آمریکا در قبال ایران چه سازوکاری در پیش خواهد گرفت؟

بازگشت بدون جبران مافات و یا بازگشت به برجام بدون آنچه که بتواند آینده برجام را تضمین بکند امری عبث خواهد بود.

چندی پیش 250 نفر از نمایندگان مجلس ایران با انتشار بیانیه‌ای از دولت ابراهیم رئیسی خواستند بدون اخذ تضمین برای عدم خروج دوباره آمریکا از برجام و همچنین تعهد اعضای برجام برای عدم استفاده از "مکانیسم ماشه" زیر بار توافق احیای برجام نرود.

نمایندگان مجلس ایران در این بیانیه با طرح این ادعا که آمریکا و سه کشور اروپایی در طول ۸ سال گذشته به هیچ تعهدی پایبند نبوده‌اند، تاکید کرده‌اند که جمهوری اسلامی نباید بدون اخذ تضامین لازم، به هیچ توافقی با کشورهایی که "بدعهدان" توصیف کرده‌اند، متعهد شود.

اسپوتنیک در این خصوص با مجتبی جلال زاده، کارشناس مسائل بین الملل، سیاست آمریکا و سیاست خارجی ایران به گفتگو نشست.

اسپوتنیک: در صورتی که ایران نتواند به تضمین آینده برجام دست یابد، سرنوشت معامله هسته‌ای ایران چگونه خواهد بود؟

جلال‌زاده: آنچه که ما امروز شاهد برگزاری آن در وین اتریش در باره مذاکرات برجام و یا مذاکرات رفع تحریم هستیم، در واقع جمهوری اسلامی ایران دارد موضع خاص خود را دنبال می کند که تضمین قدرتهای طرف برجام است مبنی بر اینکه دیگر عهدشکنی صورت نخواهد گرفت. دوم برداشتن تحریم ها، خصوصا تحریم های مرتبط با ترامپ که بعد از خروج از برجام وضع شد و نکته سوم، ضمانت اجرای تعهدات طرفین با تأکید بر تعهدات ایالات متحده آمریکاست.

اینها سه خواسته‌ای هستند که به عنوان خواسته های حداقلی جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات مطرح شده است. اما اینکه طرف های غربی و طرف های مذاکره کننده 1 + 4 و آمریکا تا چه حد بتوانند ایران را راضی کنند و ایران را مجاب کنند و چه امتیازی را بدهند و چه سازوکاری را در پیش بگیرند، اینها در واقع می شود جزئیات و ماهیت مذاکرات کنونی.

اما اگر ما این سه خواسته جمهوری اسلامی ایران را و یا هر کدام از آن ها را و یا سه هدف را کنار بگذاریم و بگوئیم که جمهوری اسلامی ایران با در نظرنگرفتن یک یا چند مورد از این خواسته های سه گانه به توافقی در برجام برسد، همان توافق موقت و حداقی خواهد بود که بارها و بارها از سوی مقامات مذاکره کننده و مقامات رسمی و عالی نظام جمهوری اسلامی ایران مورد نقد قرار گرفته و رد شده است.

جمهوری اسلامی ایران بازگشت حداقلی و یا یک توافق ضعیف تر از برجام را قطعا قبول نخواهد کرد و مبنای مذاکرات جمهوری اسلامی ایران، پرداخت هزینه های مذاکره و کاهش تعهدات برجامی خودش را قطعا به این اندک تقلیل نخواهد داد.

اما در خصوص اینکه آیا غربی ها حاضر می شوند و یا به آینده نگاه داشته باشیم و نگاهمان باید به آینده باشد و اینکه جمهوری اسلامی ایران قطعا برای خودش حتما "خط قرمزی" را ترسیم کرده است، واقعیت این است که بازگشت بدون تضمین، بازگشت بدون جبران مافات و یا بازگشت به برجام بدون آنچه که بتواند آینده برجام را تضمین بکند امری عبث و دور و تسلسلی باطل خواهد بود. چرا که همانطور که سناتورهای امریکایی، خصوصا، تد کروز هم اعلام کرد اینکه دولت بعدی آمریکا هم برجام را مجدد پاره بکند و از برجام خارج بشود دور از ذهن نیست.

چندی پیش 250 نفر از نمایندگان مجلس ایران با انتشار بیانیه‌ای از دولت ابراهیم رئیسی خواستند بدون اخذ تضمین برای عدم خروج دوباره آمریکا از برجام و همچنین تعهد اعضای برجام برای عدم استفاده از "مکانیسم ماشه" زیر بار توافق احیای برجام نرود.

عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی نامه ای با امضای بیش از ۲۵۰ نفر از نمایندگان خطاب به رئیس جمهور درباره توافق هسته ای را قرائت کرد.

متن این بیانه به شرح زیر است: "حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای رئیسی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

مذاکرات ایران در مورد رفع تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران به نقطه حساسی رسیده است، ما نمایندگان مردم عزیز و سربلند ایران ضمن تشکر نسبت به دیپلماسی فعال و عزتمندانه حضرتعالی و تیم مذاکرات ضمن همکاری های لازم توجه شما و مسئولین مذاکرات را به نکات زیر جلب می کنیم:

۱- دولت ظالم و تروریست آمریکا و دنباله روهای ضعیف و ذلیل آمریکا یعنی سه کشور اروپایی در طول هشت سال گذشته نشان داده اند که به هیچ تعهدی پایبند نبوده و از هر وسیله ممکن جهت ضربه وارد کردن به منافع ملت ایران استفاده و حتی برخلاف تمام قوانین دنیا دارو را نیز علیه ملت ایران تحریم کرده اند. بر این اساس باید از تجربه سابق درس عبرت بگیریم و با خط قرمز قرار دادن منافع ملت ایران بدون اخذ تضامین لازم متعهد به هیچ توافقی با بدعهدان نگردیم.

- دولت تروریست آمریکا و سایر کشورهای عهدشکن غربی باید تضمین دهند که از برجام خارج نمی شوند. - رژیم آمریکا و سایر کشورهای طرف برجام باید تعهد دهند که از مکانیسم ماشه استفاده نخواهند کرد.

- رژیم آمریکا و سه کشور اروپایی باید به ملت ایران تعهد دهند که تحریم ها علیه ملت ایران به بهانه های واهی هسته ای، تروریسم، موشکی و حقوق بشر را لغو می کنند. از جمله باید تحریم های آیسا، کاتسا و روترن را لغو کنند. - در مقام اجرا نیز باید ابتدا آمریکا و سایر اطراف بدعهد برجام به تعهد خود در لغو تحریم های عمل کنند و بعد از راستی آزمایی، ایران به سراغ انجام تعهدات خود رفته و آن را انجام دهد.

- مطابق ماده ۷ قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است انجام تعهدات از سوی طرف غربی در لغو تحریم ها به ویژه تحریم های نفتی و بانکی و بازگشت پول صادرات ایران به صورت بانکی و بدون هیچ مشکلی را به مجلس شورای اسلامی گزارش کند و در صورت تایید و تصویب مجلس می تواند نسبت به گام های کاهشی در زمینه هسته ای تقدام نماید".