گزارش و تحلیل

خط انتقال نفت از ایران به سوریه: برگ برنده یا بدبختی؟

© Sputnik / Ilja Pitalevخط انتقال نفت از ایران به سوریه: برگ برنده با بدبختی؟
خط انتقال نفت از ایران به سوریه: برگ برنده با بدبختی؟ - اسپوتنیک ایران
اشتراک
مقامات ایرانی با توجه به تهدیدهای فزاینده در تنگه هرمز، پروژه ای را به عراق برای از سرگیری خط لوله عبوری از عراق به بندر بانیاس سوریه در دریای مدیترانه پیشنهاد دادند.

مقامات ایرانی با توجه به تهدیدهای فزاینده در تنگه هرمز، پروژه ای را به عراق برای از سرگیری خط انتقال نفت از عراق به بندر بانیاس سوریه در دریای مدیترانه پیشنهاد دادند.

ایران مرز زمینی با سوریه ندارد. با توجه به تحریم های ایالات متحده علیه بخش نفتی جمهوری اسلامی، ایران مجبور است از نفتکش ها برای ارسال نفت خود به سوریه استفاده کند. کشتی های نفتی حامل نفت ایران مسیری بسیار خطرناک، طولانی و پر هزینه را طی می کنند که خطر اسیر شدن توسط دزدان دریایی یا سرویس گشت دریایی کشورهایی که از تحریم های تحمیل شده آمریکا علیه ایران حمایت می کنند، هستند.

با این حال، یک منبع به شبکه تلویزیونی السومریه گفت: خط لوله ایران-عراق-سوریه به دلیل تحریم های ایالات متحده و تهدیدهای روز افزون درگیری های نظامی میان آمریکا و متحدانش علیه ایران در تنگه هرمز می تواند برای هر دو کشور مفید باشد. 

به گفته این منبع، ایران پیشتر این پروژه را به طور رسمی به عراق ارائه کرده بود، اما این پروژه در سال 2014 پس از حمله تروریست ها و تندروها در سوریه و سرزمین های همجوار متوقف شد. دو گزینه برای این خط لوله وجود دارد، گزینه اول ساخت خط لوله نفتی جدید به طول 1000 کیلومتر است که نیمی از آن از طریق عراق می گذرد، دومین گزینه تعمیر خط لوله کرکوک-بانیاس است که از سال 1982 به بعد عملیاتی نشده به هزینه ایران، از طریق این خط لوله حداکثر 1.25 میلیون بشکه در شبانه روز قابل تحویل خواهد بود.

در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با آقای سعید میرترابی حسینی، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی برای بررسی چشم اندازها و چگونگی اجرای این پروژه بزرگ نفتی به گفت و گو نشست.

خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان - اسپوتنیک ایران
خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان

این پروژه از نظر اجرایی چگونه است؟

به طور کلی یکی از مشکلاتی که منطقه خلیج فارس در خلال چند دهه گذشته داشته، بی ثباتی منطقه بوده که عواملش متعدد است. خیلی از کشورهای منطقه تلاش کردند که به نوعی راههای جایگزینی برای صدور نفتشان در شرایطی که بی ثباتی افزایش پیدا می کند پیدا کنند. مثلا امارات، عربستان و عراق که کشورهایی بودند که چنین اقداماتی را اندیشیدند. ایران هم حتی زمان جنگ به این واسطه  که جنگ نفتکش ها از سال 1364 به بعد شدت پیدا کرده بود، یک طرحی را مدنظر قرار داد که به جای حمل دریایی نفت از خلیج فارس به تنگه هرمز، یک خط لوله احداث کند که نفت را در امتداد خلیج فارس با خط لوله منتقل کند و در آن طرف تنگه هرمز نفت را تحویل کشتی ها بدهد. از آنجاییکه بخش عمده ای از نفت ایران در مناطق جنوب غربی که نزدیکی مرزهای عراق است تولید می شود. بنابراین طرحی که در آن نفت ایران را به عراق و سپس از طریق عراق به سوریه منتقل شود و به دریای مدیترانه برسد به لحاظ فنی امکان پذیر است ولی از لحاظ اقتصادی و یا سیاسی در مورد این طرح مطلع نیستم.

این پروژه چه سودی برای ایران، عراق و سوریه خواهد داشت؟

بطور کلی در شرایط حال حاضر نوعی همگرایی بین سیاست منطقه ای ایران، عراق و سوریه وجود دارد. بنابراین بنظر می آید از نظر سیاسی اراده ای وجود دارد که همکاری ها در حوزه های مختلف گسترش پیدا کند و می تواند یکی از همکاری ها همین موضوع باشد. با توجه به اینکه هر دو کشور ایران و عراق تولید کننده عمده نفت هستند طبیعتا از این منظر که می توانند یک مسیر جایگزینی برای انتقال نفتشان پیدا کنند می تواند سودمند باشد و رسیدن نفت به مدیترانه یعنی رسیدن به بازارهای اروپایی. انتقال نفت از این طریق به صورت زمینی با توجه به شرایطی که سه کشور دارند می تواند یک راه امنی باشد، البته در صورتی که بی ثباتی هایی که همچنان در عراق و سوریه است و اکنون نیز محدود شده به طور کامل فروکش کند. این مسیر انتقال برای ایران و عراق که تولید کننده عمده نفت هستند می تواند مفید باشد و در مورد کشور سوریه که تولید کننده نفت است ولی بخاطر حوادث اخیر، تولید نفت در این کشور کاهش پیدا کرده نیز می تواند به واسطه ایجاد معبر ترانزیتی انتقال برای این دو کشور برای سوریه سودمند باشد، هم به لحاظ مزایای اقتصادی که این کار دارد و هم به لحاظ اینکه علاقمندی این دو کشور را به همراه دارد برای ثبات سوریه. علاوه بر آن حتی می تواند علاقمندی کشورهای اروپایی را به ثبات سوریه به همراه داشته باشد. چون هر کشوری که نقش ترانزیت نفت را ایفا کند و این نقش اگر نقش پررنگی باشد، خیلی از کشورها طبیعتا علاقمند به ثبات آن کشور می شوند که می تواند هم مزایای سیاسی و هم اقتصادی برای سوریه داشته باشد.

چه موانعی در سر راه این پروژه وجود خواهد داشت و یا چه کشورهای مخالف این پروژه هستند؟

از موانع پیش رو در این کار به لحاظ سیاسی می توان گفت که آمریکا عموما مخالف این بوده که ایران نقش پررنگی در مبادلات انرژی منطقه ای ایجاد کند و سیاست آمریکا مهار و محدود سازی ایران بوده و سیاست اخیر دولت آمریکا نیز فشار حداکثری بر ایران است. مهمترین نیروی مخالفی که بخواهد جلوی این طرح را بگیرد حتما آمریکا است و از آنجاییکه که اسرائیل هم متحد منطقه ای آمریکا است و ائتلاف سه گانه ایران-عراق-سوریه را بر نمی تابد به همین دلیل اسرائیل هم در منطقه مخالف جدی این طرح خواهد بود. بنا به دلایلی که اشاره شد که این سه کشور اراده سیاسی همکاری با یکدیگر دارند بنظر نمی آید مخالفت هایی که آمریکا یا کارشکنی هایی که اسرائیل می خواهند در این قضیه انجام دهند با توجه به اینکه این سه کشور مواضع سیاسی بسیار نزدیکی با یکدیگر در شرایط کنونی دارند اثر گذار باشد، مگر اینکه شرایط عوض شود.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала