گزارش و تحلیل

چشم انداز گسترده مناسبات ایران، هند و افغانستان

© AFP 2023 / ATTA KENAREFishing boats are moored in the southern Iranian port city of Chabahar on May 14, 2015
Fishing boats are moored in the southern Iranian port city of Chabahar on May 14, 2015 - اسپوتنیک ایران
اشتراک
وزارت بازرگانی و صنایع جمهوری اسلامی افغانستان اعلام کرد که نه کمتر از 150 بازرگان افغانی برای شرکت در پیشرفت بندر تجاری چابهار ایران ابراز تمایل کردند. به گفته سخنگو مسافر کوکندی هم دولت ایرانی و هم حکومت افغانستان حاضر اند به

سرمایه گذاران یاری رسانده و آن‌ها را در اجرای پروژه ها از پرداخت مالیات معاف کنند. مطبوعات افغانی نوشت: بعلاوه چندی پیش مساله واگزاری زمین برای ایجاد سرویس های لازم برای این بندر حل شده است

لازم به یادآوری است که نارندرا مودی نخست وزیر هند در ماه مه از ایران دیدن کرده و در جریان آن 12 توافنامه همکاری از جمله در خصوص راه اندازی کریدور بزرگ حمل و نقل ایران و افغانستان را به امضا رساند. مطابق این قرارداد ها هند برای پیشرفت بندر ایرانی چابهار 500 میلیون دلار و برای توسعه منطقه تجارت آزاد چابهار و تاسیس مسیرهای حمل و نقل به سوی شمال افغانستان 16 میلیارد دلار تخصیص خواهد داد. هدف این پروژه ایجاد راه‌های جدید به افغانستان و آسیای مرکزی است. این پروژه می‌تواند در مناسبات ایران و هند فصل نوینی آغاز کرده و آن‌ها را تا سطح جدید ارتقاء دهد. بر اثر پیوستن افغانستان به این روایط توازن نیرو در منطقه ممکن است از بیخ و بن عوض شود

پیشتر روابط هند و ایران بیشتر تجاری بودند عمدتا بدور فروش نفت به هند می چرخید که هند به آن احتیاج بالا دارد ولی پروژه چابهار از حدود مناسبات معمولی بازرگانی فراتر است.

محققان می‌گویند که مناسبات هند و ایران گونه‌ای جواب به توسعه شدید همکاری‌های چین و پاکستان است. منظور پروژه مقیاسی کریدور حمل و نقل چین و پاکستان دارای سرمایه‌گذاری احتمالی 46 میلیارد دلاری و پیشرفت بندر پاکستانی گوادار واقع فقط در 100 کیلومتری چابهارر است. از نظر اول پروژه هند و ایران از طرح چین و پاکستان بزرگ‌تر است زیر تأمین پولی آن عظیم است. ولی این برداشت انسان را فریب می‌دهد چون اهمیت پروژه هند — ایران — افغانستان بسیار بالا و از حدود متاسبات اقتصادی ساده فراتر است.

در درجه اول به این خاطر که هند سرانجام از زمان اعلام استقلال خود به بازار های آسیای میانه با دور زدن پاکستان دسترسی مستقلی کسب خواهد کرد. این امر به توسعه تجارت مساعدت کرده و برای هر سه کشور فایده خواهد آورد. این پروژه از این هم لحاظ برای هند اهمیت دارد که اقتصاد هندی که در حال پیشرفت سریع ای هست به نفت و گاز ایران و آسیای میانه احتیاج دارد. هند بدون تأمین از نظر نفت و گاز به زحمت می‌تواند به یک قدرت جهانی بدل شود. ایران برای توسعه زیربنای حمل و نقل پول خواهد گرفت و افغانستان به برکت روابط تنگ با چابهار تجارتش می‌تواند چند برابر افزایش یابد. بعلاوه توسعه تاسیسات زیربنایی و ایجاد محل های جدید کار و توسعه تجارت می‌توانند بر جو اجتماعی افغانستان تأثیر مثبت گذاشته و به برقراری صلح در نواحی ناآرام آن کمک کند.

همکاری‌های اقتصادی موفقیت آمیز به همکوششی میان سه کشور در دیگر راستا ها نیز مساعدت خواهد کرد. از جمله در مسایلی مهمی مانند مبارزه با خطر تروریسم و فروش مواد مخدر. بدین سان همکاری‌های هند، ایران و افغانستان در خصوص چابهار می‌تواند پیامد های درازی داشته و به تشکیل روابط اقتصادی و سیاسی استوار میان این کشور ها و در چشمانداز به تحکیم نفوذ و امکانات سیاسیشان کمک کند.

گذار از همکاری اققتصادی نامنظم به مشارکت دراز مدت استراتژیک میان هند، ایران و افغانستان می‌تواند وقت مدیدی در بر گیرد و با موانع زیادی روبرو شود ولی در چشمانداز دراز مدت هر سه کشور از این همکاری‌ها سود خواهند برد. از این رو رهبری این کشور ها باید برای اینکه این طرح های بلندپروازانه هر چه زودتر به دستاورد های واقعی تبدیل شوند زحمت بکشد.

 

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала