گران شدن های عجیب و غریب که فقط در ایران می شود دید

شاید ایران تنها کشوری در جهان باشد که یک قانون ثابت اقتصادی برای دلال ها در آن وجود داشته باشد و اساس اش این است که "بعد از عید همه چی گرون میشه".

و از وقتی به یاد دارم این قانون دلالها پیاده می شود و هیچ کس جلودار آنها نیست و مدام دراین کشور قیمت ها هر سال پس از عید باید گران شوند.

در حالی که در بسیاری جاهای جهان ملاک قیمت گذاری کالا قانون عرضه وتقاضا می باشد و دولت ها تلاش دارند سیاست گذار باشند و خود مستقیم وارد بازارها نشوند اما در ایران متاسفانه به دلیل وجود برخی احتکارها هیچ وقت چنین قانونی وجود ندارد و دلال ها که در برخی کشورهای از آنها با عنوان مافیا یاد می کنند هستند که درباره قیمت ها تصمیم می گیرند و متاسفانه مشاهده می کنیم دولت ها در این زمینه توان مقابله با این مافیا ها را ندارند.

شاید بسیاری در خارج کشور متوجه نشوند که بنده درباره چه صحبت می کنم وذهن شان جای دیگری برود چون حتی تصور آنها از مافیاهای اقتصادی چیز دیگری است و لذا یکی دو نمونه را توضیح می دهم تا خواننده مقاله که در ایران زندگی نمی کند هم متوجه ماجرا شود.

امروز که بنده این مقاله را می نویسم قیمت تبادل دلار به ریال چیزی است حدود 28 هزار تومان و حدود دو سه سال است که قیمت دولار در همین سطح می باشد مقداری بالاتر یا مقداری پایین تر.

در برهه ای قیمت دلار که معیار محاسبه ارزش پول ملی و بالطبع کالای تولیدی است حتی به 30 هزار تومان هم رسید وقیمت ماشین پراید در ایران که ارزانترین ماشین تولید ایران است در آن زمان چیزی حدود 80 تا نود ملیون تومان رسید.

البته بحث فقط روی ماشین پراید نیست بلکه روی همه تولیدات داخلی است که اینجا پراید فقط به عنوان یک معیار مطرح شده.

در آن زمان تولید کنندگان بهانه کردند که چون قیمت دلار بالا رفته و بخشی از قطعات تولیدات آنها بر اساس واردات از خارج کشور است مجبور می باشند قیمت را بر اساس افزایش قیمت دلار بالا ببرند وخوب طبیعتا مردم هم مجبور بودند بپذیرند.

امروز که صحبت می کنیم (البته بنده از قیمت دقیق روز ماشین خبر ندارم چون لحظه ای تغییر می کند) ولی ظاهرا قیمت همان ماشین چیزی حدود 200 ملیون شده در حالی که دلار حتی نسبت به دوسال پیش که قیمت آن حدود 30 هزار تومان بود کمتر است.

قیمت املاک در ایران که جای خود دارد.

امروزه قیمت یک آپارتمان در شهر تهران با یک آپارتمان در شهر نیویورک رقابت می کند.

هر چه قدر همه اقتصاد دان ها تلاش می کنند معادله را حل کنند هم در آن مانده اند.

مشکل در این است که به قول جوک ایرانی "نمی توانند پرتقال فروش را پیدا کنند" تا قیمت پراید را محاسبه کند.

همین ماجرا را بگیرید و بروید سراغ دیگر کالاها از کالاهای تولید داخل کشور گرفته تا حتی کالاهای وارداتی از خارج کشور.

چند روز از پایان تعطیلات نوروز نگذشته بود که به یکباره قیمت برخی ماشین های تولید داخل در ایران چیزی حدود 200 ملیون تومان در ظرف یکی دو روز افزایش قیمت داشته.

این در حالی است که اتفاق خاصی برای اقتصاد مملکت رخ نداده هیچ بلکه امروزه شرایط اقتصادی ایران طی چند سال اخیر پس از خروج آمریکا از برجام در بهترین شرایط خود قرار دارد، یعنی ایران حد اکثر حجم نفت تولیدی خود را می فروشد (بیش اوج فروش این نفت پس از امضای برجام) و پول آن هم به کشور برمی گردد و همچنین مشاهده می کنیم پولهای دیگری که ایران از جاهای دیگر طلب دارد هم کم کم به این کشور بر می گردد.

این روزها مثلا قیمت برنج ایرانی به بالای یکصد هزار تومان برای یک کیلو رسیده.

در حالی که همین یکسال قبل چیزی حدود 35 هزار تومان بوده و دلاری هم حساب کنیم دلار فرقی نداشته.

سراغ قیمت دیگر کالاها هم که می رویم به همین ترتیب است.

طی یکی دو هفته گذشته قیمت دلار از چیزی حدود 25 هزار تومان به چیزی حدود 28 هزار تومان افزایش پیدا کرده و دوباره دلال ها این افزایش قیمت را بهانه کرده اند تا قیمت کالا را بالا ببرند، این در حالی است که این قیمت کالا زمانی که قیمت دلار به بالای 30 هزار تومان رسید با قیمت بالای 30 هزار تومان محاسبه شده و وقتی که دلار برای مدتی بسیار طولانی به زیر 25 هزار تومان رسید قیمت پایین نیامد و امروزه دوباره دلال ها قیمت کالای خود را افزایش می دهند.

طی دو سه سال اخیر هم این دلال ها چندین بار به بهانه بالا رفتن قیمت ارز قیمت را بالا بردند و بعد که ارز پایین آمد پایین نیاوردند، چرا؟ چون کسی جلودارشان نبود.

دولت هم از یک طرف می دود قیمت یک کالا را درست کند از طرف دیگر قیمت کالای دیگری بالا می رود.

مشکل در این است که هنوز حاضر نیستند که متوجه شوند ساختار سیستم اقتصادی و مدیریتی مشکل دارد و تا این ساختار تصحیح نشود مشکل حل نمی شود.

از ابتدای انقلاب برخی که با تفکرات سوسیالیستی در کشور به قدرت رسیدند آن قوانین کذایی را وضع کردند و فضای احتکار را برای برخی باز کردند، وتا به حال همان ساختارهای سیستماتیک در اقتصاد ایران اعمال می گردد.

در تمام کشورهای جهان امروزه حتی حق نمایندگی انحصاری کالا نیز لغو شده تا کسی نتواند کالایی را احتکار کند در حالی که در ایران بر ادامه احتکار تولید و... اصرار می شود.

چرا؟

چون جرایم افراد احتکار کننده کالا و مفسدین اقتصادی در حدی نیست که برای آنها بازدارنده باشد و قوانینی بازدارنده برای مبارزه قاطع با احتکار و فساد اقتصادی نداریم، یا اگر هم هست آنچنان که باید با قاطعیت اعمال نمی گردد.

نفوذ و قدرت مافیاهای اقتصادی به حدی بالا رفته که حتی وقتی دولت و مجلس تصمیم می گیرند مثلا قانونی برای واردات ماشین جهت کنترل بازار اعمال کنند آن قانون در لحظه های آخر منتفی می گردد.

گویند مشت نمونه خروار، بحث ماشین شاید بحثی باشد که خیلی ها درگیر آن هستند اما بسیاری از مباحث دیگر است که جامعه را درگیر کرده و متاسفانه مانند این قانون است و مافیاها آنقدر قدرتمند شده که جلوی آن را می گیرند.

کار امروزه به جایی رسیده که قیمت کالای داخلی حتی در مقایسه با قیمت خارجی آن به همان قیمت دلار هم برای مردم ایران بسیار بالاتر تمام می شود.

از ماشین بگیرید که برخی تولید کنندگان خارجی از فرصت شرایط احتکار داخلی سوء استفاده می کنند و ماشین هایی که در هیچ جای جهان مشتری ندارد را می آورند و به ایرانی ها با قیمتهای نجومی می فروشند تا قیمت برنج که ابتدای مقاله درباره آن صحبت کردم را بگیرید.

من فقط به همین یک نکته اشاره کنم که همین لحظه ای که بنده در حال نگارش این مقاله می باشم طبق قیمت های جهانی که همه می توانند روی اینترنت جستجو کنند قیمت یک کیلو برنج درجه یک مرغوب در حد برنج ایرانی چیزی حدود 1.5 دلار برای یک کیلو می باشد، می توانید با یک جستجوی ساده در اینترنت قیمت را پیدا کنید، یعنی دلاری هم حساب کنیم به قیمت دلار 28 هزار تومان می شود 42 هزار تومان برای هر کیلو.

بماند که در برخی کشورها مانند سریلانکا و مصر قیمت یک کیلو برنج مرغوب تولید این کشورها چیزی حدود پنجاه سنت یعنی 14 هزار تومان است.

یک روز قیمت برنج بالا می رود روز دیگری مرغ وتخم مرغ و گوشت و گوجه و پیاز و ... تا برسید به ماشین و لوازم خانه و...

وقتی هم می آیید قیمت ها را حتی با قیمت های جهانی آن مقایسه می کنید می بینید حتی اگر به دلار هم حساب کنیم قیمتهای جهانی بسیار پایین تر است، نه حتی مقداری کمتر.

یک بار از مسولین محترم مربوطه التماس دارم به سایت های سازمان های بین المللی که قیمت کالای اساسی را در کشورهای مختلف مشاهده کنند مراجعه فرمایند و به حرف مشاوران خود گوش ندهند و ببینند چه خبر است.

همین لحظه که بنده این مقاله را می نویسم در رتبه بندی قیمتی، همان برنج که ما صحبت می کردیم، ایران در رتبه شش کشور دارای بالاترین قیمت برنج در جهان قرار دارد، این در حالی است که هم خودمان تولید کننده برنج هستیم هم اینکه بقیه کشورهای موجود درهمین جدول کشورهایی هستند که میانگین درآمد شهروندان آنها بالای ماهی سه هزار دلار است.

همین را بگیرید و بروید سراغ بقیه کالا، قطعا هر کارشناس اقتصادی که بخواهد اقتصاد ایران را بررسی کند به جای دو شاخ چهار شاخ در می آورد.

آیا وقت آن نرسیده یک تصمیم قاطع برای برخورد قهریه و ضربتی با این مافیاهای اقتصادی گرفته شود؟