جهان در روز 26 آوریل یک تاریخ غم انگیز — روز جهانی یادبود قربانیان سانحه فاجعه بار رادیو اکتیوی را برگزار کرد. در آن روز در سال 1986 میلادی نیروگاه اتمی « چرنوبیل» دچار سانحه شد.
انفجار در چهارمین بلوک نیروگاه اتمی چرنوبیل در جریان « تست» یکی از سیستم های تأمین امنیت نیروگاه رخ داد. در نتیجه انفجار بخش فعال و فوقانی ساختمان رآکتور ویران شد.
فوران مواد رادیواکتیو از رآکتور آسیب دیده طی 10 روز ادامه داشت که پس از آن شدیدا رو به کاهش رفت. در نتیجه این سانحه، محوطه ای به مساحت بیش از 200 هزار کیلومتر مربع که حدود 60 هزار کیلومتر آن در فراسوی مرزهای اتحاد شوروی سابق بود، به مواد رادیو اکتیو آلوده شد. تقریبا 8 میلیون و 400 هزار نفر در بلاروسی، روسیه و اکراین مورد تابش رادیو اکتیو قرار گرفتند و صدها هزار نفر آنها از اراضی آلوده تخلیه شدند.
پس از بروز سانحه، 600 هزار نفر از شهروندان اتحاد شوروی (و بر اساس اطلاعات دیگری، 800 هزار نفر) برای رفع عواقب این فاجعه جلب کار شدند که 200 هزار نفر آنها از روسیه بودند.
میخائیل ریلوف مدیر مرکز بین المللی کارشناسی علمی — فنی و کنترل امنیت هسته ای و رادیواکتیو در مصاحبه با « اسپوتنیک» در این خصوص توضیح داد.
— در نظر اول هیچ چیز وحشتناکی در آنجا وجود ندارد. بعلاوه موانع دفاعی مکمل در آنجا ساخته شده است که بلوک آسیب دیده را از بخش مجاور آن کاملا منزوی می کند. در آن بخش وضعیت رادیواکتیوی دائما کنترل می شود. متخصصان از کشورهای مختلف جهان برای بررسی وضعیت به آنجا می روند و به بررسی مسائل بیولوژیکی و محیط زیست و پخش مواد رادیو اکتیو می پردازند».
در عین حال به عقیده کارشناس روسیه جای نگرانی هنوز باقی است.
— اولا در آنجا سوخت هسته ای ذخیره شده است که از نوع « سطحی» است و شدت آن فوق العاده زیاد است. ترس ما از چه ناشی می شود؟ اولا — تروریسم رادیو اکتیوی. انبار بوتونی که سوخت هسته ای مصرف شده در انجا ذخیره شده است اصلا با وسایلی که نیروگاه های هسته ای کنونی را محافظت می کنند قابل مقایسه نیستند…دوما، از خبرهایی در باره انبار کردن آشغال معمولی در آنجا مطلع شدم. به چه دلیل می خواهند دست به چنین کاری بزنند؟ مهمترین چیزی که می توان در این منطقه بسته انجام داد — نظارت بر رفتار طبیعت پس از چنین تأثیرگذاری نیرومندی بر آن است. همانا باید بر این روند نظارت شود و نه اینکه آشغال به آنجا منتقل شود. درست ترین کاری که می توان برای این مکان انجام داد — ایجاد پارک فوق العاده بزرگ طبیعی در محل فاجعه رادیواکتیو است که برای کل جهان مفید خواهد بود».
میخائیل ریلوف در سالگرد فاجعه هسته ای همه را فراخواند یاد افرادی را زنده کنند که در رفع عواقب سانحه فاجعه بار شجاعت بخرج دادند.
— یکبار دیگر از همه می خواهم شجاعت و فداکاری افرادی را به یاد آورند که در رفع عواقب فاجعه هسته ای چرنوبیل شرکت داشتند. آنها زندگی و سلامتی خود را در این راه قربانی کردند. این نوع اشخاص در بین دوستان من زیاد هستند و بسیاری از آنها دیگر در قید حیات نیستند. یادشان گرامی باد!».
