گزارش و تحلیل

پناه بردن به اسرائیل از ترس ایران

© Fotolia / Mark Rubensپناه بردن به اسرائیل از ترس ایران
پناه بردن به اسرائیل از ترس ایران - اسپوتنیک ایران
اشتراک
اواسط فوریه با برپایی دو کنفرانس بین المللی متمایز بود که در چارچوب آنها، به این یا آن درجه، مسئله انسجام کشورهای عربی بررسی شد.

اسپوتنیک- ولادیمیر ساژین، تفسیرگر این آژانس، خاورشناس مطرح روس، می نویسد: مطمئنا، منظور، نه همه کشورهای عربی ، بلکه آنهایی است که خطر ناشی از ایران را احساس می کنند.

موضوع واقعی کنفرانس ورشو با عنوان رسمی "صلح و امنیت در خاورمیانه" که در تاریخ 13-14 فوریه برگزار شد، همین بود. این کنفرانس با عجله به ابتکار آمریکا سازماندهی شد و هدف آن نمایش یک نیروی متحد علیه ایران و تشکیل یک اتحاد بین المللی در برابر تهدید ایران بعنوان گام متناوب در راه به سوی ایجاد اتحاد سیاسی نظامی علیه ایران بود. قابل توجه است که در این کنفرانس فلسطینی ها، عراقی ها، لیبیایی ها، یمنی ها و سوری ها یعنی می توان گفت، متحدان، مردم دوست و متحد ایرانی حضور نداشتند. از ایران هم دعوت نشد. تا حدودی، مسئله همبستگی اعراب در کنفرانس امنیتی مونیخ در 15 تا 17 فوریه نیز مورد بحث قرار گرفت، در ضمن نکات ضد ایرانی در بحث ها به طور فعال توسط ایالات متحده و اسرائیل مطرح می شدند..

معاون وزیر خارجه ایران : ناتوی عربی، طفلی ناقص است - اسپوتنیک ایران
معاون وزیر خارجه ایران : ناتوی عربی، طفلی ناقص است
کاخ سفید به هدف اصلی خود یعنی "متحد شدن ملل جهان" در مقابل ایران دست نیافت. با این حال، این همایش پایبندی ترامپ به سیاست های خصمانه ضد ایرانی را نشان داده است. و البته، آمریکایی ها فرصتی دیگر را برای بررسی دیدگاه ها، نظرات، مواضع مختلف، مقدم بر همه، در کشورهای عربی خاورمیانه در مورد امکان ایجاد اتحاد سیاسی —نظامی علیه ایران بدست آورده اند. دونالد ترامپ حتی در دوره انتخابات سال 2016 شدیدترین سیاست ضدایرانی آمریکا در خاورمیانه را اعلام کرد.

در حال حاضر دولت دونالد ترامپ دارد یک بلوک نظامی جدید — اتحادیه استراتژیک خاورمیانه (MESA)، که بعدها روزنامه نگاران آن را "ناتو عربی" نامیدند، سرهمبندی می کند. براساس طرح کاخ سفید، این اتحادیه باید شامل شش کشور شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس شود — پادشاهی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، قطر، عمان، بحرین و همچنین مصر و اردن باشد و شاید مراکش، سودان و سنگال. اسرائیل و ایالات متحده به طور رسمی اعضای آن نخواهند بود، بلکه به آن کمک های اطلاعاتی، سازمانی و نظامی خواهند رساند. هدف این اتحادیه، همانطور که توسط ایالات متحده پیش بینی شده، "شامل بازدارندگی از تجاوز ایران در منطقه" و همچنین مقابله با تروریسم و حفظ ثبات در خاورمیانه خواهد بود.

دولت ترامپ با اعلام خروج از معامله هسته ای و در نتیجه تخریب روابطش با ایران تلاش های خود را برای ایجاد "ناتو عربی" تشدید کرد. در طی سال 2018 مقامات — ژنرالها و سیاستمداران آمریکایی بارها از کشورهای عضو بالقوه "ناتو عربی" بازدید کردند تا شرایط لازم برای اجرای این طرح را فراهم آورند.

سیرک ورشو! - اسپوتنیک ایران
گزارش و تحلیل
سیرک ورشو!
البته، وجود پایگاه های نظامی آمریکا در بحرین، عربستان، قطر، امارات متحده عربی و عمان، و همچنین حضور دائمی گروه ضربتی نیروی دریایی ایالات متحده و کشتی های دیگر کشورهای عضو ناتو در خلیج فارس، به نفع سازماندهندگان این پیمان است. اگر اعراب از همه لحاظ ایدآل بودند، موضوع تشکیل اتحادیه نظامی و سیاسی ضد ایرانی مطرح نبود. اما… افسوس! خود کشورهای عربی در راه تشکیل این اتحادیه ممانعت می کنند.

اولا، بحران در روابط بین اعضای بالقوه اتحادیه وحود دارد. حالا در روابط قطر با عربستان، امارات، بحرین و مصر که هنوز قطر را تحریم کرده اند. به یاد بیاورید که در 5 ژوئن 2017 این کشورها روابط دیپلماتیک با قطر را قطع کرده و دوحه را به حمایت از تروریسم و دخالت در امور داخلی خود متهم کردند.

ناسازگاری کشورهای عربی — نامزدهای "ناتو عربی" — به وضوح در جنگ یمن نمایان شد، جایی که در آن مشکلی با فرماندهی واحد و رقابت بین عربستان سعودی و امارات مشاهده می شود. موضع این کشورها درباره سوریه، عراق، لبنان و افغانستان نیز یکسان نیست.

ثانیا، و مهمتر از همه، در میان کشورهای عربی در مورد رویکرد به ایران هیچ توافقی وجود ندارد. به گفته تحلیلگران، مردم قطری روابط خوب با ایران را حفظ می کنند و اصرار دارند تا آنها را در برابر مناقشه قرار ندهند. علاوه بر این، ایران و قطر برای

آیا اسرائیل به ناتو عربی علیه ایران می پیوندد؟ - اسپوتنیک ایران
گزارش و تحلیل
آیا اسرائیل به "ناتو عربی" علیه ایران می پیوندد؟
 تقویت همکاری در حفاظت از مرز دریایی دو کشور و همکاری در خلیج فارس گشتزنی می کنند. براساس موافقتنامه های دو جانبه، ایران و قطر مبادرت به تبادل اطلاعات و نظارت بر وضعیت موجود در آب های خلیج فارس کرده اند. در زمینه توسعه چنین همکاری، روابط تجاری و اقتصادی میان دو کشور نیز در حال پیشرفت است. بنابراین، در سال 2018، حجم تجارت بین ایران و قطر بیش از 250 میلیون دلار بود.

عمان نیز موضع مشابهی دارد که مدتها همکاری خوبی با ایران داشته است. و نه تنها در تجارت. بنابراین، فقط برای پنج ماه در دوره ای از 21 مارس تا 22 اوت 2018 گردش کالا بین دو کشور به 659 میلیون و 80 هزار دلار رسید. سلطان عمان سعی دارد که در مقابله سنی — شیعه موضع موازی اش را حفظ کند و همکاری دوجانبه خود را با ریاض و دیگر کشورهای عربی خلیج فارس و تهران ادامه دهد. کویت که به طور مکرر ضربات سرنوشت از سوی عراق را متحمل شده است، از تجربه خود بسیار آگاه است که همسایگان در خلیج فارس در مبارزه علیه دشمنان کمک های خود را ارائه نداده است، بنابراین کویت عجله ندارد تا به نوعی درگیری با ایران وارد شود.

سفر حسن روحانی رئیس جمهور ایران به عمان و کویت در سال 2017 شایان توجه بود. به گفته نماینده رسمی وزارت امور خارجه ایران، بهرام کاظمی، این دیدار ثابت کرد که سیاست تحریک آمیز برخی از قدرت های منطقه ای در برابر ایران ثمرات معکوسی ببار آورد و از تمایل مردم دور اندیش و دولتمداران منطقه به تقویت روابط، بیشتر از پیش حمایت شده است.

تصمیم آمریکا برای ایجاد ناتو عربی علیه ایران - اسپوتنیک ایران
گزارش و تحلیل
تصمیم آمریکا برای ایجاد ناتو عربی علیه ایران
امارات متحده همچنین علاوه بر قطر، کویت و عمان نیز روابط تجاری خوبی با ایران دارد. در واقع، امارات مدت ها به پنجره باز مالی و اقتصادی ایران به بازار جهانی، از جمله جهان غرب تبدیل شده است. بسیاری از شرکت ها بی سر و صدا از طریق بانک های امارات کار می کنند. گردش کالا بین ایران و امارات فوق العاده است. بنابراین، در دوره از مارس 2017 تا مارس 2018، این گردش به 16.83 میلیارد دلار رسید. (برای مقایسه، گردش مالی روسیه و ایران حدود 1.5 — 1.7 میلیارد دلار است). علاوه بر این، فراموش نکنید: از زمان های قدیم، قبایل عرب در طرف ایرانی خلیج فارس زندگی می کنند که روابط چندین قرنی با همسایگان خود در ساحل عربی دارند. به این ترتیب، داد و ستد و روابط مشترک در آنجا جریان دارد و دیوار غیر قابل نفوذ وجود ندارد.

یکی دیگر از نکات حساس در ایده تشکیل "ناتو عرب" در رابطه با اسرائیل است که بدون حضور رسمی در اتحادیه آینده عرب، بدون شک نقش مهمی در فعالیت هایش ایفا خواهد کرد. امروز، تنها دو عضو اتحادیه عرب مصر و اردن، با اسرائیل روابط دیپلماتیک. هفت کشور عربی که اسرائیل را به رسمیت شناخته اند، هیچ روابط دیپلماتیک با آن ندارند. اینها بحرین و شش کشور دیگر است که قبلا روابط دیپلماتیک داشتند، اما آنها به دلیل تشدید تنش های فلسطینی، روابط با اسرائیل را قطع کردند: قطر، موریتانی، مراکش، امارات متحده عربی، عمان و تونس هستند. در سال های اخیر، روابط عرب و اسرائیل آهسته آهسته گرم می شود و در عین حال افزایش نگرانی مشترک آنها نسبت به سیاست های تهران در منطقه و همچنین فعالیت های هسته ای آن مشاهده می شود. این گونه موقعیت روابطی را بین اسرائیل و کشورهای عربی در زمینه های مختلف تشویق می کند که برخی اوقات مخفی هستند، گاهی اوقات علنی از جمله در زمینه اطلاعات و دفاع. در چنین موقعیتی این اصل عمل می کند: "دشمن دشمن من دوست من است".ا روز چند روز پیش، خالد بن احمد الخلیفه، وزیر امور خارجه بحرین، که در کنفرانس ورشو شرکت کرده بود، در دیدار با رییس سابق وزارت خارجه اسرائیل، زیپی لیونی، امکان ایجاد روابط دیپلماتیک با اسرائیل را رد نکرد. وی گفت: "سرانجام" این امر به دست خواهد آمد.

آمریکا و اسرائیل نتوانستند انقلاب اسلامی را تحمل کنند - اسپوتنیک ایران
آمریکا و اسرائیل نتوانستند انقلاب اسلامی را تحمل کنند
پیشتر وزیر بحرین در مورد سیاست ایران در منطقه چنین اظهار داشت: "تا زمانی که ایران به دنبال نقض وضعیت موجود در منطقه و حمله به کشورها با نیروهای نظامی و موشکی خود باشد، هر کشوری در منطقه، از جمله اسرائیل، حق دارد از طریق از بین بردن منابع خطر، از خود دفاع کند. وزیر ارتباطات اسرائیل ، ایوب کارا، این بیانیه را "حمایت بی سابقه و تاریخی مهم برای اسرائیل" نامید. در پایان سال 2017، رسانه های اسرائیلی گزارش دادند که پادشاه بحرین، حمد بن عیسی الخلیفه، با تحریم اسرائیل توسط کشورهای عربی مخالفت کرد و به شهروندان کشور خود اجازه داد بدون مانع به اسرائیل سفر کنند. شواهدی وجود دارد مبنی بر "گرم شدن" روابط اسرائیل با دیگر کشورهای عربی.

مصاحبه ای که رئیس سابق اطلاعات عربستان سعودی، عضو خانواده سلطنتی عربستان سعودی، ترکی الفیصل، به خبرنگار کانال معروف تلویزیون اسرائیل، باراک روید داد، خبر داغ شد. در جریان این گفت و گو، ترکی الفیصل گفت که روابط محرمانه میان اسرائیل و تعدادی از کشورهای عربی خلیج دارای تاریخ بیست و پنج ساله دارد.

احضار سفیر اسرائیل به وزارت امور خارجه لهستان - اسپوتنیک ایران
احضار سفیر اسرائیل به وزارت امور خارجه لهستان
با وجود اهمیت بسیار اندک کنفرانس ورشو، این جلسه نشانگر تغییرات در روابط عرب و اسرائیل بود. البته این به همه کشورها مربوط نیست بلکه، اول از همه، به نامزدهای شرکت در "ناتو عربی" مربوط است. پیشتر نمایندگان کشورهای عربی در همایش هایی با حضور اسرائیلی ها هرگز ظاهر نمی شدند. حالا همه چیز عوض شده است. نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل در جلسه ورشو، پشت میزی با وزرای خارجه ده کشور عضو اتحادیه کشورهای عربی نشسته، با آنها در مورد مشکلات امنیتی در خاورمیانه بحث کرد. در این رابطه، رهبر اسرائیل گفت: "ما ملاقات کردیم تا در نهایت متحد شویم و سرانجام همه چیز را از نظر درک متقابل در مورد بزرگترین تهدید برای صلح و امنیت در خاورمیانه — رژیم ایران روشن کنیم… ما واحد و متحد هستیم — من در طول عمرم همچو موقع ای را به یاد ندارم. من فکر می کنم، این یک تغییر شگفت انگیز است که برای خاورمیانه بسیار خوب خواهد بود. منطقه می تواند علیه یک تهدید مشترک متحد شود تا کشورها با یکدیگر همکاری کنند و یک آینده مشترک را طراحی کنند."

در آستانه کنفرانس ورشو در تاریخ 30 ژانویه، نشست وزیران خارجه مصر، عربستان، امارات، کویت و بحرین در اردن برگزار شد. یکی از مسائل اصلی در دستور کار جلسه، عادی سازی روابط با اسرائیل بود. اما نماینده عمان در جلسه حضور نداشت. و این تصادفی نبود. یوسف بن علوی شانس وزیر امور خارجه عمان این کشور، یوسف بن عالوی، که در تاریخ 18 فوریه به دیدار از مسکو سفر کرد، گفت که کشورش قصد ندارد روند عادی سازی روابط با اسرائیل را آغاز کند. ملاقات های جداگانه با نمایندگان اسرائیل (از جمله گفتگو با نخست وزیر نتانیاهو در ورشو چند روز پیش) جنبه صرفا پروتکلی داشتند.

اما با وجود تمام نارسایی ها و نواقص در جلسات ورشو و مونیخ برای واشنگتن و اورشلیم، معنای کنفرانس ورشو برای اسرائیل را می توان با سخنان بنیامین نتانیاهو ارزیابی کرد که گفته است: "اکنون بسیاری از کشورهای عربی اسرائیل را بعنوان دشمن نمی بینند بلکه بعنوان یک متحد در مقابله با خطر گسترده تر ناشی از ایران و داعش (سازمان تروریستی ممنوع شده در روسیه این دو نیروی اسلامی هستند که همه ما را تهدید می کنند. این ما را به هم نزدیک تر می کند و همچنین می تواند در دستیابی به صلح کمک کند."

بنابراین، کنفرانس های بین المللی در ورشو، و تا حدودی در مونیخ، گام های کوچک به سوی تشکیل یک اتحاد استراتژیک خاورمیانه علیه ایران بود. البته، تا ثبت نام رسمی این "ناتوی عربی هنوز هم دور است. اما غیرممکن کردن این حادثه محال است. اختلافات بین ایران و کشورهای عرب بسیار زیاد است و آنها می گویند که مجبورند در برابر هژمونیسم فارسی — شیعه، آماده تشکیل اتحاد با دشمن تاریخی اسرائیل باشند.
این که آیا کشورهای عربی خلیج فارس قادر به رفع اختلافات داخلی و تدوین یک موضع مشترک باشند و فشار آمریکا بر آنها تا چه اندازه قدرتمند و موثر باشد، تشکیل "ناتوی عربی" به همه اینها بستگی دارد.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала