گزارش و تحلیل

آیا حضور آمریکا در دریای خزر منجر به تهدیدی علیه ایران و رویسه خواهد شد؟

© Sputnik / Redkinآیا حضور آمریکا در دریای خزر منجر به تهدیدی علیه ایران و رویسه خواهد شد؟
آیا حضور آمریکا در دریای خزر منجر به تهدیدی علیه ایران و رویسه خواهد شد؟ - اسپوتنیک ایران
اشتراک
دکتر بهرام امیراحمدیان، متخصص مسائل آسیای مرکزی و قفقاز، استاد دانشگاه تهران در مورد اهداف اصلی حضور آمریکا در دریای خزر و تهدید ایالات متحده علیه ایران و رویسه در این منطقه با خبرگزاری اسپوتنیک به بحث و بررسی پرداخته است.

به گفته دکتر احمدیان، قزاقستان از این مسله آگاهی داشت که حضور نیروهای نظامی کشورهای خارج از منطقه در حوزه دریای خزر ممنوع است:
«قبلا در کنفرانسهای سران کشورهای حاشیه دریای خزر به این موضوع اشاره شده بود. توجیه قزاقستان برای امضای این قرارداد این بوده است که در آنجا عملیات نظامی نیروهای آمریکا که در آنجا حضور خواهند داشت، انجام نشود و نه برای ایجاد پایگاه یا استقرار نیروهای نظامی یا انجام عملیات دریای خزر بلکه برای ترانزیت از آنجا استفاده خواهند کرد».
به گفته این کارشناس ایرانی، قزاقستان به عنوان یک کشور مستقل می تواند با کشورهای دیگر در چارچوب حقوق بین المللی مناسبات برقرار کند و در قلمرو حاکمیت خودش روابط را داشته باشد زیرا این اختیارات در داخل مرزهای حاکمیتی این کشور است.

پوتین کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر را امضا کرد - اسپوتنیک ایران
پوتین کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر را امضا کرد

آقای دکتر امیراحمدیان در باره اهداف آمریکا از حضور نیروهای خودش در منطقه دریای خزر چنین گفت:


«آمریکا برای خروج و تدارکات برای نیروهای خودش که در افغانستان مستقر است به دنبال یافتن یک راهی است که قبلا از خاک پاکستان انجام می شد. حالا که روابط آمریکا و پاکستان به هم خورده و پاکستان به سمت چین گرایش پیدا کرده است آنها اجازه ندادند که آمریکا از آنجا تدارکات را انجام بدهد.
شاید این به آن مفهوم باشد که بلاخره این نیروها می خواهند از منطقه خارج بشوند و یا از منطقه برای مبارزه با تروریزم پشتیبانی بکنند. به همین سبب قزاقستان اجازه داده است که نیروهای نظامی و تجهیزات و ادوات هم را برای پشتیبانی جبهه یا برای خروج از منطقه از خاک این کشور استفاده بشود».

ایران مخالف افزایش حضور نظامی آمریکا در قزاقستان - اسپوتنیک ایران
ایران مخالف افزایش حضور نظامی آمریکا در قزاقستان

به گفته دکتر احمدیان، آمریکا کشور ساحلی دریای خزر نیست و بنا بر این حضور این کشور فقط به یک بخش اقتصادی محدود می شود که اسمش را "ترانزیت" گذاشتند یعنی کالایی از یک جایی داخل یک کشور وارد و از مرز آن کشور خارج می شود بدون اینکه در قلمرو آن کشور باز یا بازرسی بشود:


|«این ترانزیت مفهوم خاصی دیگه ای هم دارد یعنی این کالاها، ادوات نظامی است. از این جهت کشورهای ساحلی می توانند به قزاقستان اخطار بدهند که هنگام جابجایی این محمولات آنها نباید به دست دیگران بیفتد و باید تضمین داده بشود که عملیات نظامی در دریای خزر انجام و منجر به حضور و ایجاد پایگاه نظامی یک کشور خارج از منطقه نشود. قزاقستان باید منافع کشورهای ساحلی دریای خزر را در نظر بگیرد».


به گفته دکتر احمدیان، حضور آمریکا در دریای خزر تهدیدی را برای ایران و رویسه ایجاد نخواهد کرد:
«این فقط یک عمل ترانزیتی است و در موضوع اقتصاد می گنجد و کشورهای دیگر از نظر حقوقی نمی توانند اعتراض بکنند. اگر قزاقستان پایگاه نظامی را به آمریکا داده بود که در آن بتوانند عملیات نظامی انجام بدهند آن موقع می شد که ایران و روسیه اعتراض بکنند».
این کارشناس می گوید که کشورهای دریای خزر در صورتی می توانند از حضور نیروهای نظامی آمریکا در منطقه ایراد بگیرند که این حضور مخالف روح موافقت نامه پنج کشور ساحلی در مورد غیر نظامی بودن دریای خزد باشد و منجر به تقویت نیروهای آمریکا در دریای خزر و آسیای میانه بشود. چهار کشور ساحلی باید به قزاقستان هشدار بدهند که همکاری آنها با ایالات متحده آمریکا برای جابجایی نیروها باید فقط در چارچوب ترانزیت شکل بگیرد. آمریکا فقط در افغانستان حضور نظامی دارد که مجوز سازمان ملل دارد. بنا بر این اگرآمریکا در داخل خاک قزاقستان حضور پیدا بکند و فعالیت مشکوک انجام بدهد کشورهای ساحلی حق دارند عکس العمل نشان بدهند.
به عقیده استاد امیراحمدیان، کشورهای دریای خزر می توانند این موضوغ را در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر که 12 اوت در قزاقستان برگزار خواهد شد مطرح کنند:

نظامیان آمریکایی اجازه ورود به خزر را از قزاقستان دریافت کردند - اسپوتنیک ایران
نظامیان آمریکایی اجازه ورود به خزر را دریافت کردند

«سران کشورها آجندا (دستور کار) را برای اجلاسی که در قزاقستان به زودی برگزار می شود، از قبل تعیین می کنند. رویسه و ایران می توانند به عنوان یک آجندای ضروری این مسله را پیش از اجلاس در دستور رسمی خودش مطرح بکنند. ولی فقط دو کشور هستند. ممکن است اگر همه پنج کشور باشند در آن صورت ایران و روسیه در اقلیت خواهند باشند و رای نمی توانند بیاورند. اگر همه کشورها بتوانند لابی و در باره این موضوع صحبت بکنند، آن وقت اجماع صورت خواهد گرفت. بیشتری از مسایلی که در مورد ساحل دریای خزر است، باید اجماع کلی بگیرد». 

یادآور می شود که چند ماه پیش مجلس سنای قزاقستان پروتکل مربوط به توافقنامه دولت این کشور و ایالات متحده آمریکا درباره حمل و نقل ریلی کالاهای خاص مشارکت آمریکا در تلاش‌ها برای ایجاد ثبات در افغانستان، از طریق قزاقستان را تصویب کرد.

پروتکل تصویب شده به آمریکا اجازه استفاده از دو بندر "آق تاو" و "کوریک" در دریای خزر را برای انتقال محموله‌های خاص به افغانستان می‌دهد.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала