آثار سوء تحریم‌ ها بر سلامت مردم ایران

دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارشی به بررسی آثار مخرب تحریم‌ های آمریکا و تبعیت شرکت‌ ها از این تحریم‌ ها بر سلامت مردم ایران پرداخته است.

به گزارش اسپوتنیک به نقل از تسنیم، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارشی نوشته «تبعیت مفرط» شرکت‌های دارویی و پزشکی از تحریم‌ های یکجانبه آمریکا علیه ایران حق سلامت مردم ایران را به خطر انداخته و مبتلایان به یک بیماری نادر پوستی در زمره آسیب‌ دیدگان این سیاست آمریکا هستند.

افراد مبتلا به "اپیدرمولیزیس بولوسا" که به "بیماری پروانه‌ ای" نیز مشهور است پوست‌ه ای به شدت شکننده دارند که با کوچکترین خراش لایه لایه شده و کنده می‌شود. بسیاری از مبتلایان به این بیماری را کودکان تشکیل می‌دهند. بیماری در مبتلایان پیشرونده و افزاینده است و حتی ممکن است به مرگ منتهی گردد.

با وجود این، دفتر کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارشی که سه‌ شنبه منتشر شده می‌گوید یک شرکت سوئیسی سازنده بانداژهای مورد نیاز برای این بیماری، صادرات این محصول به این ایران را از بیم مواجه شدن با تبعات تحریم‌ های ثانویه ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران متوقف کرده است.

کارشناسان سازمان ملل متحد می‌گویند بسیاری از بانک‌ ها و شرکت‌ ها در سراسر جهان، از جمله شرکت‌ های دارویی و محصولات پزشکی به دلیل «تبعیت مفرط» از تحریم‌ های آمریکا نداشتن هیچ‌ گونه مراوده‌ ای با طرف‌ های ایرانی را به ریسک مواجه شدن با جریمه‌ های احتمالی آمریکا ترجیح می‌دهند.

این کارشناسان در بیانیه‌ای تصریح می‌کنند: آنها از تأمین مالی مبادلات تجاری معاف‌ شده از تحریم‌ها و یا تسهیل تراکنش‌ های مالی مربوط به این مبادلات خودداری می‌کنند. این موجب شده شرکت‌ های ایرانی شریک آن شرکت سوئیسی قادر به وارد کردن بانداژهای مورد نظر نباشند، آن هم در حالی که محصولات پزشکی و کالاهای انسان‌ دوستانه از شمول تحریم‌ ها معاف شده‌ اند.

به گفته این کارشناسان، نتیجه چنین وضعیتی این است که بیماران پروانه‌ای از حقشان برای برخورداری از سلامت محروم شده‌اند. کارشناسان دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر تصریح کرده‌اند سلب دسترسی انسان‌ها به حق برخورداری از درمان، ناقض حقوق بنیادین آنها برای معافیت از برخوردهای ضدبشری است، حتی اگر چنین برخوردهایی غیرعامدانه باشند. 

در بخشی از این بیانیه آمده است: «متأسفانه، این تنها یکی از مصادیق بی‌شماری است که نشان می‌دهد چگونه تبعیت مفرط از تحریم‌ها توسط طرف‌های ثالث از بیم مواجه شدن با جریمه‌های احتمالی باعث ایجاد وضعیت وخیم در هزاران نفر از جمله کودکان شده است.»

بر اساس اصول راهنمای سازمان ملل متحد در زمینه تجارت و حقوق بشر، شرکت‌ها موظفند از نقض حقوق بشر در طول فعالیت‌ های خود و هرجا که تجارت می کنند اجتناب کنند و دولتها موظفند که تضمین کنند که اقدامات شرکتها با این هدف مطابقت دارد.

دولت‌ها همچنین موظفند حق سلامتی را تضمین کنند یا حداقل از هرگونه اقدام یا کوتاهی که ممکن است موجب نقض قطعنامه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود، خودداری کنند.

آمریکا و سوئیس ۱۰ بهمن‌ ماه سال ۱۳۹۸ مدعی اجرایی شدن ساز و کار مالی جدیدی به نام «تمهید تجاری انسان‌ دوستانه سوئیس» (SHTA) برای ارسال اقلام‌ انسان‌دوستانه به ایران شدند. با وجود این، بانک مرکزی ایران نمی‌تواند میلیاردها دلار پول نقد حاصل از صادرات نفت که بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ روی هم انباشته شده‌اند را به حساب‌های بانکی که با این کانال کار می‌کنند انتقال دهد. این مسئله را سال گذشته پنج منبع آگاه به موضوع به خبرگزاری رویترز گفتند.

علاوه بر مبادلات اقلام بشردوستانه در سایر حوزه‌ ها هم تحریم‌ های آمریکا مشکلات عدیده‌ ای ایجاد کرده‌اند؛ مثلاً بسیاری از شرکت‌ های کشتی‌ رانی و بیمه تمایلی برای تحت پوشش قرار دادن شناورهای ایرانی حتی برای تجارت مجاز هم ندارند.