اسپوتنیک به نقل از وبگاه ژاپنی Nikkei Asia می نویسد: چین و روسیه اغلب به عنوان رقبای اقتصادی در آسیای مرکزی محسوب می شوند. اما نگرانی‌ها از خشونت هایی که در افغانستان گسترش می یابد، دو کشور را به هم نزدیک کرده است. این امر با مانورهای بزرگ مقیاسی ضد تروریستی در شمال غربی چین اثبات می شود.
بیش از 10 هزار سرباز هر دو کشور و تعداد زیادی توپخانه، هواپیما و خودروهای زرهی در منطقه خودمختار "نینگخیا هوی" جمهوری خلق چین مستقر شدند. برنامه رزمایش شامل آتشباری توپخانه به اهداف یک دشمن فرضی، پرواز یک اسکادران جنگنده برای انجام حملات مشترک به اهداف زمینی و حمله زمینی به مواضع یک دشمن فرضی بود. در اعلامیه وزارت دفاع روسیه تاکید شده است که "هدف این رزمایش نشان دادن عزم و توانایی روسیه و چین برای مبارزه با تروریسم و حفاظت مشترک از صلح و ثبات در منطقه است".
روسیه همچنین تمرینات مشترکی را با ازبکستان و تاجیکستان در نزدیکی مرز تاجیکستان و افغانستان انجام داده است. روز چهارشنبه، رسانه های روسیه با اشاره به سخنان سرگئی شویگو ، وزیر دفاع ، گزارش دادند که طالبان (یک سازمان تروریستی ممنوع در روسیه) کنترل مرزهای افغانستان با این دو کشور آسیای مرکزی را به دست گرفته است.
از زمانی که ایالات متحده در ماه مه خروج نیروهای خود از این کشور را آغاز کرد، طالبان بیش از دو برابر مناطقی که چند ماه پیش در دست داشتند، تصرف کرده اند. تنها در هفته گذشته، جنگجویان طالب مراکز اداری حداقل 9 ولایت را تصرف کرده اند. براساس برخی برآوردها، آنها بیش از نیمی از 388 ولسوالی افغانستان را تحت کنترل خود دارند. هم پکن و هم مسکو نگران هستند که خشونت به زودی به سایر کشورهای آسیای مرکزی سرایت کند.
چین و روسیه هر دو دارای منافع اقتصادی قابل توجهی در آسیای مرکزی هستند: روسیه کشورهای این منطقه را به اتحادیه اقتصادی اوراسیا جذب کرده و چین در چارچوب طرح "یک کمربند -یک جاده" در پروژه های زیرساختی منطقه سرمایه گذاری می کند. اما به عقیده واسیلی کاشین، محقق ارشد انستیتوی شرق دور آکادمی علوم روسیه، بحران در افغانستان همه اختلافات را کنار می گذارد: "روسیه و چین منافع مشترکی در حفظ ثبات در منطقه دارند. این مهمتر از همه گونه ملاحظات اقتصادی است."
در 28 ژوئیه، "وی فونگخه" وزیر دفاع چین، با سرگئی شویگو همتای روسی خود در دوشنبه پایتخت تاجیکستان دیدار کرد. دو وزیر دفاع قول دادند که تلاش های خود را "برای حفظ صلح و ثبات در منطقه هماهنگ کنند."
پس از دور فعلی مانورها، مسکو و پکن رزمایش ضد تروریستی دیگری را تحت حمایت سازمان همکاری شانگهای در اواسط ماه سپتامبر در استان اورنبورگ روسیه برگزار خواهند کرد. بیش از چهار هزار سرباز در آنها شرکت خواهند کرد.
با این حال، اگر وضعیت در افغانستان بدتر شود، پکن و مسکو، به گفته کاشین، ممکن است اقدامات قاطعی را انجام دهند: "اگر نیاز به تثبیت وضعیت در افغانستان یا سرزمین های مجاور وجود داشته باشد ، آنگاه شاهد تشکیل ائتلافی به سرپرستی روسیه و چین خواهیم بود.
به نظرکاشین، از یک سو، نیروهای مسلح روسیه می توانند کمبود تجربه جنگی اخیر در ارتش آزادیبخش خلق چین را جبران کنند. از سوی دیگر، چین می تواند به روسیه در تامین هزینه های یک کمپین نظامی بزرگ کمک کند.
نیروهای مسلح دو کشور هم اینک دارای تجربه تمرینات نظامی مشترک را دارند. از سال 2005، چین و روسیه به طور مرتب رزمایش مشترک زمینی، دریایی و هوایی را انجام می دهند. سناریوهای بسیاری از این رزمایش ها حمله شبیه سازی شده به سرزمین اشغال شده توسط تروریست ها است.
ویکتور موراخوفسکی، سردبیر مجله معتبر روسی Arsenal Otechestva "زرادخانه میهن"، می گوید: اگر مسکو و پکن تصمیم بگیرند که عملیات مشترکی را در آسیای مرکزی آغاز کنند ، این تجربه می تواند تعیین کننده باشد. موراخوفسکی توضیح داد که در نتیجه تمرینات مشترک، نیروهای چینی و روسی تجربه کافی عملیات در ترکیب دسته های ائتلاف را کسب کردند، که در آن نیروهای یک کشور تحت فرماندهی یک گروه عملیاتی از ستاد یک کشور دیگر عمل می کند.
وی گفت: "این تنها راه موثر برای انجام عملیات نظامی مشترک است." اگر ایجاد چنین گروه های ائتلافی به دلایل سیاسی یا نظامی غیرممکن باشد، انجام موفقیت آمیز عملیات نظامی مشترک بسیار مشکل ساز می شود."
با این وجود ، برخی از کارشناسان هشدار می دهند که ممکن است اختلافات جدی بین طرفین ایجاد شود. آندری سِرِنکو، رئیس مرکز مطالعات سیاسی افغانستان می گوید که در حال حاضر هم طالبان و هم دولت کابل نمی توانند به یک پیروزی قاطع نظامی دست یابند. در این شرایط، افغانستان می تواند به پناهگاهی برای گروه های افراطی تبدیل شود که آسیای مرکزی را هدف قرار می دهند و این شرایط را برای همکاری بین چین و روسیه فراهم می آورد.
سرنکو گفت: "اما اگر در یکی از مواقع یکی از طرف های درگیر در آستانه پیروزی قرار گیرد یا یک شرکت کننده خارجی جدید وارد صحنه شود ، ما قادر خواهیم بود مبارزه برای نفوذ در افغانستان را که روسیه و چین در آن شاید از طرف های متفاوت حمایت کنند ، مشاهده کنیم. در چنین سناریویی، مسکو و پکن ممکن است در بازی سیاسی در افغانستان رقیب یکدیگر باشند."
