گزارش و تحلیل

سرنوشت اسرار آمیز 14 جسد غار چهل چاه

© Fotolia / Sebastian Corneanuسرنوشت اسرار آمیز 14 جسد غار چهل چاه
سرنوشت اسرار آمیز 14 جسد غار چهل چاه - اسپوتنیک ایران
اشتراک
سال 1371 غارنوردان مشاهده بقایای اجساد و اسکلت تعدادی مرد، زن و کودک در غار چهل چاه واقع در خراسان جنوبی را گزارش دادند.

خبرگزاری اسپوتنیک — فروردین ماه امسال خبرگزاری ایسنا خبری درباره کشف بقایای استخوان 14 نفر در غار 1400 ساله ای واقع در روستای چِنشت در خراسان‌جنوبی منتشر کرد، اما در تماسی که اسپوتنیک با «اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی» داشت مشخص شد که این کشف حدود بیست و پنج سال قبل صورت گرفته که این بار سرنوشت و نتیجه مطالعات انجام شده روی این اجساد برای ما جالب شد. بنابراین با هماهنگی اداره میراث فرهنگی خراسان رضوی با «رجبعلی لباف خانیکی»، معاون سابق پژوهشی اداره میراث فرهنگی خراسان رضوی و باستان شناسی که مشاهده و مطالعه این اجساد را بر عهده داشت به گفتگو پرداختیم.
رجبعلی لباف خانیکی به اسپوتنیک گفت: سال 1371 بیرجند و منطقه چِنشت را که از نظر تاریخی و مردم شناسی منطقه بسیار با اهمیتی است بررسی باستان شناسی می کردیم. در روستای چنشت غاری وجود دارد که سالها قبل توسط دوشخص ایرانی و آمریکایی شناسایی و کاملا بررسی شد و حتی مقاله ای نیز درباره آن به نگارش درآمد که همان غار شناخته شده چنشت است. در فاصله حدود دویست و پنجاه متری غار چنشت غار دیگری وجود دارد به نام چهل چاه که گروهی از کوهنوردان بیرجندی به داخل چاه وارد شده و اعلام کردند که اجسادی را در این چاه یافته و حتی جمجمه ای را با خود بیرون آوردند. پس از این گزارش ما به همراه همان کوه نوردان وارد غار شدیم که ریسک بسیار بالایی هم داشت چون کوه از نوع ریزشی بود، در واقع غار نیز در نتیجه ریزش های متعدد کوه شکل گرفته بود و دالان های متعددی دارد.

عجیب ترین گورستان های ایران + عکس - اسپوتنیک ایران
عجیب ترین گورستان های ایران + عکس

در غار با بقایای اجساد تعدادی مرد و زن و کودک مواجه گشتیم. در میان این اجساد یک مرد و یک کودک در قابی شبیه قبر خوابانده شده بودند که به سبک غیر مسلمانی رو به آسمان و با دستانی روی سینه درون آن شبه قبرها قرار گرفته بودند که کاملا مشخص بود توسط دیگر افراد درون غار دفن شده اند. همچنین یکسری از اشیاء و وسایل زندگی و یا چیزی مثل جای خواب که نشان از اقامت این افراد درون غار چهل چاه بود و البته صحنه های بسیار رقت انگیز از این اجساد به چشم می خورد. به عنوان مثال یکی از این اجساد با چوبی جلوی سینه ثابت شده بود تا مانع سقوط به اعماق غار شود که البته برخی از آنها سقوط کرده بودند.

در مجموع چهارده اسکلت در گوشه و کنار غار که بصورتهای مختلف قرار داشتند، شمارش شد و در انتهای غار نیز اسکلت چهار نفر پیدا شد، به این صورت که زنی سر کودکی را در زانو گرفته بود و دو مرد که آنها را تحت پوشش خود گرفته بودند و بصورت بسیار غم انگیزی از دنیا رفته بودند. اجساد همگی لباس بر تن داشته البته مندرس و پاره که از تن کنده شده بود و حتی برخی از این اجساد هنوز پوست و موی سر را حفظ کرده بودند.

رجبعلی لباف در ادامه افزود، از بررسی محیط غار و وضعیت این اجساد دو فرضیه نسبت به سرنوشت آنها مطرح گردید. فرضیه اول اینکه در یک دوره بحرانی سیاسی و یا جنگی مثل حمله دشمنان، این افراد به غار چهل چاه به عنوان پناهگاه فرار کردند، اما توسط دشمن شناسایی شده و خروجی غار را مسدود کردند تا پناهجویان همانجا زنده بگور شوند. فرضیه دوم که شاید به صحت مقرون تر باشد، اینکه احتمالا با توجه به حضور کودک در میان اجساد این افراد دچار جوزام بودند و با توجه به اینکه در قدیم جوزامی ها را از سایر مردم شهر جدا می کردند این افراد به غار چهل چاه تبعید شدند. البته لازم به ذکر است که همان سالها تلویزیون مشهد نیز برنامه مستندی از این غار و اجساد درون آن تهیه نمود که در همان برنامه توضیح داده شد اشیاء و سفال باقیمانده از غار چهل چاه مربوط به دوره اشکانیان است و حتی یک نمونه از این اشیاء اسلامی نبودند.
همچنین در غار چِنشت نیز برخی آثار باستانی مثل صندوق، پارچه، لحاف، رو انداز و یا نیم تنه خشک شده بدن، دست و یا پای انسان وجود داشت که متاسفانه مردم دسته دسته به این مناطق واقعا ارزشمند از نظر مطالعات باستان شناسی وارد شده و آنها را زیر پای له کردند و از بین رفت.

Посетитель на выставке Нефертари и Долина Цариц из Египетского музея в Турине - اسپوتنیک ایران
کشف کتیبه های نسل اول مسلمانان در مصر

رجبعلی لباف در ادامه افزود، زمانیکه اجساد درون غار کشف شدند، تصمیم گرفته شد که ورودی این غار ناشناخته بماند و کسی داخل نشود، چراکه هرگونه تغییر و جابجایی این استخوانها اشتباهی بسیار بزرگ است. بنابراین مدخل غار را بستیم و تنها میراث فرهنگی می دانست که ورودی آن کجا واقع شده است، اما بعدا متوجه شدم که این غار پنهان باقی نماند و به سرنوشت غار چِنشت دچار شده است.
رجبعلی لباف در پایان خاطر نشان کرد: از نظر علم باستان شناسی هر پدیده ای یک عقبه ای دارد، به عنوان مثال اگر جایی کلنگی پیدا شود، مسئله تنها آن کلنگ نیست بلکه نشان دهنده رواج کشاورزی در آن منطقه، یا چگونگی بافت گیاهان و بسیاری نکات دیگر است. وقتی یک پدیده باستانی جابجا شود مثل این است که یک کتاب قطور و منسجم را ورق ورق کرده و نابود کنیم. برخی از کوهنوردان و غارنوردان متاسفانه این جمجمه و اسکلتها را بر می دارند و به خانه های خود انتقال می دهند، درصورتیکه این افراد باید آموزش ببیند تا در مواجه با پدیده های باستانی بدون جابجا کردن آنها اطلاع رسانی نموده تا پدیده توسط فرد متخصص و باستان شناس بررسی و مطالعه شود، به جای اینکه به نابودی کشیده شوند.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала