گزارش و تحلیل

ایران در شأن خود نمی بیند که در مقابل دزدی دریایی اقدام متقابل کند

© SputnikИранский эксперт по международному праву Мохаммад Вахеди
Иранский эксперт по международному праву Мохаммад Вахеди - اسپوتنیک ایران
اشتراک
اقدام انگلیس در توقیف کشتی روسی گریس 1 که حامل نفت ایران در حین عبور از تنگه جبل طارق ودر پی آن توقیف یک کشتی انگلیسی در خلیج فارس توسط ایران این روزها موجب افزایش تنش در خاورمیانه شده است.

شکایت انگلیس از ایران در شورای امنیت سازمان ملل - اسپوتنیک ایران
شکایت انگلیس از ایران به شورای امنیت سازمان ملل
در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با آقای دکتر محمد واحدی رئیس موسسه حقوق بشر(صلح زیبا) وکارشناس حقوق بین الملل مصاحبه داشته.

آقای واحدی اظهار داشت: "تنش ها در منطقه خلیج فارس با تجاوز پهباد آمریکایی به آب های سرزمینی جمهوری اسلامی ایران و در ادامه آن اقدام صحیح نیروهای مسلح در جلوگیری از ادامه این تجاوز با رعایت اصل تنش زدایی در روابط بین الملل و در پی تحقیر نیروهای آمریکایی در رسانه های سراسر جهان، رو به فزونی گذاشته است".

  وی افزود: "پیش بینی می شد که ایالات متحده آمریکا پس از این شکست با کمک متحدین منطقه ای و شرکای استراتژیک خود به نوعی سعی در موازنه فضا و بهبود وجه خود جهت چانه زنی های متعاقب احتمالی نماید، که در این مورد بخصوص و با توجه به شرایط متزلل سیاسی و بحران های مربوط به برگزیت باردیگر با قدیمی ترین شریک خود یعنی انگلستان وارد همکاری شد."

بگفته این استاد حقوق بین الملل:

"توقیف نفتکش گریس۱ در آب های بین المللی توسط نیروی دریایی ارتش انگلستان با ادعای آن که نفتکش مذکور حامل محوله نفتی به سوریه بوده است و این اقدام، برخلاف تحریم سوریه از سوی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۱ است نه تنها داری وجاحت قانونی و عرفی نبود، بلکه دقیقا برخلاف قوانین و سازوکار حقوق بین الملل می باشد.حتی با فرض پذیرش این ادعا که مقصد نفتکش سوریه بوده، اقدام لندن  بازهم غیرقانونی است، چراکه تنها تحریم الزام‌آور از نظر حقوق بین‌المللی، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد است و اصولا کشورهای خارج از این اتحادیه و همینطور جمهوری اسلامی ایران، ملزم به رعایت آن محدودیت‌ها و تحریم‌ها نیستند و اساسا در حقوق بین الملل تحریم فراسرزمینی به رسمیت شناخته نشده است، بنابراین اقدام انگلستان در توقیف نفتکش گریس۱ نقض اصل آزادی حاکمیت دولت ها و آزادی دریانوردی است".

بگفته رئیس موسسه حقوق بشر صلح زیبا :"دو روز پیش با توقیف یک نفتکش تحت پرچم انگلستان هنگام عبور از تنگه هرمز بسیاری از رسانه ها عنوان"اقدام متقابل ایران" را تیتر خروجی های خود نمودند که ناصحیح و غیرکارشناسی است.

هر چند حقوق بین الملل در خصوص "اقدام متقابل" سازوکارها و راهکارهایی اندیشیده است اما اقدام جمهوری اسلامی ایران نه تنها عمل متقابل نبود  بلکه در چارچوب قوانین و قواعد داخلی و بین المللی بوده است. پس ذکر این نکته که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دولت همچنان می تواند فرصت حقوقی اقدام متقابل برای خود را محفوظ بدارد، خالی از لطف نیست. هرچند که جمهوری اسلامی ایران  ضمن  پافشاری به این مهم که اقدام انگلستان درتوقیف نفت کش صرفا منطبق بر شیوه دزدی دریایی است، هرگز با تعبیر اقدام  متقابل شان ملت خود را مخدوش نمی کند و با  اهرم های قانونی  و نیز حقوق  ناشی از قوانین بین المللی آب های سرزمینی و نقش مقتدرانه و حسن پاسداری ازحریم خود و همسایگان خود پیوسته عمل نموده و اکنون نیز دراین چارچوب سخت وخشن مکلف به مبارزه با دزدان دریایی برای استقرار صلح وامنیت است."

بگفته این کارشناس ارشد حقوق بین الملل: "بر خلاف دولت انگلستان، جمهوری اسلامی ایران دلایل حقوقی و قانونی مطابق با حقوق بین الملل و قوانین داخلی کشور را در توقیف نفتکش انگلیسی عنوان نموده است".

آقای واحدی افزود :" بر اساس کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریا مورخ دهم دسامبر ۱۹۸۲ به کشورهای ساحلی اجازه داده شده است در صورتی که کشتی های عبوری، مصداق عبور بی ضرر نیستند را مورد توقیف قرار دهد. 

از آن جایی که طبق اطلاعیه نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نفتکش انگلیسی بنا به اعلام سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان؛ باعث بروز حادثه‌ ای با قایق صیادی ایرانی شده و بدون پاسخگویی، با تغییر مسیر خود باعث ایجاد خطر در مسیر تردد سایر شناورها گردیده و نفتکش سبب ایجاد آلودگی محیط زیستی در منطقه شده است لذا با توجه قوانین داخلی ایران نیز، اقدام به توقیف؛ دقیقا منطبق بر اصول حقوقی می باشد."

ایشان اظهار داشتند: "ایران طبق قانون حفاظت از دریاها و رودخانه های قابل کشتیرانی در مقابل آلودگی مصوب ۱۳۸۹ و قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی ایران مصوب  1372 و  با اخذ حکم از مقام قضایی اقدام به توقیف نموده و از این حیث کاملا منطبق بر اصول حقوقی و قانونی عمل نموده است.

به طور کلی می توان اینطور تفسیر نمود که اقدام جمهوری اسلامی ایران در توقیف نفتکش انگلیسی نه تنها تنش زا نبوده بلکه کاملا منطق براصل مدارا و تنش زدایی با حفظ منافع ملی است."

آقای واحدی همچنین اظهار داشت:

"از طرفی توقیف نفتکش انگلیسی باردیگر پیام مهمی به ایالات متحده مخابره کرد که جمهوری اسلامی ایران در مورد منافع ملی کمترین مسامحه را نخواهد پذیرفت. بستن تنگه هرمز به روش قانونی و کاملا منطبق بر حقوق بین الملل پیام دیگر جمهوری اسلامی ایران به کشورهای ناقض حقوق مردم ایران است که در صورت ادامه یافتن شرایط فعلی و ایجاد اشکال در روند معاملات بین المللی، زین پس باید با مشکلاتی از این دست روبرو شوند. "

بگفته این متخصص حقوق بین الملل :"نظر به اینکه دولت مرکزی انگلستان  با اعمال اراده سیاسی در قالب دزدی دریایی از طریق دولت محلی جبل الطارق   مرتکب  جرم  محرز حسب  قوانین  و قواعد بین المللی شده  است

دولت جمهوری اسلامی ایران  می تواند با طرح دعوی در محاکم بین المللی علیه انگلستان حقوق حقه خود را پیگیری و ضمن  تقاضای رفع توقیف فوری نفت کش خود کلیه خسارات ناشی از این اقدام مجرمانه  را نیز ازطریق تامین خواسته و توقیف  اموال  انگلستان در هر نقطه ای،   هم مانع تکرار اینگونه اقدامات تبهکارانه در منطقه گردد و هم  به تکلیف خود مبنی بر صیانت  از حقوق ملت خود عمل کرده باشد "

وی افزود: "بی شک دزدی  دریایی  در نوع  انگلیسی از طریق محکمه محلی مستعمره انگلستان  بدعت ناهنجاری است که در قالب ظاهری  و حقوقی می تواند اعتبار عرف و قواعد آمره ببن المللی رامخدوش نماید. 

ومداقه در استدلال  فراقانونی  دادگاه محلی جبل الطارق هم وفق قوانین بین الملل عام و وخاص ( مطابق با تفسیر اروپایی) مبنی بر فاقد مبنا بودن تحریم های فراسرزمینی خود دلیل مبرهنی بر اقدام  مجرمانه دولت انگلستان است."

در پایان آقای واحدی اظهار داشت:"مسلما دولت انگلستان می تواند با رفع توقیف هرچه سریع تر نفتکش ایرانی و عذرخواهی رسمی از دولت و مردم ایران گامی موثر در جهت تنش زدایی بردارد".

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала