گزارش و تحلیل

تنش بین قطر و عربستان سعودی چه اثری بر اوضاع منطقه خواهد داشت؟

© AFP 2023 / FAYEZ NURELDINE Qatar's Emir Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thani
Qatar's Emir Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thani - اسپوتنیک ایران
اشتراک
در روابط بین قطر و عربستان سعودی تنش افزایش می یابد. انگیزه تنش، اظهارات اخیر امیر قطر پیرامون قصد ایجاد همکاری با ایران در مقابل فشار از طرف عربستان سعودی است. کارشناسان مصاحب رادیو اسپوتنیک، چه گونگی تأثیر مناقشه بین دو کشور برموقعیت ترکیه ، وضعیت سوریه و در مجموع منطقه مورد تفسیر قرار دادند.
به عقیده فائق بولوت، کارشناس درامور خاور میانه، مقابله تاریخی بین قطر و عربستان سعودی شکل جدید می یابد و می تواند بر اوضاع سوریه تاثیر گذار باشد. به نظر بولوت، اگر مناقشه کنونی به قطع روابط قطر با کشورهای خلیج فارس منجر شود، آن رویداد عواقب جدی برای حفظ توازن نیروهای منطقه در پی خواهد داشت. کارشناس مزبور در ادامه تفسیر می گوید: 

"در این وضعیت به همکاری کشورهای خلیج فارس ضربه وارد شده تاثیر منفی بر عربستان سعودی و ایالات متحده و همچنین اوضاع در سوریه خواهد داشت. چون برقراری همکاری قطر با ایران در واقع، رسیدن به توافق با سوریه است. در این صورت، قطر گروه ها و سازمان هایی که در حال حاضر در خاک سوریه مورد پشتیبانی اش است فرا خواهد نمود. اردن هم به طور کلی از موقعیت قطر حمایت می نماید و ممکن است موضع منفعل در مسئله سوریه را اتخاذ کند".

به نظر مفسر مزبور، پیش بینی نمودن اقدامات ترکیه در صورت بدتر شدن بحران بین قطر و عربستان سعودی دشوار است. وی در ادامه تحلیل خود می گوید: 

"ما نمی دانیم ترکیه چه موقعیتی را انتخاب خواهد کرد. از یک طرف، ترکیه، همراه با کشورهای خلیج فارس مخالف ایران می باشد از طرف دیگر، ترکیه پایگاه نظامی در قطر افتتاح کرده و طرفین توافقنامه های مهم را امضا نمودند. پیش بینی کردن دشوار است که آیا ترکیه میانجی حل و فصل مناقشه بین دو کشور باشد، و یا حامی یکی از دو طرف. اعتقاد دارم که از طرف عربستان سعودی اقدامات نظامی یا تحریک آمیز دیگر بعید نمی دانم. مثلا، عربستان سعودی می تواند آمریکا را برای اعمال فشار بر قطر دعوت کند. در هر صورت، وضعیت بسیار پیچیده به نظر می رسد". 

احمد قاسم خان، کارشناس علوم سیاسی سه دلیل اصلی بحران زا در روابط میان ریاض و دوحه می بیند. وی در تفسیر خود می گوید: 

" دلیل اول، حمایت قطر از اخوان المسلمین است. دلیل دوم، نوشته ها در رسانه ها متعلق به قطر که حاوی نقد عربستان سعودی بوده و مسبب نارضایتی جدی سعودی ها گردیده است. و آخرین دلیل این است که قطر برای مقابله با فشار عربستان سعودی دست دوستی را به ایران کشیده است. در واقع مانوری است که هدفش، کاهش تاثیر دیپلماسی عربستان و خود بلوک ضد ایرانی که در خلیج فارس "تشکیل شده است ارزیابی می شود".
به نظر وی تاثیر بحران بر اوضاع سوریه محدود خواهد بود. کارشناس مزبور در این مورد می گوید:
 
"بحران در سوریه تحت تاثیر پویایی ذاتی داخلی و همچنین فرآیندهای خارجی جریان دارد. بحران در روابط دو کشور نمی تواند صلح در سوریه را نزدیک یا دور کند و طبیعی است که نمی تواند توازن قدرت در سوریه را به شکل اساسی تغییر دهد. گروه هایی مورد حمایت قطر و عربستان سعودی در سوریه موقعیت ممتاز و قدرت لازم متأثر بر نتیجه درگیری در سوریه ندارند. " 

به نظر کارشناس مزبور، گسترش بحران در روابط بین عربستان سعودی و قطر به طور مستقیم قادر به قرار دادن ترکیه در یک موقعیت دشوار نیست. با وجود الزامات عربستان سعودی، ترکیه روابط با اخوان المسلمین که در منطقه واقع اند قطع نخواهد نمود. مخاطب مزبور چنین نتیجه گیری می نماید:

"بعید است که عربستان سعودی فشار قابل توجهی بر ترکیه بیاورد، چرا که ترکیه به تنهایی قادر نمی باشد ساختارهایی متعلق به اخوان المسلمین را حفظ کند. ترکیه بر اساس تراز دلخواه و منفعت خود و همچنین توازن نیروها در منطقه موقعیت خود را تنظیم خواهد نمود. بحران کنونی قطر و عربستان سعودی نخواهد توانست آزادی عمل ترکیه را سلب نماید".

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала