چرا دوحه برای گفتگو انتخاب شد

قطر روابط بسیار خوب و استراتژیک با آمریکا و همچنین با ایران دارد وطبیعی است که نقش قطر بسیار در این زمینه پر رنگ باشد.

اسپوتنیک - این یکی دو روز سوال های زیادی درباره دلیل انتخاب دوحه قطر جهت برگزاری گفتگوهای غیر مستقیم فیما بین ایران و ایالات متحده مطرح می باشد.

خوب دلایل زیادی از این لحاظ وجود دارد که عموما هم دلایل دیپلماتیک می باشد.

اولین دلیل را می توان تلاش بسیار زیاد قطر جهت باز کردن گره ای که طی سه ماه اخیر در وین به وجود آمده بود دانست.

آنهایی که در جریان امور پشت پرده می باشند به خوبی می دانند که در حالی که برخی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس تلاش داشتند تا گفتگوهای وین به نتیجه نرسد و توافق هسته ای به بن بست برسد وحتی به سمت و سوی افزایش تنش بر علیه ایران می رفتند قطر تلاش بسیار زیادی برای بازکردن گره های گفتگوها انجام داد و امیر قطر شخصا به آمریکا سفر کرد تا با آقای بایدن درباره این ماجرا و نحوه گره گشایی از مسایل صحبت کند هم اینکه وزیر امور خارجه قطر به بسیاری از کشورهای مرتبط سفر کرد تا دیدگاه ها را به هم نزدیک کند.

البته بماند که یکی از دلایل خصومت برخی کشورهای منطقه با قطر هم به این دلیل است که در بسیاری از مواقع قطر نقشه های اینها را به هم می زند ولی فراموش نکنید که قطر نقش موثری در کمک به آمریکایی ها برای خروج از افغانستان داشت و آمریکایی ها حساب ویژه ای روی قطری ها باز کرده اند تا به آنها کمک کنند از گرداب منطقه خاورمیانه به صورت کامل خارج شوند و همچنین کمک کند تا برخی مشکلات موجود در منطقه خاورمیانه مثل اختلافات ایران و عربستان را به گونه ای حل شود که منطقه خاورمیانه از آرامش نسبی برخوردار گردد.

بر کسی پوشیده نیست که امروز جهان به یک آرامش و ثبات در منطقه خاورمیانه نیاز دارد و تلاشهای برخی جریان های تندرو در منطقه مخصوصا تلاش های اسرائیل برای به آشوب کشیدن منطقه خاورمیانه و راه اندازی جنگ مورد قبول جامعه جهانی نیست.

با توجه به اینکه قطر روابط بسیار خوب و استراتژیک با آمریکا و همچنین با ایران دارد خوب طبیعی است که نقش قطر بسیار در این زمینه پر رنگ باشد.

البته می توان گفت عمان هم دارای شرایط مشابهی می باشد ولی خوب فعلا ظاهرا بحث میانجی گری میان ایران و عربستان و تلاش برای حل بحران یمن توسط عمان به گردن مسقط سپرده شده.

در این راستا می توان تصور کرد که همه بازیکنان بین المللی حساب ویژه ای روی قطر باز کرده اند و انتخاب قطر به عنوان میزبان گفتگوهای ایران و آمریکا بی دلیل نمی باشد.

دلیل دوم هم می تواند این باشد که بحث عنوان گفتگوهای وین به خودی خود می تواند به معنای ادامه گفتگوهای سابق تلقی گردد در حالی که هدف از گفتگوها در قطر عملا فقط حل اختلافات فیما بین ایران و ایالات متحده و عملا تمرکز بر تحریم هایی که باید رفع شود و تضمین هایی که ایران قبول دارد می باشد.

دلیل سوم هم این است که خوب عملا این گفتگو ها در یک کشور عربی و اسلامی وخاورمیانه ای انجام شده و به صورت نمادین هم که باشد یعنی هم عرب ها و هم مسلمانان در این بحث شرکت دارند بحثی که مدت ها بود مطرح بود که چرا باید بحث حل اختلافات مرتبط با کشورهای منطقه خاورمیانه در مثلا وین یا اسلو یا ژنو یا لندن یا پاریس یا ... باشد.

پایتخت هایی که به صورت نمادین بسیاری از قراردادها در آنها منعقد شده که برخی نیز تاثیر منفی ای بر منطقه خاورمیانه و حتی جهان داشتند.

قبلا نیز همین مساله مثلا درباره جنگ در سوریه نیز مطرح شده بود و کشورهای اروپایی اصرار داشتند که گفتگو ها در یکی از پایتخت های نماندین اروپایی برگزار شود که در نهایت توافق شد که گفتگوها در آستانه ی قزاقستان انجام شود.

مضاف بر همه اینها در صورتی که بنا باشد توافقی در راستای احیای برجام و رفع تحریم ها به امضا برسد قطعا مقامات عالیرتبه دیگر کشورهای عضو برجام هم باید حضور پیدا کنند و در این بین قطعا باید وزیر امور خارجه روسیه حضور پیدا کند و با توجه به اینکه کشورهای اروپایی ممنوعیت پرواز برای هواپیماهای روسیه ایجاد کرده اند و در برخی موارد که آقای لاوروف می خواستند جهت شرکت در برخی کنفرانس ها از فضای این کشورها عبور کنند اینها اجازه عبور به او ندادند، طبیعی بود که کشوری به عنوان میزبان این گفتگوها انتخاب شود که در صورت لزوم حضور مقامات روسیه مانعی برای آنها ایجاد نگردد.

در پایان هم باید گفت قطر در میانه راه شرق و غرب و نزدیک ایران قرار دارد و عملا همه اعضای موجود در برجام به راحتی و سریع هر وقت لازم باشد می توانند به قطر سفر کنند از چین بگیرید تا اروپایی ها تا آمریکا و هر توافقی انجام شود آن را امضا کنند.