تاریخ انیمیشن در ایران را می‌توان به عصر برنز نسبت داد. هنرمندان ایرانی توانستند نخستین تصویر متحرک جهان را پدید آورند. باستان شناسان ایتالیایی در شهر سوخته هنگام کاوش در گوری پنج هزار ساله، جام منقوش را پیدا کردند.
این تصاویر که برگرفته از مناظره شاعرانه بزکوهی و درخت آسوریک است، جنبه آموزشی برای کودکان و نوجوانان داشته است. نقش بز کوهی که نماد زندگی، زمین و شادی است در پنج حرکت جهشی که حرکات کلیدی است به سمت درخت آسوریک «نخل» که نماد جاودانگی، بردباری و آسمان است می رود و از میوه خورشید «خرما» و برگ درخت آسوریک تغذیه می کند.
هنر انیمیشن در دهه 1950 میلادی در ایران به صورت تجربی آغاز شد. واژه انیمیشن که در زبان فارسی تاکنون به واژگان «جان بخشی»، «متحرک سازی»، «پویانمایی» و «زنده نگاری» ترجمه شده از اواخر دهه پنجاه میلادی وارد این عرصه شده است.
از جمله انجمن های انیمیشن در ایران می توان از آسیفا- قدیمی ترین انجمن هنری ایرانیان نام برد که در سال 1990 به آسیفای جهاني وابسته به یونسکو پیوست. به گفته متخصصان این فن، انیمیشن ایران به دلیل جنگ عراق با ایران به یک خواب زمستانی طولانی فرو رفت که این امر منجر به فرار هنرمندان از کشور و تغییر شغل آنها و بسته شدن مدارس هنری گردید. انیمیشن ایران مانند اکثر هنرهای دیگر پس از انقلاب و مخصوصا بعد از جنگ تحمیلی رشد چشمگیری داشته است. انیمیشن ایران به لحاظ فنی جایگاه ویژ ه ای در میان دیگر کشورها دارد و در منطقه، بجز ایران و ترکیه در این سطح کار نمی شود.
از جمله انیمیشن هایی که در ایران تولید می شوند می توان به انیمیشن های سیاسی نیز توجه کرد که در این اواخر مطابق با موضوعات سیاسی داغ در جهان، انیمیشن های کوتاه و بازی های طنز تولید می شوند. به عنوان مثال، چندی پیش در ایران از بازی طنز «ترامپت»- بازی آن لاین با ترامپ، پول و موشک رونمایی شد. بر طبق سوژه بازی، ترامپ با دو چیز دوست داشتنی خود — پول و موشک — روبرو می شود که نهایتا یکی از آن ها او را می کشد. یکسال از آغاز بحران سیاسی ایران و آمریکا می گذرد. وظیفه بازیگر آن است که اجازه افتادن بسته های اسکناس و موشک با برچسب «کره شمالی» و گوی های سیاه «رسانه» بر سر قهرمان بازی را ندهد. 100 صحنه سریالی انیمیشنی در باره رئیس جمهور آمریکا ساخته شده است که مدت بازی هر یک از آن ها یک دقیقه است. فصل جدید انیمیشن ترامپت تولید استودیو رضوان نیز با دو شخصیت جهانی یعنی ترامپ و نتانیاهو روایت‌هایی طنز از رفتارهای آنها را به تصویر می‌کشد.
در رابطه انیمیشن «ترامپت» با مدیر استودیو رضوان تولید کننده این بازی طنز برای «تلگرام» به گفتگو نشستیم.
پرسش: انگیزه ساخت این بازی چه بوده است؟
پاسخ: ما یک مجموعه کار انیمیشن انجام می دهیم. اما از آنجائی که تیم تولید و بازی هم داشتیم، خواستیم انیمیشن های دیگری هم تولید بشود. موضوع ترامپ هم یک موضوع جهانی است و برای همه توی دنیا یکجورایی مسأله شده است. حرکات ترامپ، برخورد ترامپ و سیاست های ترامپ. علاوه بر اینکه انیمیشن های دیگر نیز تولید می کنیم و با توجه به اینکه در داخل کشور مخاطبان زیادی دارند یک بازی تلگرامی ساختیم که بزودی البته کامل تر و تکمیل تر خواهد شد.
پرسش: چطور شد که ترامپ و نتانیاهو کنار هم قرار گرفتند؟
پاسخ: این به خاطر حمایت های علنی ترامپ از نتانیاهوست. این دوتا شخصیت شبیه یکدیگر هستند. هم ترامپ شبیه نتانیاهوست و هم نتانیاهو شبیه ترامپ است. دو شخصیتی هستند که از نظر سیاسی تصمیمات آنها و عملکرد آنها معمولا ابلهانه و احمقانه است. ما قبلا هم یک مجموعه داشتیم که شخصیت های آن اوباما و جون کری بود. الان توی این مجموعه روی ترامپ و نتانیاهو داریم کار می کنیم.
پرسش: چرا در این بازی موشک های کره شمالی مطرح شده و نه موشک های ساخت ایران؟
پاسخ: عرضم به حضورتان که خود بحث، تهدیدات ترامپ است. وقتی ترامپ کره شمالی را تهدید کرده است، کره شمالی هم او را تهدید کرده است. ما بیشتر به خاطر درگیری ترامپ و کره شمالی این موشک ها را گذاشتیم. این در حالی است که ایران علیرغم اینکه شاید از نظر نظامی تجهیزات پیشرفته ای داشته باشد هیچوقت آمریکا را تهدید نکرده است. پس ما خودمان را طرف ندیدیم با آمریکا و بهتر دیدیم که از کره شمالی استفاده کنیم.
پرسش: استقبال از این بازی در داخل ایران چطور بوده است؟
پاسخ: انیمیشن ترامپ پنج — شش ماه است که بصورت خودجوش هم دارد تولید می شود. کسی حمایت مالی هم نکرده است، حالا جدیدا داریم آن را بفروش می رسانیم. داخل ایران هر وقت انیمیشن های ترامپ را در فضای مجازی گذاشتیم، توی مثلا تلگرام، هر یک بار بیش از یک میلیون بار بازدید خورده است. این درحالی است که با انیمیشن های دیگری که تولید شده خیلی فاصله دارد، یعنی ما حداقل دوبرابر انیمیشن هایی که توی فضای مجازی مطرح می شود و پخش می شود ما بازدید داشتیم. توی مجموعه ای مثل آپارات که فایل های تصویری و ویدئویی می گذارد، انیمیشن ترامپ پربازدید ترین انیمیشن بعد از انیمیشن مثلا «پندانه» است و حتی توی جشنواره ای که آپارات گذاشته بود، نامزد بهترین انیمیشن هم شد.
در آپارات انیمیشن «ترامپت» بسیار پربازدید بوده است. ضمن اینکه در فضای مجازی و بخصوص اینستاگرام، یو تیوب و تویتر بیشتر در کشورهای اروپایی و آمریکایی خیلی زیاد هم پخش شده است و بازدید زیادی داشته است.
پرسش: از آنجا که بازی بی کلام است و مختص به گروه خاصی نمی شود، آیا شما آماری در خصوص استقبال خارجیان در باره «ترامپت» دارید و یا این فقط مختص ایرانیان در داخل کشور و یا خارج از کشور است؟
پاسخ: بیشتر گروه های ضد ترامپ از آن استقبال کرده اند. ما هم کار را صامت درست کردیم و صدا برایش نگذاشتیم که نیازی به دوبله نداشته باشد. بیشتر خود تصویر پیام است. مثلا توی خود بازی شما نماد آجر را می بینید که ترامپ روی آنها حرکت می کند و خود همان آجرها می تواند او را نابود کند. آجر همان دیواری است که ترامپ دور کشور خودش کشیده است برای عدم ورود مهاجران. از هر کدام از این نماد ها یک طوری توی بازی یا توی خود انیمیشن از آنها استفاده شده است. بازخوردها از کشورهای دیگر را ما هنوز جمع نکردیم ولی تا آنجائی که خبر داریم و دوستانی که در آنجا داریم و برایمان منتشر می کنند همه از موضوع استقبال کرده اند. همانطور که در ابتدای صحبت هم گفتم چون تقریبا موضوع روز است. حماقت های ترامپ هم موضوع جذاب و جدیدی است و هم قابل بحث.
پرسش: آیا می دانید واکنش رسانه های آمریکایی نسبت به این انیمیشن چگونه بوده است؟
پاسخ: نخیر، ما نمی دانیم. رسانه ها را خبر نداریم. اما در داخل کشور همه دیگر «ترامپت» را می شناسند و یک «بِرندی» شده است و آن پسوند «ای.تی» هم که ما آخر کار گذاشتیم، بخاطر تحقیر خود شخص ترامپ است،یعنی که پسوند دوگانه است که هم از نظر زبان انگلیسی ما شاید خواستیم با استفاده از پسوند « ای.تی» هم اسم ترامپ را تحقیر بکنیم و اینکه «ترامپت» یک سازی است که فقط صدا دارد و هیچ چیزی ندارد، چیزی درونش وجود ندارد.
پرسش: آیا استودیوی رضوان قصد دارد انیمیشنی در باره رهبران روسیه بسازد، البته نه به شکل انیمیشن منفی «ترامپت»؟
پاسخ: ما با رهبران روسیه مشکلی نداریم (می خندد) که بخواهیم بر علیه آنها بازی بسازیم.
پرسش: از جنبه مثبت چطور؟
پاسخ: تا حالا بهش فکر نکردیم که بخواهیم چنین شخصیتی هم وارد انیمیشن کنیم. چون الان انیمیشن یک موضوع طنز و فانتزی است. باید یک دلیلی داشته باشد که ما بخواهیم شخصیت خودمان را به نقد و چالش بکشیم. ترامپ شخصیتی است که هر روز می تواند به ما یک بهانه جدید بدهد و گاهی دو تا بهانه جدید. ولی خوب ما با شخصیت های روسیه چنین مسأله ای نداشتیم.
