جالب اینجا است که ایالات متحده با وجود "جنگ سرد" و "پرده آهنین" ممکن بود در آن جنگ متحد شوروی شود. خاور میانه هرگز جای آرامی نبود و با تشکیل دولت اسرائیل محاصره شده با کشورهای عرب، به نقطه داغ تبدیل گردید و اختلافات موجود در آن داغ شد. کشورهای غربی در آنجا دارای منافع خود بوده و حاضر بودند از آنها با توسل به اسلحه دفاع کنند.
کانال سوئز
یکی از نقاط اختلاف، کانال سوئز بود. این کانال در سال 1869 ساخته شد و یک پروژه فرانسوی و مصری بود. با این حال، بریتانیا بزودی سهام آنرا از مصر خرید. بعدا، پس از جنگ جهانی اول، مصر به طور کلی به تحت الحمایه انگلستان تبدیل شد. در 1936 مصر مستقل گردید. در 1945 پس از جنگ جهانی دوم در سراسر جهان جنبش های آزادی بخش ملی گسترش پیدا کرده و در 1952 بر اثر کودتا جمال عبد الناصر در مصر روی کار آمد. مناسبات با لندن سرد شد. در 1955 انگلیس از تحویل تسلیحات به قاهره خودداری کرد و در 1956 از تامین پول برای ساخت سد اسوان امتناع ورزید. در آن دوره انگلیسی ها به اسرائیل جدید تاسیس شده اتکا کرده و بدین طریق جدایی قاهره از لندن به آسانی قابل پیشبینی بود. مصر در نقطه مقابل اسرائیل قرار گرفت.
در این اوضاع و احوال مصر وارد مذاکرات فعال با شوروی شد. مسکو که منافع خود را در خاور میانه دنبال می کرد، بلادرنگ به مصر کمک رساند. شوروی به تحویل تسلیحات به مصر از طریق چکسلواکی پرداخت. 26 ژوئیه 1956 مصر کانال سوئز را ملی اعلام کرد و این یک ضربه سخت به منافع غرب بود. واقعیت این است که از طریق این کانال، بریتانیا با مستعمرات شرقی و تحت الحمایه های خود ارتباط داشت، علاوه بر این، تحویل نفت ایران به اروپا و آمریکا از همین مسیر صورت گرفته بود. کاملا طبیعی است که فرانسه و بریتانیا، به عنوان کشورهایی که از کاربرد کانال سود دریافت می کردند حاضر نبودند با چنین موقعیتی سازگار شوند. ولی مصر طوری روند ملی کردن کانال را عملی کرد که تنها اسرائیل حق بهره برداری از آنرا از دست داد و بقیه کشورها می توانستند از آن آزادانه استفاده کنند. بدین سان انگلیس و فرانسه دستاویز حمله به مصر را از دست دادند.
اسرائیل مخالف است
تنها اسرائیل استثنا بود. مصری ها ورود آن به کانال سوئز را منع کردند. همین، دلیلی برای مداخله نظامی شد. نقشه مداخله شان آسان بود. اسرائیل به خاک مصر رخنه می شود و انگلیس و فرانسه برای حل مساله و "صلح بانی" و جدایی طرفین در حال اختلاف وارد حوزه کانال سوئز می شوند.
عملیات" قادش"
در تاریخ 29 اکتبر 1956، عملیات نظامی "قادش" به نام شهر قادش به روایت عهدعتیق در شبه جزیره سینا، شروع شد. توضیح رسمی این عملیات — رویارویی تل آویو با تروریست های فدایی و چریک هایی بود که دایما به خاک اسرائیل هجوم می بردند.
آمریکا که 60 درصد نفت آن از کانال سوئز حمل می شد، بلافاصله به سازمان ملل مراجعه کرد، ولی انگلیس و فرانسه پیشنویس آمریکایی قطعنامه را وتو کردند. در این هنگام ارتش اسرائیل تقریبا تمام شبه جزیره سینا را به سرعت اشغال کرد. در پاسخ به این عمل، اتحاد شوروی اعلام کرد که از تمام ابزارهایی که در اختیار دارد از جمله بمباران های موشکی علیه اسرائیل، فرانسه و بریتانیا بکار خواهد برد.
خطر نظامی یا بلوف؟
نکته اینجا این است که در آن دوره اتحاد شوروی مناسبات خیلی تنگ با تعدادی از کشورهای خاورمیانه داشت و با اسرائیل مخالفت کرد و به سادگی نمیتوانست از متحدانش فاصله بگیرد. ایالات متحده، به نوبه خود، به اسرائیل آشکارا هشدار داد کرد که می تواند آنرا بصورت اساسی تحریم کند.
مقام های اسرائیلی به واقعیت تحریم های آمریکایی نه به تهدید نظامی شوروی باور کردند. دیوید بن گوریون نخست وزیر آن زمان اسرائیل، هشداردهی شوروی را به عنوان "بلوف" خواند. یکی از معدود کسانی که تهدید شوروی را جدی گرفت، گلدا مایر وزیر خارجه بود.
او به همتایان توضیح داد که اتحاد شوروی پاریس یا لندن را بمباران نمی کند: این واقعا به معنای آغاز جنگ جهانی سوم می بود. اما کشور نوبنیاد، کوچک و شناخته نشده اسرائیل برای هیچ کس جالب نیست و سازمان ملل متحد می تواند تخریب آن را به آسانی نادیده بگیرد.
به هر حال، در سال 1957، اسرائیل در نهایت نیروهای خود را از شبه جزیره سینا خارج کرد. چند ماه پیش، "صلحبانان" انگلیسی و فرانسوی هم همین کار را انجام دادند. و به جای آنها، یگان های مسلح سازمان ملل متحد در حوزه کانال سوئز مستقر شدند.
با این حال، این قضیه تمام نشد. در اواخر دهه نود قرن گذشته و در آغاز 2000، اسناد آرشیوی روسیه مربوط به آن حوادث شروع به افشا شد و در چارچوب آن معلوم شد که اتحاد شوروی بلوف نکرده بود، اما آماده بود تا تمام وسایل موجود از جمله رادیکال ترین آنها را علیه اسرائیل بکار ببرد. تنها خداوند می داند که کار به چه می انجامید، اما حالا معلوم است که این نقشه ها بر روی کاغذ باقی مانده است، زیرا گلدا مایر توانایی شگفت انگیزی برای متقاعد کردن افراد پیرامون خود داشت. با استفده از این استعداد، او ظاهرا کشورش را در سال 1956 نجات داد.
