گزارش و تحلیل

گام‌های بلند ایران در صنعت گردشگری تکمیل می‌شود؟

© Fotolia / MasterSergeantگام‌های بلند ایران در صنعت گردشگری تکمیل می‌شود؟
گام‌های بلند ایران در صنعت گردشگری تکمیل می‌شود؟ - اسپوتنیک ایران
اشتراک
توسعه تبادلات گردشگری میان ایران و روسیه مورد نظر هر دو کشور بوده و در این زمینه بستر سازی لازم نیز انجام شده است.

آمارهاى رسمى از گردش مالى بيش از 800 ميليارد دلار در سال در صنعت توريسم جهان حکایت می‌کنند، كه سهم ايران از اين گردش كمتر از يك‌دهم درصد است؛ سهم بسيار ناچيزی که نشان‌ می‌دهد صنعت گردشگرى ایران نتوانسته نقش خود را به‌عنوان يك عامل مهم توسعه اقتصادى و نیز معرفى ايران به‌عنوان يك كشور توريستى و فرهنگى، به خوبى ايفا كند. چراكه ايران به دليل سابقه تمدنى كهن و آثار متعدد و سالم به‌جامانده‌اش از دوران شكوه تمدن پارس، حتی پتانسيل پيشتاز بودن در ميان كشورهاي دنيا را دارد.

نرخ رشد سرمایه‌گذاری در گردشگری ایران از سال 2013 تاکنون همواره نرخ صعودی خود را حفظ کرده و بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری این رشد در سال‌های آتی ادامه خواهد داشت. براساس آمار مجمع جهانی اقتصاد در مورد شاخص‌های رقابت‌پذیری گردشگری ایران و مقایسه آن با رقبای منطقه خود در زمینه گردشگری می‌توان بیان داشت ایران طی سال‌های اخیر در بسیاری از شاخصها رشد مطلوبی داشته است. ايران در سال 2011 رتبه 114 از بين 139 كشور، در سال 2013، با 16 پله صعود، رتبه 98 از بين 140 كشور، در سال 2015 رتبه 97 از بين 141 كشور و در نهايت در سال 2017 با 4 پله صعود، رتبه 93 از بين 136 كشور جهان را به خود اختصاص داده است.

امنیت گردشگری یکسان در ایران و استرالیا - اسپوتنیک ایران
امنیت گردشگری یکسان در ایران و استرالیا

نرخ بازگشت سرمایه در فعالیت‌های مرتبط با صنعت توریسم، بلندمدت است و همین موضوع، به ارزیابی پروژه‌های سرمایه‌گذاری و تحلیل هزینه-منفعت در این صنعت، اهمیتی فوق‌العاده می‌بخشد. یک محصول گردشگری می‌تواند در بخش‌های مختلفی از حساب‌های ملی محاسبه شود. اینکه برخی شرکت‌ها منحصرا به گردشگران و برخی دیگر علاوه بر گردشگران به بومی‌ها نیز خدمات ارائه می‌کنند، سنجش اهمیت واقعی گردشگری را دشوار می‌کند. همه اینها لزوم وجود به یک حساب اقماری گردشگری (TSA) را متذکر می‌شود. کنفرانس بین‌المللی سفر و گردشگری که توسط سازمان جهانی جهانگردی (WTO) در سال ۱۹۹۱ در اتاوا برگزار شد، اوج تلاش‌هایی بود که در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ میلادی توسط سازمان‌های بین‌المللی نظیر سازمان ملل متحد، سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، همچنین متخصصان گردشگری از کشورهایی مانند کانادا و فرانسه برای اندازه‌گیری میزان تاثیر اقتصادی گردشگری صورت گرفت.

اما وجود حساب اقماری گردشگری (TSA) یک تعریف جدید علمی از گردشگر خواهد داد که با این تعریف دیگر راننده کامیون ترانزیت ترکیه به ایران که ویزایش در مرز ورودی مهر می خورد یا میهمانان خارجی که فقط برای حضور در یک همایش به تهران می آیند، به غلط گردشگر محاسبه نمی شوند و مشخص می شود که گردشگران داخلی و خارجی کجاها می روند، تمایلاتشان چیست، در چه بخش هایی چه هزینه هایی کرده اند و در بخش های درآمدی و مصرفی هزینه به تفکیک منطقه چه سهمی دارند. به زبان دیگر حساب اقماری گردشگری (Tourism Satellite Account) یک شاخص بین المللی برای اندازه گیری سهم صنعت گردشگری در اقتصاد است و به وسیله آن می توان اندازه بخش های اقتصادی را که به خودی خود در حساب های ملی لحاظ نشده اند را اندازه گیری کرد.

گام بلند در پیوند شبکه حمل و نقل ایران و روسیه - اسپوتنیک ایران
گزارش و تحلیل
گام بلند در پیوند شبکه حمل و نقل ایران و روسیه

کارگاه بین‌المللی آمار و حساب‌های اقماری گردشگری (TSA) با حمایت طالب ریفائی دبیر کل وقت سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، آبان‌ماه سال 1394 برای اولین بار در ایران در حالی برگزار شد که برگزاری آن از سال ۱۳۹۰ مورد پیگیری بوده و نمایندگانی از ۱۶ دستگاه شامل مرکز آمار ایران، پلیس مهاجرت، پلیس اماکن ناجا، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، گمرک جمهوری اسلامی ایران، وزارت امور خارجه، وزارت راه و شهرسازی، وزارت بهداشت و درمان، نمایندگان بخش‌های خصوصی مرتبط با گردشگری و نمایندگانی از بخش‌های مختلف سازمان میراث فرهنگی در این کارگاه سه روزه شرکت داشتند.

 با گذشت حدود سه سال از برگزاری اولین گام در بکارگیری و راه‌اندازی حساب‌های اقماری گردشگری تصمیم گرفتیم از روند پیشرفت آن و همچنین برنامه‌های دیگر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران در زمینه توریسم آگاه شویم. در این راستا اسپوتنیک مصاحبه‌ای را با جناب آقای دکتر ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراثِ فرهنگی ترتیب داد که در ذیل خدمتتان تقدیم می‌گردد.

اسپوتنیک: در مورد شروع و سرانجام حساب‌های اقماری گردشگری در ایران توضیحاتی رو لطف می فرمایید؟

حساب‌های اقماری گردشگری از سال 1380 با همکاری سازمان جهانی گردشگری برای مستقر کردن این سیستم در ایران یکسری مطالعاتی انجام شد و اینکار یک فرآیند بسیار پیچیده است و کشورهای اندکی در دنیا وجود دارند که موفق به اسقرار تمامی 9 جدول مربوط به این حساب‌ها در کشورشان شده‌اند. ما هم در نظر داشتیم تا این سیستم در راستای یک سند پیوستی برای برنامه ملی توسعه گردشگری کشور راه‌اندازی گردد. مطالعات در این زمینه انجام شد و مشاوری نیز از سازمان جهانی گردشگری به ما در این زمینه کمک می‌کرد و قرار بر این  شد با همکاری مرکز ملی آمار و بانک مرکزی این سیستم به مرحله اجرا برسد منتهی با توجه به تغییرات مدیریتی و بعلت عدم توافق با حوزه‌های داخلی از جمله بانک مرکزی و مرکز آمار متاسفانه اینکار به وهله اجرا نرسید.

اینجانب نزدیک به یکماه است که در پست معاونت گردشگری مشغول هستم و در نظر داریم با مرور سوابق و اطلاعات موجود در این زمینه و تجدید نظر در امکان سنجی آن، بیشترین انرژی و برنامه را بر روی استقرار حساب‌های اقماری گردشگری متمرکز کنیم.

توریست خارجی از قیمت بنزین در ایران شگفت زده شد +عکس - اسپوتنیک ایران
توریست خارجی از قیمت بنزین در ایران شگفت زده شد +عکس

اسپوتنیک: آیا سازمان گردشگری برنامه ای برای برگزاری کارگاه آموزشی TSA در آینده نزدیک دارد؟

در واقع اجرای TSA برای سازمان در اولویت قرار دارد و ممکن است در طی این فرآیند به این جمع بندی برسیم که نیاز به برپایی چنین کارگاهی نیز هست، اما فعلا چنین کارگاهی در برنامه پیش رو نداریم. اما در هر صورت میتوان در کنار پیاده‌سازی برنامه حساب‌های اقماری گردشگری کارگاهی را به منظور اطلاع رسانی بیشتر و دریافت مشاوره از صاحبنظران برای تیم اجرایی برگزار نمود.

اسپوتنیک: آیا برنامه‌ای برای توسه گردشگری میان روسیه و ایران دارید؟

مسلما؛ همانطور که اطلاع دارید ما با کشور روسیه یک توافق‌نامه همکاری در راستای لغو روادید مسافرت‌های گروهی بین اتباع دو کشور را به منظور تسهیل روند تبادلات گردشگری در حدود سه سال پیش به امضا رساندیم. جزئیات این توافق‌نامه در قالب یک پیشنویس تحت عنوان برنامه اجرایی در قالب فرم‌ها و قراردادهای جداگانه با حضور بخش‌های خصوصی ایران و روسیه در طول یکسال گذشته آماده و بین طرفین مبادله شده و در نهایت به توافق نهایی دو طرف نیز رسیده است. ما برنامه داریم تا در آینده نزدیک، شاید تا ده روز آینده، این توافقات به امضای دو طرف رسیده و وارد فاز اجرایی شود. منظور از آینده نزدیک همایشی است که با موضوع تعاملات گردشگری میان ایران و روسیه قرار است در شهر سنت پترزبورگ برگزار شود و در حال برنامه ریزی است تا در صورت امکان در ورای برگزاری این همایش این توافقات ذکر شده به امضا نیز برسند. در هر صورت توسعه تبادلات گردشگری در قالب تورهای حرفه‌ای مسافرتی مورد نظر هر دو کشور است و در این زمینه بستر سازی لازم نیز انجام شده است.

اجرای طرح لغو روادید گردشگری بین ایران و روسیه - اسپوتنیک ایران
اجرای طرح لغو روادید گردشگری بین ایران و روسیه

اسپوتنیک: آیا دولت ایران برای پذیرش توریست از روسیه بستری را فراهم آورده است؟

کشور ایران دارای تعاملات با کشورهای روس زبان و روسیه هست و قطعا ظرفیت گردشگری ایران پاسخگوی نیازهای گردشگران این کشورها در قالب مقرارات ایران هست. در طی سالیان سال هم راهنمایان روس زبان و هم اقلام تبلیغاتی در این زمینه فراهم شده است و یک برنامه منسجم بازاریابی در دستور کار ما هست برای تقویت اقلام اطلاع رسانی و آماده سازی آنها به زبان روسی زیرا که می‌دانیم گردشگران روس علاقه دارند تا اطلاعات را به زبان روسی و نه به زبان دیگری، بعنوان مثال انگلیسی، دریافت کنند.

روسیه کشوری است که ما سالیان سال با آن سابقه همسایگی و تمدنی داریم و همچنین از یکدیگر شناخت داریم اما با توجه به ظرفیت‌های موجود در دو کشور و حتی با توجه به سطح روابط سیاسی و اقتصادی اذعان داریم که روابط در حوزه گردشگری میان دو کشور آنچنان رونق پیدا نکرده است و این در حالیست که اعتقاد ما اینست که روابط گردشگری باید مانند کاتالیزوری برای تحرک بخشیدن به سایر حوزه‌های همکاری بین دو کشور باشد.

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала