نگرانی شد.
در نامه 12 سناتور خطاب به رئیس جمهور آمریکا گفته می شود "تأیید یک جانبه حاکمیت اسرائیل بر سراسر اورشلیم ، کلیه شهرک های ایهودی نشین در کرانه باختری و دره اردن و دیگر اراضی دارای اهمیت استراتژیک برای اسرائیل از سوی ایالات متحده حتماً از سوی فلسطینی ها رد شده و و راه را برای الحاق جزئی یا کامل یا کرانه باختری رود اردن به اسرائیل خواهد شد".
سناتورها تأکید می كنند: "چنین پیشرفت حوادث منجر به نادیده گرفتن قوانین بین المللی ، برانگیختن مخالفت شدید از سوی متحدین ما و تضعیف سیاست موجود ایالات متحده در مورد الحاق یک جانبه کریمه شده ... و همچنین متحدان ما مانند اردن را در وضع نامناسبی قرارار خواهد داد".
نظرات مثبت
پس از آنکه ترامپ جزئیات اصلی این طرح را اعلام کرد ، نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو گفت که این "یک برنامه عالی برای اسرائیل و جهان است".
نتانیاهو در سخنرانی اخیر خود در کاخ سفید گفت: "من موافقت کردم که بر اساس این طرح مذاکرات صلح با فلسطینی ها انجام شود."
به گفته نتانیاهو ، رهبر آمریكا اذعان می كند كه اسرائیل باید بر دره اردن و دیگر سرزمین هایی كه اسرائیل از نظر استراتژیک مهم می داند ، حاكمیت داشته باشد و طبق آن همچنین اسرائیل باید بر سرزمین هایی كه به "اسرائیل اجازه می دهد از خود محافظت كند حاكمیت داشته باشد."
نتانیاهو افزود اجرای این طرح به اسرائیل کمک خواهد کرد روابط خود با جهان عرب را بهبود بخشد.
از سوی دیگر لندن معتقد است كه این طرح می تواند گامی مهم در جهت پیشبرد روند حل و فصل مسئله خاور نزدیک باشد.
همچنین عربستان سعودی پیشنهادات واشنگتن را عالی ارزیابی کرد. در بیانیه وزارت امور خارجه عربستان ، طرفهای درگیری به مذاکرات مستقیم تحت نظارت واشنگتن دعوت می شوند.
تاریخچه مسئله
علیرغم وعده های ترامپ در جریان انتخابات انجام داده بود ، تدوین طرح موسوم به معامله قرن مدت زیادی طول کشید. ماه ژوئیه سال 2019 ، ، ایالات متحده در کنفرانس بحرین فقط بخش اقتصادی طرح خود را منتشر کردکه توسط جارد کوشنر ، مشاور ترامپ و جیسون گرینبلات، نماینده ویژه ایالات متحده در روند صلح خاورمیانه ،تدوین شده بود. در بخش اقتصادی معامله قرن سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری در اقتصاد فلسطین در نظر گرفته شده استشده است.
طرح دولت آمریكا برای دستیابی به توافق در خاورمیانه ، همزیستی كشورهای اسرائیل و فلسطین را پیش بینی می كند و حفظ اورشلیم به عنوان پایتخت غیرقابل تقسیم اسرائیل و حفظ وضع موجود در تپه معبد مقدس و دسترسی آزادانه نمایندگان همه مذاهب به آنجا را در نظر می گیرد.
همچنین خلع سلاح گروه فلسطینی حماس که نوار غزه را کنترل می کندو ایجاد کشور فلسطینی کاملاً غیر نظامی در نظر گرفته شده است.
