کارگردان ایرانی در جشنواره فیلم مسکو: می خواستم تابو شکنی کنم! +عکس

چهل و پنجمین دوره جشنواره بین المللی فیلم مسکو روز ۲۰ آوریل با حضور فیلم های روسی و خارجی در بخش های مختلف کار خود را آغاز کرد.

فیلم های ایرانی همانند سال های گذشته در بخش های مختلف این جشنواره حضور دارند. یکی از فیلم های بخش مستند جشنواره بین المللی فیلم مسکو، فیلم «خونه مامان شکوه» به کارگردانی مهدی بخشی مقدم است. این فیلم مستند به دغدغه اعتیاد در میان دختران جوان و مشکلات و مسائل مربوط به ترک مصرف مواد مخدر می پرازد.

مهدی بخشی مقدم کارگردان، نویسنده و مستند ساز ایرانی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار اسپوتنیک درباره این فیلم و دغدغه هایش برای ساخت فیلم های مستند می گوید:

در ابتدای گفتگو از سابقه و فعالیت های هنری خودتان برایمان بگویید:

اولین فیلم من مستند کوتاه "اسب چوبی" بود و بعد از آن سه مستند بلند در کارنامه کاری خود دارم. بعد از"اسب چوبی"، "صد و سه روز" را ساختم که در ندامتگاه زندان تهران بزرگ فیلمبرداری کردیم. بعد از آن فیلم "خانه ای برای تو" را ساختم که فیلم موفقی بود هم در جشنواره سینمای حقیقت به عنوان بهترین فیلم انتخاب شد و هم در جشنواره های خارج از کشور حضور خوبی داشت. فیلم "خونه مامان شکوه" آخرین فیلم من است که امسال ساختم و در با این فیلم در جشنواره بین المللی فیلم مسکو حضور دارم.

به طور کل موضوعات فیلم های مستند شما، در حوزه مشکلات اجتماعی است، از علاقه و انگیزه تان برای موشکافی در این موضوع بگویید:

من خودم را مستند ساز اجتماعی می دانم و مشکلات و بحران های اجتماع همیشه برای من سوال برانگیز بوده است. اما این طور نیست که همیشه فقط در خصوص این اتفاقات فیلم بسازم. بخشی از موضوعات به سفارش دهنده بازمی گردد و بخش دیگری از آن به دغدغه های آن زمان من برمی گردد. به طور مثال فیلم "خانه ای برای تو" را که قبل از این ساختم درباره آخرین روزهای زندگی یک فردی است که می خواهد کار بزرگی برای همسرش انجام دهد. این دغدغه من بود که بدانم آخرین روزهای زندگی یک فرد چطور می تواند سپری شود، در حالی که می داند به زودی از این دنیا می رود.

مهدی بخشی مقدم - کارگردان

© Sputnik

فیلم " خونه مامان شکوه" اولین حضور شما در جشنواره فیلم مسکو در بخش فیلم های مستند را رقم زده و اولین اکران این فیلم در یک جشنواره خارجی هم است. درباره موضوع این فیلم و دغدغه هایی که در زمان ساخت آن داشتید، برایمان توضیح دهید:

قبل از هر چیز می خواهم در خصوص اولین حضورم در جشنواره بین المللی فیلم مسکو بگویم، اینکه بالاتر از حد تصورم بود و واقعا خوشحالم که در این جشنواره شرکت کردم. درباره فیلم هم باید بگویم که یکی از مهمترین دغدغه های آن روزهای من این بود که می دیدم اکثر افراد اطرافم چه دوستان و چه خویشاوندان خیلی راحت درباره مصرف مواد مخدر صحبت می کنند و سن اعتیاد در کشور ما پایین می آید. نوجوانان ۱۲-۱۳ ساله در ایران به راحتی ماریجوانا مصرف می کند. این مسئله ای طبیعی شده است. این اتفاقات من را به سمت کمپ های مختلف سوق داد و با کمپ "مامان شکوه" آشنا شدم و متوجه شدم که همان جایی است که باید فیلم ام را بسازم. با خود مامان شکوه جلسات مختلفی را صحبت کردم و راضی شد. با خود افرادی که در آن کمپ بودند صحبت کردیم و اعتمادشان را جلب کردیم. توانستم دغدغه دختران نوجوان که مصرف کننده مواد مخدر هستند، در این فیلم نشان دهم. چون تصور همه ما از یک فرد معتاد شخصی با کمر خمیده و قیافه ژولیده است و نمی توانیم تصور کنیم که یک دختر زیبا هم می تواند مصرف کننده مواد مخدر باشد.

می خواستم تابو شکنی کنم و به مخاطب ایرانی خود بگویم که قرار نیست یک فرد معتاد فقط همان چهره مرسوم را داشته باشد. افرادی به این شکل و چهره زیبا هم می توانند مصرف کننده باشند و زندگی های سختی داشته و دارند و باید بدانید که با مصرف مواد مخدر ممکن است شما هم روزی وارد این مسیر شوید.

نظر خودتان را درباره جشنواره فیلم مسکو ، فضای جشنواره و فیلم های شرکت کننده و همچنین درباره آشنایی تان با سینمای روسیه، کارگردان یا فیلم مورد علاقه خودتان بگویید:

این جشنواره تا حدی من را شگفت زده کرد. جشنواره بزرگی که مختص فیلم های مستند نیست. یک جشنواره قدیمی بین المللی است که برای من بسیار جذاب است.

من عاشق فیلم ساز معاصر روسیه زویاگینتسف هستم و فیلم "بازگشت" این کارگردان جزء ۵ فیلم برتر من است.

آیا علاقه ای به کار و ساخت فیلم در فضای روسیه دارید؟

برای ما مستند سازها یک موضوعاتی از روی علاقه و دغدغه است و یک موضوعاتی باید اتفاق بیافتد. من دوست دارم که در روسیه یک فیلم مستند بسازم اما هنوز دانش و آگاهی کافی نسبت به فرهنگ و مردم روسیه ندارم که لازمه ساخت فیلم مستند است.

جشنواره بین المللی فیلم مسکو

© Sputnik

با توجه به وضعیت سیاسی که امروز در جهان شاهد آن هستیم و ایزوله شدن روسیه از جهات مختلف و همچنین تحریم هایی که در بخش فرهنگی وضع شده است، به نظر شما چقدر این فشارهای سیاسی بر بخش فرهنگی درست و بجا بوده و چه تاثیری بر کار و آثار سینمایی و هنری داشته و دارد؟

ما در ایران شرایط تحریم را سال های طولانی تجربه می کنیم و خیلی راحت تر با این موضوع مواجه می شویم. زندگی خودمان را با وجود شرایط سخت اقتصادی مخصوصا در سال های اخیر پیش می بریم و ادامه می دهیم. تاثیر آن بر سینمای روسیه را شاید از این منظر ببینیم که من وقتی می خواستم به جشنواره فیلم مسکو بیایم، می ترسیدم که از طرف سایر جشنواره های اروپایی و فیلم سازها بایکوت شوم. من فکر می کنم که هنر و سینما تحریم پذیر نیستند و باید راه خودشان را ادامه دهند. به طور مثال امسال جشنواره سینمای مستند حقیقت در ایران از جانب فیلم سازهای ایرانی تحریم شد. بخش اعظمی از مستند سازهای ایرانی در آن شرکت نکردند. آنها در واقع راه را برای افرادی که هیچ سابقه و دانشی ندارند، باز می کنند که اعتبار سینمای مستند ایران را کاهش می دهند. در خصوص سینمای روسیه هم همینطور است. می دانم که خیلی از فیلم سازهای اروپای غربی به خاطر اتفاقات اخیر در جشنواره مسکو شرکت نمی کنند، اما به مرور و با گذشت سال ها متوجه می شوند که مردم روسیه تصمیم گیرنده نبودند و مسائل فرهنگی و هنری و سینما جدا از مسائل سیاسی است.

ما با فرهنگ و هنر می توانیم پلی بزنیم و گفتگو کنیم. در حالی که با تحریم کردن راه گفتگو را می بندیم و کسانی سود می برند که دوست ندارند این ارتباطات شکل بگیرد.

مسلما تحریم ها بر کیفیت کارها و آثار و باطبع بر کیفیت جشنواره هم تاثیر گذارند. تحریم ها همچنین باعث سخت تر شدن زندگی مردم عادی می شود. این تحریم ها اولین تاثیر خودش را روی مردم نشان می دهد. زندگی همه ما سخت تر می شود، برای ساخت فیلم ها پول کمتری داشتیم، شرایط تولید سخت تر بود، مجبور بودیم تعداد روزهای فیلمبرداری را کاهش دهیم و همه این ها کیفیت خودش را در خروجی نهایی نشان می دهد. این ها همه به صورت زنجیره وار به هم مرتبط هستند. وقتی کشوری تحریم می شود، مردم کشور ضعیف تر و فقیر تر می شوند و این فقر کیفیت کارهای فرهنگی، هنری را پایین می آورد، چون دغدغه معاش و زندگی مهمتر می شود.