منافع عرب ها در نزدیکی با ایران است

© Fotolia / Borna Mirahmadianمنافع عرب ها در نزدیکی با ایران است
منافع عرب ها در نزدیکی با ایران است - اسپوتنیک ایران  , 1920, 04.10.2021
اشتراک
در سیاست دوست و یا دشمن همیشگی وجود ندارد و فقط منافع کشورها است که سیاست و رابطه آنها را تعیین می کند.
اسپوتنیک - علیرغم همه اختلافاتی که در چند سال اخیر میان ایران و عربستان سعودی و برخی کشورهای عربی وجود داشته اما باید توجه داشت که روابط این دو کشور به صورت تاریخی هم فراز و نشیب های زیادی داشته و امروزه منافع هر دو کشور اقتضا می کند که رابطه هر دو نه فقط برگردد بلکه حتی به سرعت صمیمی هم شود.
همه می دانند که در سیاست چیزی به عنوان دوست دائمی و یا دشمن دائمی وجود ندارد و فقط منافع کشورها است که سیاست و رابطه آنها را تعیین می کند.
ایران – عربستان سعودی – ترکیه و مصر به صورت تاریخی چهار رکن رقیب نفوذ در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به حساب می آیند.
در این بین می بینیم برخی اوقات نقش بغداد یا شام (دمشق) هم بروز می کند، اما این نقش معمولا کوتاه بوده و همیشه تحت تاثیر نفوذ دیگر قدرت های منطقه ای بوده.
به عنوان مثال وقتی که حکومت عباسیان در بغداد تشکیل شد، حکومت در اختیار عرب ها بود اما پشت پرده ایرانی ها و ترک ها در حال رقابت برای نفوذ بودند و معمولا قدرت میان وزرای ایرانی و ترک جابه جا می شد.
قبل از آن هم در دوران اموی ها مشاهده می کنیم چون عرب ها تلاش کردند نقش اول را در حکومت داشته باشند توسط ایرانی ها و مصری ها سرنگون شدند.
خوب حتی به تاریخ نزدیک تر هم برگردیم دو حکومت خاندان سعودی که در جزیره العرب حدود دو قرن پیش تشکیل شد، هر دو توسط عثمانی ها و مصری ها سرنگون شدند.
این در حالی است که هر دو حکومت سعودی بر اساس دیدگاه های وهابی خود کمر به نابودی شیعیان و بالطبع ایران بسته بودند.
ایران: تلاش می‌کنیم با عربستان به آغاز یک رابطه پایدار برسیم - اسپوتنیک ایران  , 1920, 04.10.2021
ایران: تلاش می‌کنیم با عربستان به آغاز یک رابطه پایدار برسیم
نکته قابل تامل در این ماجرا این است که حوزه نفوذ ایران معمولا در میان شیعیان منطقه است در حالی که حوزه نفوذ عربستان سعودی و ترکیه و حتی مصر میان مسلمانان اهل تسنن.
این به معنای آن است که علیرغم همه اختلافات و حرف و حدیث های موجود فیما بین ایران و عربستان سعودی، به دلیل اینکه حوزه نفوذ این دو با هم جدا هست، عملا هیچ کدام تهدیدی موجودیتی برای دیگری به حساب نمی آیند، مگر اینکه بخواهند واقعا بر علیه یکدیگر لشکر کشی کنند.
نقش مصر هم به دلایل شرایط اقتصادی و سیاسی مخصوصا پس از امضای معاهده کمپ دیوید در میان اعراب ضعیف شد و دیگر کشوری که رهبری ناسیسیونالیسم عرب را به عهده بگیرد فعلا وجود ندارد و عموما کشورهای عربی در حال جنگ و ستیز با یکدیگر برای در اختیار گرفتن این نقش می باشند.
عربستان هم تلاش کرد طی یکی دو دهه اخیر جایگاه خود را از کشور حامی اسلامی گرایی تندرو معروف به وهابی به سمت رهبریت کشورهای عربی تغییر دهد و یکی از دلایل مشارکت عربستان سعودی در نقشه های نابود کننده بر علیه دیگر کشورهای عربی مانند آنچه ما در تونس و لیبی و مصر و سوریه و عراق و سودان شاهد آن بودیم این بود که میخواست همه رقبا را کنار بزند.
امروزه همه برنامه های عربستان سعودی در این راستا به هم خورده و کشورهای عربی با یک مشکل اساسی بسیار خطرناک مواجه می باشند و آن از دست دادن رهبری سیاسی است.
با توجه به این شرایط است که می بینیم ترکیه در حال گسترش نفوذ خود در میان اهل تسنن از یکسو و در میان اعراب از سوی دیگر می باشد و برای گسترش نفوذ خود در میان کشورهای عربی از قطر به عنوان وسیله استفاده می کند، مساله ای که عملا تهدید موجودیتی هم برای عربستان سعودی و هم برای دیگر کشورهای عربی مانند مصر و الجزایر و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به حساب می آید.
به این ترتیب می توان گفت که تهدید پان عثمانیسم (به نظرم آمد تنها عنوانی است که می توان برای سیاست های امروزی ترکیه که مخلوط پان ترکیسم و اخوان المسلمینی است استفاده نمود) برای همه کشورهای عربی به مراتب بیشتر از تهدید ایران برای آنها است.
همانگونه که قبلا نیز مطرح کردم این عثمانی ها بودند که دو حکومت سابق سعودی را سرنگون کردند و امروزه این ترکیه است که از اخوان المسلمین در مصر حمایت می کند و در لیبی در مقابل کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و مصر در حال جنگ نیابتی است.
ترکیه به کمک قطر در حال نفوذ در یمن است - اسپوتنیک ایران  , 1920, 10.05.2020
ترکیه به کمک قطر در حال نفوذ در یمن است
برخی از این کشورها تصور داشتند که آمریکایی ها ممکن است برای آنها بجنگند و خون سربازانشان را بریزند اما امروزه یقین پیدا کرده اند که به هیچ وجه آمریکایی ها حاضر نخواهند بود برای آنها بجنگند.
همچنین اسرائیل وعده وعید های زیادی به آنها داده بود که امنیت آنها را تامین کند اما آنها می بینند که اسرائیل حتی توان حمایت از خودش را ندارد و بر عکس اسرائیل هم می بیند که نمی تواند حساب چندانی روی عرب ها باز کند.
علیرغم ظاهر سازی های متعدد مبنی بر بهبود روابط فیما بین اسرائیل و برخی کشورهای عربی اما هنوز بطن جامعه با اسرائیلی ها دشمن است و فضای اجتماعی این کشورها پذیرای همکاری با اسرائیل نیست و قطعا اگر جنگی رخ دهد بسیاری از سربازان کشورهای عربی حاضر نخواهند بود در کنار اسرائیلی ها بجنگند.
با توجه به اینکه اخیرا روابط اسرائیل و ترکیه بسیار نزدیک شده و همکاری های نزدیکی با هم دارند این بیم در میان کشورهای عربی وجود دارد که آنها در نهایت قربانی توافقات پشت پرده ترکیه و اسرائیل شوند.
کما اینکه مشاهده می کنیم در آذربایجان و حتی افغانستان وجاهای دیگر اسرائیلی ها و ترک ها از نظر امنیتی و نظامی و حتی سیاسی همکاری های بسیار تنگاتنگی با هم دارند.
این شرایط می تواند زنگ خطری را برای کشورهای عربی به صدا در بیاورد که هر چه سریعتر بجنبند و به سمت ایجاد موازنه قدرت در قبال شرایط جدید منطقه پس از خروج آمریکا باشند و خودشان هم به خوبی می دانند که تنها راه ایجاد چنین موازنه ای بازگشت روابط شان با ایران و شاید حتی ائتلاف با ایران است.
به همین دلیل هم می باشد که امروزه دیگر حتی بحث روابط ایران و عربستان مطرح نیست بلکه حتی کشورهایی که سالها است با ایران قطع رابطه دارند مانند مصر تلاش دارند این سنگ را از میان بردارند یا اینکه مشاهده می کنیم اردن سیاست خود در قبال متحد ایران در منطقه یعنی سوریه تغییر داده و اخیرا تماس های رسمی و مستقیم میان رئیس جمهوری سوریه و پادشان اردن بقرار شده.
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала