پاییز سال 2016 در یکاترینبورگ روسیه آژانس توسعه جوامع حرفه ای و کارگری ، شعبه روسی جنبش بین المللی WorldSkills و سازمان آموزش فنی حرفه ای ایران یادداشت تفاهمی به امضا رساندند که پایه ای برای همکاری با ایران در عرصه آموزش کارگران حرفه ای شد.
روبرت اورازوف مدیرکل آژانس توسعه صنفی و کارگران حرفه ای روسیه در باره پیشرفت همکاری با ایران طی یک سال و نیم گذشته و نتایج این همکاری در گفتگوی ویژه با «اسپوتنیک ایران» توضیح داد.
اورازوف: تمام کشورهای عضو جنبش WorldSkills در رشد اقتصادی ذینفع هستند. از اینرو خیلی ها توجه زیادی به تخصص و حرفه ای بودن کارکنان ابراز می دارند. این بدان معناست که نمی توان فقط روی سرمایه حساب کرد، باید به فکر کارکنان حرفه ای و متخصص بود. ایران کشور خودویژه ای است که مدت طولانی در انزوا قرار داشت، اما توانست بر خلاف تحریم ها بخش صنعتی خود را رونق بخشد. اما از نظر آموزش کارگران فنی حرفه ای همه چیز آنطور که باید و شاید پیش نرفته است. هم اکنون ما و ایران در دو جهت کار می کنیم. از یکسو، ما به تجربه آنها در خصوص کار سیستم آموزش حرفه ای در ایران توجه می کنیم. این موضوع مهمی برای ماست، زیرا هم اکنون تجهیزات جدیدی به روسیه وارد می شوند که نیاز به برخورد جدید دارند. نکته مهم وجود افراد متخصصی است که بتوانند با این نوع وسایل و تجهیزات کار کنند. ایرانی ها در این عرصه— آموزش حرفه ای- پیشرفت خوبی داشته اند.
از سوی دیگر، ایرانی ها به فناوری آموزش کارگران حرفه ای ما توجه نشان می دهند. تیم ما در مسابقات قهرمانی کار حرفه ای در چارچوب «ورلد اسکیلز» در امارات متحده عربی در سال 2017 برنده شد. در اینجا واقعیت آموزش برندگان جذاب نیست، بلکه این موضوع که ما توانستیم جامعه متخصصان و کارگران حرفه ای را تشکیل بدهیم که قادر است دست به خلاقیت و سازندگی بزند و کار آنها بهتر از هر گروه دیگری از این نوع در جهان است. این مهم برای ایران جذابیت خاصی دارد.
جنبه دوم توجه ایران در همکاری با ما— سیستم مستقل ارزیابی کارگران حرفه ای- است. هر نوع آموزشی با ارزیابی نتایج آغاز می شود. هنگام آموزش مضاعف کارگران حرفه ای تنها واحد اندازه گیری در این عرصه، حرفه ای بودن فرد خواهد بود. روسیه اولین کشور در جهان است که سیستم جامع ارزیابی جمعیت، عمدتا دانشجویان، باصطلاح امتحان عمومی بر طبق استاندارد « ورلد اسکیلز» را به اجرا گذاشت. نتیجه این امتحان دریافت گواهی حرفه ای با دقت «کار یک جراح» است. برای ایران این موضوع اهمیت زیادی دارد، زیرا آنها در مرحله اصلاحات در رشته آموزش حرفه ای قرار دارند. ازاینرو ایرانی ها از تجربه ما بطور فعالی استفاده می کنند. چندی پیش در قازان در چارچوب مراحل انتخابی مسابقات حرفه ای در فینال ششمین مسابقات قهرمانی ملی « متخصصان جوان»(WorldSkillsRussia) موافقتنامه ای با ایران به امضا رسید که بر طبق آن ایران این فناوری را برای توسعه در داخل کشور وارد خواهد کرد».
اسپوتنیک: شرکت ایرانی آی تی Gordarg توجه زیادی نسبت به این فناوری نشان داده است و برای طراحی سیستم خودکار برای برگزاری امتحانات بر طبق استاندارد « ورلد اسکیلز» ابراز آمادگی کرده است. تا چه اندازه متخصصان ایرانی قادر به اجرای اینکار هستند؟
اورازوف: اهمیت این امتحان در آن است که این امتحان به ارزیابی سطح حرفه ای بودن شخص در زمان کار عملی می پردازد .وظیفه ما هر چند ممکن است حتی وحشتناک به نظر برسد، حذف شخص از این زنجیره به عنوان یک ارزیاب، به عنوان یک فرد زنده است. از اینرو ما و ایران در این خصوص به توافق رسیدیم که ما آزمایش در این عرصه را شروع می کنیم و سیستم ارزیابی خودکار را ایجاد می کنیم. عملا دیگر نیازی به ممتحن نخواهد بود و فقط فردی لازم خواهد بود که سطح تخصص و حرفه ای بودن او ارزیابی خواهد شد. موضوع توافق ما با ایران- اتحاد تلاش های مشترک ما در این عرصه است. به عقیده ما، این امر کمک خواهد کرد در سطح بالاتری تخصص در جهان بطور کل و نه فقط در روسیه یا ایران توسعه یابد.
ما می دانیم که سطح تخصص برنامه نویسان ایرانی خیلی بالاست. در ایران آی تی —استارتاپ های Iran-based زیاد هستند. ما امیدواریم که آنها با موفقیت از عهده این وظایف برآیند.در این رابطه روسیه و ایران شباهت زیادی به یکدیگر دارند. ایران هرگز با بوق و کرنا به تحسین برنامه نویسان خود نپرداخته است، اما درواقع در ایران جوانان با استعداد و متخصص زیادی در سطح عالی وجود دارند. از آنجا که ما در انجام پروژه مشترک ذینفع هستیم، فکر می کنم همه چیز بخوبی پیش برود.
اسپوتنیک: در سال 2016 روسیه از حق برگزاری مسابقه قهرمانی « ورلد اسکیلز»جهان در سال 2019 برخوردار شد. چرا قازان به عنوان محل برگزاری این مسابقه انتخاب شد؟
اورازوف: سازمان ما همیشه با مردم کار می کند. ما با شرکت ها و یا نهادها کار نمی کنیم. ما با مردم کار می کنیم. در اینجا شرایط چندی مد نظر بود. اولا ریاست جمهوری تاتارستان ذینفعی زیادی در برگزاری این مسابقات نشان داد. رستم مینیخانوف، ریاست تاتارستان توجه زیادی به وجود کارکنان متخصص نشان می دهد که جای تعجب نیست. اقتصاد تاتارستان با آهنگ شگفت آوری رشد می کند که برای رشد آتی نیاز به کارگران متخصص و ماهر هست. هم اکنون کمبود این نوع متحخصصان مشهود است. دومین دلیل انتخاب قازان به عنوان محل برگزاری این مسابقات، وجود انجمن کارشناسی به حد کافی متخصص است. نکته سوم با وجود شبکه حمل ونقل خوب مرتبط است. تاتارستان مثل مسکو و یا سن پیترزبورگ شلوغ نیست. ولی مهمترین نکته، ذینفعی خود مردم در برگزاری این مسابقات در آنجاست. مسابقه قهرمانی «ورلد اسکیلز» — اتحاد دو چیز است. صلاحیت برگزاری مسابقه قهرمانی و توانایی میزبانی و یا آنطور که ما می گوئیم «مهماننوازی». از این نظر تاتارستان مناسب ترین و بهترین جا در جهان است.
از سوی دیگر، مسابقات قهرمانی «ورلد اسکیلز» یک حیطه فنی است که به معنای آن است که مثلا اگر لازم باشد باید طی 4 روز 50 کارخانه برپا شود و طی 4 روز دمونتاژ شوند. تاتارستان از این نظر صلاحیت کافی دارد. اتحاد این دو خصوصیت باعث شد تا ما جامعه جهانی را به برگزاری مسابقات قهرمانی «ورلد اسکیلز» در تاتارستان قانع سازیم و ثابت کنیم که قازان بهتر از پاریس می تواند میزبان این مسابقات شود.
اسپوتنیک:هم اکنون تهیه مقدمات مسابقات قهرمانی «ورلد اسکیلز» 2019 در اوج خود قرار دارد. روسیه در این فرایند چه کمکی به ایران می کند؟
اورازوف: ایران بی شک در این مسابقات شرکت خواهد کرد. اما اگر منظور شرکت ها و یا حامیان باشد، ما فاقد اینگونه همکاری با ایران هستیم. بهرحال جنبش « ورلد اسکیلز» در باره قهرمانان و یا مسابقات قهرمانی نیست، بلکه اصل مطلب آموزش و پرورش کارکنان حرفه ای است. این گونه مناسبات چندان قابل رویت نیستند و زیاد هم زیبا به نظر نمی آیند، زیرا آموزش افراد- یک روند پیچیده و دشوار — است. اما هدف اصلی همکاری ما همانا در این جهت سمتگیری شده است که خوشبختانه برای ایران نیز همانا این جنبه همکاری جذاب است.
اسپوتنیک: کدام کشورها در برگزاری مسابقات قهرمانی فنی شرکت فعالی دارند؟
اورازوف: ما با تمام کشورها کار می کنیم، اما چین فعال تر از همه است که فناوری زیادی از ما دریافت می کند و به تبادل تجربیات در این رشته می پردازد. کشور هلند نیز شرکت فعالی دارد.بزودی ریاست «ورلد اسکیلز اینترنشنل» و رئیس جمهور هلند به روسیه سفر خواهند کرد. در این دیدار به تبادل فناوری کارها در کالج های حرفه ای خواهیم پرداخت. قزاقستان و بلاروسی بطور سنتی و دیگر کشورها مثلا آلمان که از تجربه غنی برگزاری اینگونه مسابقات برخورداند نیز با ما همکاری می کنند.
ورلد اسکیلز- یک جنبش غیر انتفاعی بین المللی است که هدف آن افزایش اعتبار حرفه کارگری و توسعه و تکامل آموزش حرفه ای از طریق هماهنگی بهترین استانداردهای عملی و حرفه ای در سراسر جهان با کمک سازمان ها و برگزاری مسابقات و کنکورهای تعیین مهارت های حرفه ای هم در کشورهای جداگانه و هم بطور کل در سراسر جهان است.
