کارشناسان میگویند که این حمله یک سابقه خطرناک است. چرا اینطور است و پهپاد چه خصوصیاتی دارد؟
امروزه پهپاد ها یا هواگرد بدون سرنشین در بسیاری کشورها طراحی میشوند و کشورهای اصلی تولید کننده آنها اسراییل و آمریکا هستند. آنها از نظر ساختمان مهندسی متفاوت بوده و از لحاظ وزن و بر دستگاههای از ده کیلو (میکرو) تا 50 کیلو (مینی) و یک تن (میدی — متوسط) و تا بیش از یک تن — سنگین، تقسیم می شوند.
در حال حاضر از پهپادها برای مقاصد جنگی و مسالمت آمیز استفاده می شود. اسراییل اولین کشوری بود که قدرت بالفعل پهپاد را به نمایش گذاشته است. اسراییل در جریان جنگ لبنان در 1982 سامانه پدافند هوایی سوریه را شدیدا بمباران کرد. سوریه در آن زمان 18 گردان پدافند هوایی و 86 هواپیما را از دست داد. آمریکا هنگام عملیات «طوفان در صحرا» و علیه طالبان و القاعده در افغانستان پهپاد ها را بکار برده است. این حوادث بسیاری کشورها را وادار کرد که نظامیان به هواگردهای بدون سرنشین نگاه تازه بیندازند.
بزرگترین هواپیمای بدون سرنشین اسرائیلی ایتان، طول بالهای این هواپیما 35 متر و 4 تن وزن دارد. قابلیت بارگیری تا 1.8 تن است. محدوده پرواز این هواپیما 14.8 هزار کیلومتر و مدت زمان پرواز آن 50 ساعت است. سقف پرواز تا 10 کیلومتر امکان سوخت گیری در هوا. pic.twitter.com/AjNUbV3lI6
— John (@Pazitronika) 18 января 2018 г.
کاربرد هواپیماهای بدون سرنشین در حال حاضر هم به تغییرات قابل توجهی در تاکتیک های عملیات رزمی منجر شده است، انتظار می رود که در آینده نزدیک اهمیت آنها حتی بیشتر شود. پیشرفت در توسعه وسایل نقلیه بدون سرنشین هوایی احتمالا مهمترین دستاورد در هواپیمایی جنگی مدرن دهه های اخیر است.
— John (@Pazitronika) 18 января 2018 г.
با این حال از هواپیماهای بدون سرنشین تنها در میدان جنگ استفاده نمی شود. آنها همچنین برای اهداف صلح آمیز مورد بهره برداری قرار می گیرند: برای عکسبرداری هوایی، گشت زنی، نقشه برداری زمینسنجی، نظارت بر واحد های مختلف و حتی برای تحویل اجناس به خانه و همچنین برای سرگرمی.
در عین حال اگر هواپیماهای بدون سرنشین قبلا به طور انحصاری در کارخانه تولید شده بودند و در بازار آزاد وجود نداشت، اکنون امکان خرید مدل های غیر نظامی هواپیماهای بدون سرنشین در فروشگاه های آنلاین وجود دارد. علاوه بر این، خرید قانونی اجزای این دستگاهها امکان پذیر است:
موتورها، دستگاه های کنترل رادیویی، سروموتورها، سیستم های تثبیت کننده اتوماتیک، گیرنده های اطلاعات سیستم های ناوبری فضایی.
ارتش عراق پس از آزادسازی موصل از لوث تروریست ها، در آن شهر کارگاه ها برای تولید «روبات های انتحاری» از جمله هواپیماهای بدون سرنشین دستساز مجهز به موتورهای تولید شده از موتورهای گازی را پیدا کرد. تروریست ها ملخ های این پهپاد ها را از جعبه های باقیمانده از مهمات ساختند.
کسب اطلاعات برای ناوبری هواپیماهای بدون سرنشین مشکل زیادی ندارد:
اطلاعات جهت شناسایی فضا و هر مختصات را می توان به آسانی از سایت نقشه های گوگل گرفت.
با این حال به رغم سادگی نسبی به دست آوردن و تولید هواپیماهای بدون سرنشین برای آماده سازی آنها جهت انجام عملیات جنگی، جلب کارشناسان نظامی و متخصصان حرفهای دارای کیفیت بالا ضرورت دارد. میدانیم که تروریست های داعش از کار مجانی مهندسان دستگیر شده یا استخدام شده دارای تخصص های مختلف استفاده می کردند.
افسران ارتش سوریه نیز که به مخالفت با رژیم اسد پرداختند سطح تخصصشان بالا است. احتمالا آنها بودند که حمله به حمیمیم — پایگاه هوایی روسیه را از نظر فنی تدارک دیدند.
"ولادیمیر اورلوف" متخصص نظامی مرکز روزنامهنگاری نظامی — سیاسی روسیه در مورد جنبه فنی حمله پهپاد به پایگاه روسیه میگوید که تروریست ها برای این حمله مواد و تجهیزات لازم را تهیه کرده و تعداد لازم پهپادها را جمع کردند. طراحی این پهپادها بدون شک و تردید گویای آن است که پهپاد ها را برای پرواز یک طرفه آماده کردند. تروریست ها در ناحیه پرتاب احتمالی برای راه اندازی 5 پهپاد 5 قطعه منجنیق کشسان را نصب کردند.
قبل از راه اندازی هواپیماهای بدون سرنشین، تروریست ها خلبان خودکار آنها را برای پرواز به نقاط موجود در مسیر از پیش تعیین شده برنامهریزی کردند. نه تنها خلبانان گران قیمت تولید شده در ایالات متحده، لهستان و روسیه بلکه همچنین خلبان های ارزان قیمت از تولیدات چینی که به طور گسترده در سایتهای اینترنتی فروخته میشود این کارها بلد اند.
بعد از این پهپاد های تروریست ها مجبور بودند یا به زمین سقوط کنند و یا به سوی دریا پرواز کنند یا تا جایی پرواز کنند که توسط تروریست ها از پیش برایشان برنامهریزی شده بود.
به عقیده اورلوف، چنین پهپادها می توانند تا حدی به محل عملیات تروریستی پرواز کنند که تنها با مقدار سوختی که آنها می تواند برند محدود می شود. کارشناسان حمیمیم پایگاه هوایی روسی توانسته اند با استفاده از فناوری "حمله جعل" که به موجب آن سیگنال حاصله از ناوبری ماهواره ای جی پی اس تعویض میشود از بمباران جلوگیری کنند، به دنبال سیگنال جعلی ارتفاع پرواز پهپاد ها تغییر داده شد و آنها ساده به زمین سقوط کردند. با این حال، به رغم نتایج موفقیت آمیز حمله، همانطوری که ذکر شد، این یک سابقه خطرناک بود.
همان طوری که در وزارت دفاع روسیه اشاره کردند، تروریست ها می توانند از وسایل نقلیه بدون سرنشین برای حملات در هر کشور استفاده کنند. زیرا تروریسم بین المللی نابود نشده است. شبه نظامیان قلع و قمع شده داعش در سراسر جهان پراکنده شده و گروه های جدید و سازمان های جنایتکار خود را تشکیل می دهند.
آنها در انجام این کاراز پیشرفته ترین ابزار و فناوری ها استفاده می کنند. از این رو برای مبارزه با تروریست ها و ابزار زیراکانه شان وحدت نیروهای بین المللی ضرورت حیاتی دارد.