واکنش باکو به اعلامیه تهران در باره حضور نیروهای ثالث در مرز دو کشور

به گزارش اسپوتنیک، وزارت خارجه آذربایجان اعلامیه ایران در خصوص حضور نیروهای ثالث در مرز بین دو کشور را بی اساس خواند. لیلا عبدالله یوا، سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان اعلام کرد که کشور وی اعلامیه مربوط به حضور نیروهای سوم در نزدیکی مرز  آذربایجان – ایران را قبول ندارد.

وی در ادامه گفت:« اینگونه اعلامیه ها خطاب به آذربایجان بی اساس هستند و هیچگونه ثبوت وجود چنین نیروهایی در نزدیکی مرز دو کشور به آذربایجان ارائه نشده است.

آذربایجان دهها سال از اشغال بخشی از خاک خود و نقض مرزهای بین المللی در رنج بوده است از جمله بیش از 130 کیلومتر از مرز مشترک ما و ایران تحت اشغال ارمنستان است.

اما متأسفانه طی این همه سال، ما با چنین واکنش شدیدی از طرف کشور دوست ایران نسبت به اشغال مرزهایمان روبرو نشدیم. ما از برقراری روابط دوستانه با همه کشورها بر اساس احترام متقابل نسبت به مرزهای بین المللی حمایت می کنیم.

آنچه به دخالت خارجی در آذربایجان مربوط می شود، می خواهیم بر این نکته تأکید کنیم که جمهوری آذربایجان همیشه از سیاست خارجی مستقلانه با توجه به منافع ملی خود پیروی کرده است و بارها با اقدامات معینی طی 30 سال این را نشان داده است.وسعه و گسترش مناسبات دوستانه و حسن همجواری با همسایگان یکی از مهمترین اولویت های سیاست خارجی آذربایجان است. تأمین ثبات و امنیت در این منطقه همچنین باید پاسخگوی منافع ایران باشد».

شایان ذکر است که امیرعبداللهیان در اظهارنظرهای خود ، به تحرکات «بازیگر ثالث» برای ایجاد شکاف میان ایران و آذربایجان اشاره کرد، بازیگری که دشمن دیرینه تهران است و روابط گرمی با باکو دارد.

سال گذشته پس از انجام برخی اقدامات خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای ایران (از جمله حادثه در تأسیسات نطنز و ترور یک دانشمند هسته‌ای برجسته ایران) که بطور گسترده به اسرائیل نسبت داده شد، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی، با اشاره به نفوذ و فعالیت گسترده سازمان جاسوسی موساد در این کشور، باکو را «حیاط ‌خلوت اسرائیل برای زمینه‌چینی توطئه علیه ایران» توصیف کرد.

به نوشته حیدر ایسایف روزنامه نگار اهل باکو و نویسنده گزارش اوراسیانت، تنش‌ها با مانورهای نظامی دریایی مشترک ترکیه و آذربایجان در دریای خزر تشدید شد.

پس از گذشت نزدیک یک‌سال از درگیری نظامی چندهفته‌ای میان دو همسایه شمالی ایران –ارمنستان و آذربایجان– بر سر منطقه چالش‌برانگیز قره‌باغ کوهستانی، به تازگی مسائل مرزی این دو کشور بار دیگر به محل نزاع تبدیل شده؛ این‌بار با اقدامات و اظهاراتی که از سوی مقامات باکو علیه تهران اتخاذ شده و ظاهراً متأثر از تحریکات بازیگر یا بازیگران سومی است که ممکن است، ذینفع تنش‌های این‌چنینی و یا متضرر از روند تنش‌زدایی در منطقه باشد.

اگرچه روابط ایران و جمهوری آذربایجان از جنگ سال گذشته در منطقه قره‌باغ  متغیر بوده است  اما تشدید تنش‌های تهران-باکو در روزهای اخیر با دستگیری رانندگان کامیون‌های ایرانی عازم ارمنستان توسط دولت آذربایجان متشنج شده است. نخستین اصطکاک‌ها زمانی آغاز شد که آذربایجان در جاده‌ای واقع در جنوب ارمنستان که به ادعای باکو بخشی از نقاط آن از گوش‌وکنار خاک آذربایجان عبور می کند، از کامیون های ایرانی هزینه عوارضی دریافت کرد.

بر اساس گزارش رسانه‌های داخلی، در ابتدا، ایران حتی پس از تأیید این عمل توسط پلیس و گمرک آذربایجان، واکنش رسمی نشان نداد. اما بعدتر در اواسط سپتامبر زمانی که رسانه های ارمنی گزارش دادند که برخی از رانندگان کامیون‌های "حمل سیمان به ایروان و استپاناکرت" ، در گوریس-کاپان دستگیر شده‌اند، جرقه این تقابل زده شد. احسان زاهیدوف ، سخنگوی وزارت کشور آذربایجان، روز بعد ادعا کرد که رانندگان به دلیل آنچه وی «ورود غیرقانونی از ارمنستان به آذربایجان» خواند، بازداشت شده اند و اقدامات مربوطه انجام خواهد شد». 

وزارت خارجه ایران ابتدا با دیدارهایی با مقامات آذربایجان برای حل این مشکل، تلاش کرد فضا را مدیریت نماید. ۲۳ سپتامبر ، جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود دیدار کرد. وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در بیانیه ای خاطرنشان کرد که وزیران وضعیت جاری منطقه را بررسی کردند.

پیشتر، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران  در پاسخ به سوال خبرنگاران در خصوص مطالب بیان شده از سوی الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در فضای رسانه‌ای، اظهار داشت: «در حالی که روابط خوب و محترمانه‌‌ای بین دو کشور وجود دارد و مسیرهای معمول ارتباطات بین دو طرف در بالاترین سطح وجود دارد، بیان آن به این شیوه مایه تعجب است».