در حال حاضر، رویارویی ایران و اسرائیل به حدی رسیده است که بسیاری از تحلیلگران بروز جنگ واقعی بین ایران و اسرائیل را پیش بینی می کنند.
اسپوتنیک - ولادیمیر ساژین خاورشناس مطرح روس می نویسد: جنگ ترکیبی ایران علیه اسرائیل و صهیونیسم بین المللی شدت گرفته است. اسرائیل نیز به نوبه خود در حال افزایش عملیات ویژه خود علیه ایران است. در این شرایط، روسیه که روابط تجاری خوبی با هر دو طرف دارد، برای جلوگیری از یک فاجعه همه تلاش خود را بکار می برد.
رویارویی خطرناک
مدتها قبل از انقلاب 1979، آیت الله خمینی جنگ سردی را علیه اسرائیل اعلام کرد. وی در سخنرانی های متعدد خود تکرار نمود که طرح استقلال اسرائیل و به رسمیت شناخته شدن آن کشور برای مسلمانان یک فاجعه بوده و حکومت های اسلامی را تضعیف می کند.
در "وصیت نامه دینی و سیاسی امام خمینی" که پس از درگذشت وی در سال 1989 منتشر شد، آمده است که صهیونیسم جهانی برای رسیدن به اهداف کثیف خود، مرتکب جنایاتی می شود که گفتن و نوشتن درباره آنها از نظر اسلام و مسلمانان و همچنین تمام معیارهای بین المللی شرم آور است. اسرائیل کشور تجاوزکار و اشغالگر است. به گفته خمینی، تنها راه آزادسازی بیت المقدس ایمان به خدا، از خودگذشتگی و کارزار مسلحانه تا نابودی کامل اسرائیل است.
در آن زمان، مسئله فلسطین یک مانع بود. مطابق دستورات آیت الله خمینی، تنها راه صلح و آرامش در فلسطین ایجاد یک کشور عرب-مسلمان "فلسطین برای همه" است که اسرائیلی ها در آن اقلیت مذهبی هستند. این طرح واهی هم با موضع اکثریت مطلق کشورهای جهان و هم با تصمیمات سازمان ملل مغایرت دارد.
با این وجود، ایران فلسطینیان را به اقدامات تروریستی علیه اسرائیلی ها تحریک می کند، اسلحه و پول به حزب الله، گروه های سنی حماس و جهاد اسلامی می رساند و آنها را بسوی مبارزه با اسرائیل فرا می خواند.
با این حال، تهران به خوبی می داند که اکنون ایران قدرت نظامی کافی برای به راه انداختن یک جنگ گرم گسترده و رویارویی مستقیم با دشمنان اصلی خود - اسرائیل و ایالات متحده را ندارد. این امر مقامات ایرانی را وادار می کند تا "رویکردهای خلاقانه" را جستجو کرده و پاسخ های نامتقارن را آماده کنند. یکی از این واکنش ها جنگ ترکیبی است که شامل حزب الله، سپاهیان شیعه خارجی، عملیات پنهانی، خرابکاری، جنگ سایبری، فشار و رشوه دادن به سیاستمداران کشورهای مختلف است. با استفاده از این ابزارها، ایران جنگ خود علیه اسرائیل و همچنین فعالیت هایی را با هدف بیرون راندن ایالات متحده از منطقه شدت بخشیده است.
یکی از آخرین نمونه های عملیات "پنهانی"- بمب گذاری کشتی باری اسرائیلی "هلیوس ری" در 25 فوریه در خلیج عمان بود. ایران شرکت خود را در این عمل رد کرد. اما روزنامه کیهان (27.02.2021)، نزدیک به رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران ، مقاله ای را منتشر کرد مبنی بر اینکه منطقه خلیج فارس تحت کنترل کامل نیروهای مقاومت است و به احتمال زیاد این کشتی جاسوسی در کمین یکی از گروههای محور مقاومت افتاد.
"محور مقاومت" چیست؟ این یک بلوک نظامی - سیاسی شیعه است که توسط رهبری ایران از متحدان مذهبی، عقیدتی و سیاسی به منظور تقویت مبارزه چند سطح علیه دشمنان ایران تشکیل شده است. امروز تهران وظیفه اصلی خود را تقویت "محور مقاومت" و تقویت "زنجیره شیعه" از ایران از طریق عراق و سوریه به لبنان - به دریای مدیترانه می داند. استفاده موثر از این زنجیره، یعنی ایجاد یک مسیر زمینی تضمین شده از ایران به لبنان، تشکیل سامانه پایگاه های نظامی، نقاط حمل و نقل، شرکت های تولید سلاح، در درجه اول سلاح های موشکی در خاک سوریه به تهران اجازه می داد بر کل منطقه خاورمیانه تسلط یابد و فشارهای مداوم و جدی بر اسرائیل وارد کند.
البته، مسئله فلسطین همچنان یک مساله مرکزی است، اما حتی نگاهی سطحی به اوضاع سوریه نشان می دهد که این کشور "حلقه طلایی" زنجیره شیعه است. ایرانی ها و گروه های مسلح تحت کنترل شان حضور خود در جنوب سوریه را به عنوان یک سرمایه استراتژیک در رویارویی با کشور یهود می دانند. علاوه بر این، ده ها کاروان حمل و نقل حامل سلاح های ایرانی به گروه های حزب الله در لبنان از سوریه عبور می کنند.
اینها اصلاً باب طبع اسرائیل نیست. مقاله "چگونه و چرا اسرائیل سوریه را بمباران می کند" در وب سایت مجله Warhead (26/7/2020) پاسخ مفصلی به این سوال می دهد. تحویل سلاح های ایران از طریق سوریه از نظر سرویس ویژه اسرائیل دور نمانده و سپس همه چیز طبق سناریوی معلوم پیش می رود - جایی که سلاح های ایرانی وجود دارد، هواپیماهای اسرائیلی ظاهر می شوند. البته برخی از لوازم هنوز به دست اسلام گرایان می رسد. در این مقاله گفته می شود: وظیفه اسرائیلی ها این است که اسلحه را به حداقل برسانند. وظیفه ایرانی ها آوردن هرچه بیشتر است. در عین حال، طبق توافق غیر علنی با حزب الله، اسرائیل عملاً اهداف در لبنان را بمباران نمی کند - چنین جنگ عجیبی. آویو کوخاوی رئیس ستاد نیروهای دفاعی اسرائیل گفت: اسرائیل فقط از ابتدای سال 2020 حملات هوایی به بیش از 500 هدف مرتبط با ایران مستقر در خاک سوریه را انجام داده است.
قبل از ورود گروه های مبارز ایرانی و طرفدار ایران به سوریه، با وجود اختلافات بر سر بلندی های جولان، مرز اسرائیل و سوریه همچنان ساکت ترین مرز اسرائیل بود. به نظر می رسد که اسرائیل، در روابط خود با دمشق، مایل است به یک کشور قبل از 2012 برگردد.
هدف استراتژیک اسرائیل محروم کردن تهران از توانایی تولید سلاح هسته ای در ایران است. در سالهای 21-2020 ، در رابطه با فعال سازی شدید برنامه هسته ای توسط تهران، این موضوع به ویژه حاد شده است. به تازگی، بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل گفته است که ارتش اسرائیل در حال به روزرسانی نقشه های حمله به تأسیسات هسته ای ایران است و آماده اقدام مستقل [از ایالات متحده] است: "اگر جهان آنها را زودتر متوقف کند، این بسیار خوب است. اما در غیر این صورت، ما باید بطور مستقل عمل کنیم و باید از خود دفاع نماییم. "
اسرائیل فورا جدیدترین جنگنده های مخفیکاری F-35I و هواپیماها - تانکرهای KC-46 Pegasus را از ایالات متحده خریداری می کند تا بتواند به هر هدفی در ایران برسد. اسرائیل حدود 200 فروند F-16 و حدود 20 واحد F-35I دارد (50 واحد قبلاً سفارش داده شده بودند). تصادفی نیست که اسرائیل در حوزه مسئولیت فرماندهی مرکزی ایالات متحده (CENTCOM) قرار دارد.
اما مسئله هسته ای ایران نیاز به یک تحلیل جداگانه دارد. و امروز وظیفه اصلی تهران این است که سوریه را به یک پایگاه مقاومت برای سلطه در خاورمیانه تبدیل کند. با توجه به روابط ایران و اسرائیل به طور کلی، حالا همه چیز روشن است: تا زمانی که "خمینیسم" به عنوان ایدئولوژی غالب در ایران باقی بماند، به رسمیت شناختن اسرائیل، کاهش تنش یا حتی نادیده گرفتن ساده دولت یهود از طرف ایران غیرممکن است. امروز ایران تنها کشوری است که حق وجود اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد. و اما اصلی ترین مسئله جلوگیری از تبدیل این دشمنی به یک جنگ واقعی است. و در اینجا نقش روسیه تعیین کننده است.
نقش احتمالی روسیه
کاهش تنش ها در خاورمیانه و به ویژه در سوریه با منافع استراتژیک روسیه مطابقت دارد. مسکو با در نظر گرفتن روابط عادی و تجاری خود با همه کشورهای منطقه خاورمیانه، از جمله ایران، اسرائیل و سوریه می تواند به عنوان یک میانجیگر در جلوگیری از جنگ های واقعی در خاورمیانه تبدیل شود.
امروز، این کار در درجه اول مربوط به ایران و اسرائیل است. روسیه (و در واقع هر کشور دیگر) با همه روابط جدی و نزدیک خود با هر یک از این کشورها در موقعیتی نیست که ایرانیان و اسرائیلی ها را در میز مذاکره قرار دهد. اما یکی از گزینه های ممکن بهبود روابط سوریه و اسرائیل است. و در اینجا نقش روسیه غیرقابل انکار است.
مسکو اخیراً در معامله بین اسرائیل و سوریه به عنوان میانجیگرعمل کرد که با برگرداندن یک زن اسرائیلی محبوس در دمشق در ازای آزادسازی چند تن از زندانیان محبوس در زندان اسرائیل و همچنین پرداخت پول واکسن ویروس کرونا روسیه به مبلغ 1.2 میلیون دلار، توسط اسرائیل پایان یافت.
اما مهمتر از همه: در ژانویه سال جاری، رسانه ها از مذاکرات دربسته در دسامبر سال 2020 در پایگاه نظامی روسیه "خیمیمیم" در سوریه خبر دادند. در این نشست از طرف سوریه، علی مملوک رئیس دفتر امنیت ملی و ژنرال بسام حسن مشاور ویژه وی در امور امنیتی حضور داشتند. از طرف اسرائیلی رئیس سابق ستاد کل اسرائیل گادی آیزنکوت و ژنرال سابق موساد آری بن مناشه بودند. علاوه بر این ، سرلشکر روسی الکساندر چایکو در این مذاکرات حضور داشت.
باید دانست که این تنها آغاز کار در زمینه نزدیک شدن سوریه و اسرائیل است. چرا که نه؟ از این گذشته، اسرائیل از قبل تجربه برقراری روابط با کشورهای عربی، دشمنان سابق را دارد. شرایط فعلی در سوریه و اطراف آن اجازه نمی دهد این کشور به سرعت و بدون دردسر به اسرائیل نزدیک شود. روسیه و مقامات سوریه نیاز به گفتگوی دشواری با ایران دارند. با این حال، برقراری روابط مستقیم بین دمشق و قدس برای آینده سوریه بسیار مهم است.
علاوه بر این، گرم شدن روابط اسرائیل و سوریه بلافاصله انجام نمی شود، اما در نهایت ممکن است منجر به عقب نشینی تشکیلات نظامی ایران و طرفداران شیعه آنها در سوریه شود. یادآوری می کنیم که نیروهای مسلح ایران به دعوت دمشق در آنجا حضور دارند و پس از عزیمت ایرانیان و متحدان آنها، فرصت هایی برای آزادسازی سوریه از دست دیگر نیروهای خارجی فراهم می شود. بر اثر این، به لطف مأموریت میانجیگرانه روسیه، فرصتی برای کاهش سطح رویارویی در سراسر خاورمیانه بوجود می آید.
