اروپا، سردرگم با تصمیماتی کودکانه

تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه برنامه موشکی ایران در۱۸ اکتبر سال جاری به پایان خواهد رسید، اما اتحادیه اروپا به شکل غیر رسمی اعلام کرده است که به این توافق پایبند نخواهد ماند و تحریم ها علیه ایران را ادامه خواهد داد.

مسئله نخست این است که اساسا این اتحادیه فراتر از شورای امنیت سازمان ملل نیستند و توانایی تصمیم گیری مستقیم در باب لغو مفاد قطعنامه را ندارد و اگر بنا بر ادامه تحریم ها باشد باید به صورت جداگانه و در سطح کشورها تحریم های ملی را علیه ایران به ثبت رسانده یا در بدترین شرایط ممکن در سطح اتحادیه قاره به تحریم ایران بپردازد که در هر دو صورت این تحریم ها ارتباطی با شورای امنیت سازمان ملل پیدا نخواهند کرد. پس عملا تحریم های شورای امنیت سازمان ملل علیه برنامه موشکی ایران لغو خواهد شد.

مسئله دوم مربوط به توانایی اتحادیه اروپا در تحریم کردن برنامه موشکی ایران است. از هشت سال پیش که برجام مورد توافق قرار گرفت عملا اتحادیه اروپا مراوده ای با ایران نداشته و حتی پس از توافق اینستکس در ۲۰۱۹ که بنا داشت در باب تجارت میان ایران و اروپا تسهیل گری کنند نیز مراوده ای میان آنها صورت نگرفت. سوال مهم این است که اروپا، ایران را عملا از چه چیزی تحریم خواهد کرد؟

و مسئله سوم. در زمان خروج ایالات متحده از برجام، دونالد ترامپ خواهان بازگشت تمامی تحریم ها علیه ایران بود که این مسئله در شورای امنیت رای نیاورد و کشورهای اروپایی بر پایبندی خود به برجام رای دادند، پس بر اساس این پایبندی باید به پایان تحریم ها علیه ایران تمکین کنند. عدم تسلیم اروپا در برابر توافقنامه ای که به آن تمکین کرده نشان دهنده نوعی سردرگمی در سیاست خارجی می باشد که سیاستمداران اروپایی باید به دنبال ریشه یابی آن باشند.

اما در سر اروپاییان چه میگذرد؟ برای دستیابی به این مهم باید دلایل آنها را بررسی کرد.

دلیل نخست اروپا، ادعای نقض برجام از سوی ایران است. غرب بارها مدعی فروش پهپاد از سوی ایران به روسیه و بکارگیری این پهپادها از سوی روسیه در نبرد با اوکراین بوده اما هیچ گاه سندی معتبر بابت این مسئله ارائه نداده است بلکه به چند گزارش رسانه ای در این باب بسنده کرده و عدم ارائه سندی معتبر در این زمینه نیز به منزله عدم وجود آن محسوب می شود.

اما دلیل دوم و به عبارتی مهمترین دلیل اروپا، احتمال مرادوات تسلیحاتی میان تهران و مسکو پس از پایان تحریم ها است! این مورد جزو موارد نادری است که سیاست خارجی کشورهای مطرح در سطح بین الملل بر اساس احتمال رخ دادن یک واقعه در آینده طرح ریزی میشود.

از سوی دیگر اروپا فراموش کرده است که پس از لغو تحریم ها علیه برنامه موشکی ایران در ماه اکتبر، این حق طبیعی ایران است که به فروش تسلیحات بپردازد!

به زبان ساده منطق اروپا این است که چون ممکن است ایران از حق طبیعی خود پس از پایان تحریم ها استفاده کند پس نباید تحریم ها را لغو کرد یا به عبارتی دیگر تحریم ها در شرایطی لغو شوند که ایران از لغو شدن آنها استفاده ای نکند.

منطقی که بیشتر به یک لجبازی کودکانه شباهت دارد تا یک حرکت سیاسی هوشمندانه.