اسپوتنیک به نقل از وبسایت امریکایی Eurasianet (شبکه اورآسیا) می نویسد: در حالی که ترکیه در طوفان موج های بحران های اقتصادی قرار دارد، به نظر می رسد آنکارا تصمیم گرفته است تا روی ابتکار چینی یک کمربند – یک راه تمرکز کند. و یکی از نقش های اصلی در استراتژی جدید به آذربایجان اختصاص یافته است.
در سال 2015، ترکیه به ابتکار "یک کمربند - یک راه" خود را عنوان نقطه آغاز کریدور میانی از طریق قفقاز و آسیای میانه پیشنهاد کرد و کریدور میانی را کوتاهترین و راحت ترین مسیر بین چین و اروپا خواند. ترکیه با آذربایجان ، قزاقستان و ترکمنستان برای ایجاد تنوع در مسیرهای بین دریای خزر همکاری کرد و در نتیجه راه آهن باکو- تفلیس-قارص در سال 2017 راه اندازی گردید. اما این همه است و در چارچوب این ابتکار عمل دیگری برای افتخار نیست. علاوه بر این، به اطلاع گروه نظارت جهانی تجارت Global Trade Alert، طی سه سال گذشته، ترکیه تعرفه گمرکی و سهمیه واردات را افزایش داده است و بیش از هر کشور دیگر به چین ضربه وارد کرده است. در نتیجه ، حجم تجارت بین دو کشور کاهش یافته است.
نقش تعیین کننده ترکیه در جنگ پیروزآفرین آذربایجان سال گذشته علیه ارمنستان می تواند روح تازه ای به کریدور میانی بخشد. برای اولین بار ترکیه خود را به عنوان یک قدرت نظامی در فضای پس از اتحاد شوروی اعلام کرد و سفر وزیر امور خارجه مولوت چاووش اوغلو به آسیای میانه در این ماه به نظر می رسد یک راهپیمایی پیروزی باشد.
اما سخت ترین کار برای آنکارا حرکت از گفتار به عمل است. به دنبال عقد توافق آتش بس در قره باغ در نوامبر سال گذشته، ترکیه قرارداد تجاری جدیدی را با آذربایجان امضا کرد. این سند که آذربایجان را "دولت کاملة الوداد در تجارت" اعلام کرد، در حقیقت فقط تأیید می کند که ترکیه به آذربایجان رژیم "مطلوب ترین کشور" را اعطا کرده است. این توافق نامه فقط 30 قلم از بیش از 5000 قلم کالای صادراتی را شامل می شود. خوش بینان آن را منادی افزایش همکاری دانستند، اما سهمیه در تجارت دوجانبه حداقل خواهد بود. در دسامبر سال گذشته توافق نامه ای در مورد استفاده از شناسنامه به عنوان سندی برای عبور از مرز امضا شد. این توافق نامه می تواند تجارت دوجانبه را تحریک کند زیرا ایجاد و توسعه روابط میان مردم را تسهیل می نماید.
منافع آنکارا به شرق نیز بیشتر گسترش می یابد. مقامات ترکیه امیدوارند که از توافق نامه ای که در ماه ژانویه بین آذربایجان و ترکمنستان در مورد توسعه مشترک میدان گازی دوستلوق در دریای خزر امضا شد، بهره مند شوند. گاز باید از طریق گرجستان و ترکیه به اروپا برسد. در همین رابطه ، در تاریخ 23 فوریه ، جلسه سه جانبه با وزیران خارجه آذربایجان و ترکمنستان در ترکیه برگزار شد.
در 4 مارس، یک نشست مجازی سازمان همکاری اقتصادی - اکو ، که در سال 1985 برای تسهیل تجارت بین ترکیه ، ایران و پاکستان تاسیس شد، تشکیل گردید. در این جلسه، آنکارا به برنامه های دیرینه خود بازگشت: اردوغان گفت که از اواخر دهه 1990، زمانی که اکو فعالیت های خود را به جمهوری های شوروی با جمعیت عمدتا مسلمان گسترش داد، این سازمان در دستیابی به نتایج قابل توجهی ناکام ماند و خواستار افزایش دو برابر تجارت تا سال 2025 شد.
اما در مورد گسترش نفوذ ترکیه در شرق دریای خزر، همه چیز معمولاً از یک سناریو پیروی می کند - صحبت های زیاد و هیچ نتیجه مشخصی. ترکیه پس از فروپاشی اتحاد شوروی یکی از اولین کشورهایی بود که استقلال جمهوری های تازه تاسیس ترک را به رسمیت شناخت. در سال 1991 ، به منظور گسترش روابط فرهنگی و اقتصادی ، آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه و در سال 2009 ، شورای ترک تاسیس شدند. اما تاکنون ترکیه نتوانسته است هیچ برنامه بلند مدت عملی را پیشنهاد دهد و همچنان در سایه روسیه باقی مانده است. استثناء - شرکتهای ساختمانی ترکیه هستند که به طور فعال در منطقه کار می کنند و چند مدرسه برای بخش کوچکی از نخبگان هستند. در حالی که ترکیه در حال گفتگو بود، چین به عنوان یک نیروی برتر اقتصادی در آسیای مرکزی ظاهر شد و اکنون حتی در قفقاز پا گذاشته است.
با وجود سرمایه گذاری چین در صنعت ، انرژی ، حمل و نقل و ارتباطات از راه دور در ترکیه (در پایان سال 2019 ، اولین قطار از چین وارد آنکارا شد)، هنوز هیچ پروژه بزرگی پیش بینی نشده است. مذاکرات ناموفق برای مدرن سازی شبکه ریلی ترکیه در حال انجام است. مذاکرات در مورد نیروگاه سوم هسته ای به چیزی منجر نشد. همانطور که استاد سلچوک چولاک اوغلو از مرکز ترکیه برای مطالعات آسیا و اقیانوسیه در آنکارا در ماه جاری نوشت، آنکارا جرات ندارت قراردادهای سودآور به شرکتهای چینی ارائه دهد زیرا آنها را رقیب خود می داند. اما یک دلیل سنگین برای نزدیک شدن وجود دارد وآن - تقابل رو به رشد ترکیه و چین با غرب است.
تغییر رهنمودهای اخلاقی
در ژوئیه 2009، مدتها قبل از آنکه کشورهای غربی جنایات خونین در استان سین کیانگ در غرب چین را بخوانند، اردوغان گفت: "آنچه در چین اتفاق می افتد چیزی جز نسل کشی نیست. ما باید چیزها را به نام خودشان معرفی کنیم ." از آن زمان تا کنون، مقامات چینی آزار و اذیت مسلمانان را فقط شدت بخشیده اند. با این وجود ، اردوغان به طور ناگهانی سخنان خود را تغییر داد. در ماه مه 2019 ، پارلمان ترکیه توافق نامه استرداد بین ترکیه و چین را تصویب کرد. این امر ترس در مورد اخراج مسلمانان چینی به وطن خود ، جایی که آنها ناگزیر با سرکوب روبرو خواهند شد، افزایش داده است. و در ماه آینده، پکن یک میلیارد دلار برای ترکیه اختصاص داد. مقامات جمهوری های آسیای میانه همه چیز را درک کرده اند: از چین حمایت کنید و سرمایه گذاری دریافت می کنید. و آنها علیرغم سرکوب مسلمانان در مجاورت مرزهای شرقی خود آشکارا از پکن حمایت می کنند.
اکنون این سوال پیش می آید که آیا ترکیه از تحرک مثبتی که در روابط با آذربایجان بدست آمده است برای تحقق بحشیدن به نظریه خود در مورد یک کریدور تجاری تا چین استفاده خواهد کرد؟
