به گزارش اسپوتنیک به نقل از خبرگزاری تسنیم، آغاز کار ایران در عرصه فضایی این مسیر را میتوان از سال 1382 و تشکیل اولین هستههای سازمان فضایی ایران دانست.
اگرچه پیش از سال 82 نیز فعالیت و تحقیقات فضایی زیادی در ایران انجام شده بود، اما از سال 1382 به بعد، رسما فعالیت فضایی ایران وارد فاز گسترده و وسیع تحقیقات علمی — پژوهشی و تولید ماهواره و ماهوارهبرهای متنوع شده است.
حالا امروز با گذشت بیش از 14 سال از آن روز، جمهوری اسلامی ایران هشتمین کشور جهان در تولید و ساخت ماهواره و پرتاب به فضاست و تاکنون پرتابهای متنوعی به فضا صورت گرفته و ایران موفق شده که ماهوارهها و کاوشگرهای خود را در مدار زمین و زیرمدار زمین، با موفقیت قرار دهد.
غیر از پروژههایی که به سرانجام رسیده، تعدادی ماهواره و ماهوارهبر نیز، یا در دست تولید و یا در صف پرتاب قرار دارند که از آن جمله میتوان به ماهوارههای دوستی و طلوع (در صف پرتاب) و ماهوارههای ناهید 1 و 2، زهره، پارس، آیات، مصباح 2 و… (در دست تولید)، اشاره کرد.
اما در جدیدترین گام، عصر روز 5 شنبه، وزارت دفاع ایران اعلام کرده که پایگاه فضایی امام خمینی (ره) با پرتاب موفق یک ماهوارهبر، افتتاح شده است
پایگاه ملی فضایی امام خمینی (ره) که نخستین پایگاه سکوی ثابت جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود، یک مجموعه عظیم فضایی با استانداردهای روز دنیا است که کلیه مراحل آماده سازی، پرتاب، کنترل و هدایت ماهوارهبرها را بر عهده دارد.
"ماهوارهبر سیمرغ" از یک راکت قدرتمند دو مرحلهای با توان استفاده از سوختهای مایع و جامد، تشکیل شده که میتواند ماهوارههایی تا وزن 250 کیلوگرم را به فضا ببرد.
این ماهوارهبر، در واقع دو مرحلهای بوده و در فاز نهایی نیز با جدایش سرموشک، ماهواره را در فضا رهاسازی میکند. سیمرغ، اولین ماهوارهبر ایرانی است که وزن محمول بالایی دارد و قادر است طیف گستردهای از ماهوارهها را با خود به فضا ببرد.
موشک ماهوارهبر سیمرغ، در 31 مرداد ماه سال 1394 همزمان با روز صنعت دفاعی، برای اولین بار با حضور حسن روحانی رئیس جمهور و سردار حسین دهقان وزیر دفاع ایران رونمایی رسمی شد.
وجه تمایز ماهوارهبر سیمرغ در این است که این ماهوارهبر، تا ارتفاع بیشتری به نسبت سایر ماهوارهبرها، بالا خواهد رفت. ایران تاکنون 4 ماهواره را با 4 ماهوارهبر به فضا پرتاب کرده است.
در بین کاوشگرها، بیشترین ارتفاع طی شده را کاوشگر پژوهش با 120 کیلومتر در اختیار دارد. این کاوشگر در سال 1392 با اعزام دومین میمون فضانورد ایرانی به فضا، موفق شد که این حیوان را به فضا برده و زنده به زمین بازگرداند و اینگونه نامش در تاریخ فضایی ایران به ثبت شد.
در میان ماهوارهها نیز، تاکنون هیچ ماهوارهای از میان 4 ماهواره پرتاب شده، در مدار 500 کیلومتری زمین قرار نگرفته است و قطعا با توجه به توان ماهوارهبر سیمرغ و تستهای موفقی که این ماهوارهبر تاکنون داشته است، سیمرغ اولین ماهواره ایرانی را به فاصله بسیار بالاتر از آنچه که تاکنون ماهوارههای ایرانی رفته بودند، خواهد برد.
یکی از مهمترین ویژگیهای ماهواره سیمرغ این است که میتواند ماهواره سنگین وزن را هم با خود به فضا ببرد. یکی از مهمترین پروژههای ماهوارهای ایران و شاید مهمترین پروژه ماهوارهای کشور، ماهواره طلوع است که پیش از خبرهای متعددی از آماده بودن آن منتشر شده بود.
طلوع، یک ماهواره با قابلیت تصویربرداری از سطح زمین با دقت 25 مترمربع است بدین معنا که این ماهوارهی کاملا بومی به راحتی میتواند این کار را از فاصله 500 کیلومتری زمین انجام دهد. طلوع، به طور کلی کاربردهای متنوعی دارد و میتواند در زمینههای زیستمحیطی، اکتشاف معادن، پیشبینی حوادث غیرمترقبه و موضوعات مرتبط فضایی مورد استفاده قرار بگیرد.
اطلاعات مربوط به 4 ماهوارهای که ایران به فضا پرتاب کرده است
نام ماهواره |
وزن |
ماهوارهبر |
نوع ماهواره |
سال پرتاب |
توضیحات |
امید |
27kg |
سفیر امید |
سنجشی |
1387 |
این ماهواره در هر 24 ساعت، 15 بار به دور زمین چرخیده و گزارشهایی سنجشی به ایستگاههای زمینی در ایران ارسال کرده است. |
رصد |
15,3kg |
سفیر1 — بی |
سنجشی |
1390 |
رصد، اولین ماهواره ایرانی بود که برق مورد نیاز خود را از صفحات خورشیدی متصل بر دیواره ماهواره و باطریهایش، تامین میکرد. |
نوید |
50kg |
سفیر1 — بی |
تصویربرداری |
1390 |
تصویربرداری از زمین با وضوح تصویر 750 متر و استفاده از صفحات خورشیدی برای تامین بخشی از برق ماهواره، ویژگیهای اصلی این ماهواره است. |
فجر |
60kg |
سفیر فجر (سفیر 1-بی) |
تصویربرداری |
1393 |
این ماهواره تصاویری با دقت بالا به ایستگاه زمینی ارسال کرده است. |
جمهوری اسلامی ایران تاکنون 2 ماهواره سنجشی با نامهای "امید" و رصد" و 2 ماهواره تصویربرداری با نامهای "نوید" و "فجر" را با موفقیت در مدار قرار داده است و در صورت پرتاب ماهواره طلوع به فضا، این پنجمین ماهواره ایرانی است که به فضا میرود و از حیث دستهبندی ماهوارههای پرتاب شده، طلوع در واقع سومین ماهواره سنجشی ایران خواهد بود.