گزارش و تحلیل

سیاستمداران ترسیدند

© AP Photo / Majid Asgaripour, Fileآزمایش موشک در ایران
آزمایش موشک در ایران - اسپوتنیک ایران
اشتراک
سانتریفوژ ها و راکت های ایران سیاستمداران غربی را ترساند.

 دو رویداد مرتبط با ایران جنجال بزرگی در جهان برانگیخت.  اولا — آغاز  آزمایش  نسل جدید  سانتریفوژهای « ایر-8»  در قالب  کارهای  علمی — تحقیقاتی  غنی سازی  اورانیوم  مطابق با برنامه هسته ای ایران. دوما-  آزمایش راکت های بالستیکی.  ویژگی های این دو  اقدام همزمان تهران چه می تواند باشد؟

ولادیمیر ساژین، کارشناس سیاسی و خاورشناس  روسیه در این خصوص گفت:  در واقع این دو رویداد  عملا بطور همزمان  اواخر ماه ژانویه  در زمان  آغاز  کار دونالد ترامپ  به عنوان رئیس جمهور آمریکا  و  تشکیل  دولت وی و دکترین  رسمی  سیاست آمریکا رخ داد.  شایان ذکر است  که در  زمان  کمپین ماقبل انتخاباتی،  آقای ترامپ   بیانیه های ضد ایرانی زیادی ایراد نمود و از جمله معامله هسته ای با ایران را  یک معامله «  وحشتناک» و « شرم آور برای آمریکا» نامید- منظور برجام هسته ای است  که توسط  پنج عضو دائمی  شورای امنیت  سازمان ملل و آلمان  و ایران در ماه ژوئیه  سال 2015 میلادی  به امضا رسید.

 هم اکنون،  ترامپ که به عنوان رئیس جمهور آمریکا   انجام وظیفه میکند، موضع خود را نسبت به ایران تغییر نداده است.  ترامپ اعلام نمود: « به  ایران رسما  در رابطه با آزمایش  راکت های بالستیکی هشدار داده شد.  آنها باید به خاطر  آن معامله وحشتناک سپاسگزار باشند  که آمریکا  به امضا رساند!.  البته باید  متذکر شد  که نه فقط آمریکا ، بلکه شش  نماینده  تام الاختیار  جامعه جهانی آن را امضا کردند. و این «معامله»  از نظر حقوقی  با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل   به تاریخ  20  ژوئیه  سال 2015 میلادی  مورد تأیید قرار گرفت.

 حال باید دید آیا تهران  با کار روی ساخت  سانتریفوژ های « ایر-8»  و آزمایش  راکت ها  قوانین بین المللی را نقض کرده است؟

 ابتدا  در باره سانتریفوژها  که از آنها برای غنی سازی اورانیوم استفاده می شود. در برجام بطور دقیق  قید شده است: «  ایران می تواند به  کارهای  علمی —  تحقیقاتی  و طرح های  تجربی — آزمایشی  در عرصه غنی سازی  به ترتیبی بپردازد که به انباشت  اورانیوم غنی شده نیانجامد. طی 10 سال،  نقشه های ایران  در خصوص  کارهای  علمی — تحقیقاتی  در عرصه  غنی سازی  اورانیوم،  فقط با  سانتریفوژهای « ایر-4» ، « ایر-5»، « ایر-6»، « ایار-8»  انجام خواهد شد.  در ادامه سند نوشته شده است  که ایران  می تواند « ایر-8» را  بدون هر گونه  اتصال و آبشاری آزمایش کند. و فقط از سال 2024  به ایران اجازه داده می شود  آزمایش آبشار را شروع کند ، اما نه بیش از 30 سانتریفوژ.  شایان ذکر است که  آبشار صنعتی  164 سانتریفوژ را بهم متصل میکند.  از اینرو ایران  راه طولانی تا  استفاده از سانتریفوژ نسل جدید را باید طی کند.

بعلاوه به گفته  متخصصان — کارشناسان اتمی ، سطح تولید ، کارایی و  اطمینان بخشی  سانتریفوژهای ایرانی  نسل جدید  با انواع روسی، فرانسوی و یا  سانتریفوژ های کشورهای دیگر غربی  نسل های قدیمی قابل مقایسه نیست.  ایران  به دلیل ملاحظات  تبلیغاتی،  سطح  سانتریفوژهای خود را بالاتر از  آنچه در واقع  هستند اعلام می کند.

بدین ترتیب،  با اطمینان کامل می توان گفت  که ایران  کارهای علمی — تحقیقاتی خود را  کاملا مطابق با  برجام  و قطعنامه 2231  شورای امنیت سازمان ملل انجام می دهد.   نگرانی  که از سوی بعضی از رسانه ها  و  کارشناسان سیاسی در خصوص  فعال شدن  ایران در رشته  هسته ای ظاهر شده است  آشکارا  غلو شده است.

 و حال چند کلمه ای در باره  موشک ها و آزمایش آنها که نارضایتی  زیادی در بین مخالفان ایران برانگیخت. 29 ماه ژانویه  ایران  راکت بالستیکی  برد متوسط خود را آزمایش کرد.  شایان ذکر است  که برد پرواز این نوع راکت ،  از یک تا 5 و نیم هزار کیلومتر است.

آمریکا  با متهم کردن ایران  به نقض  برجام و قطعنامه 2231، ابراز نارضایتی کرد و  فهرست  تحریم ها در خصوص ایران را  وسیع تر نمود که شامل حال 13  شخصیت رسمی و 12 شرکت  مرتبط با  برنامه موشکی ایران  و یا سپاه پاسداران ایران شده است.  اما  بطور عینی، ایران هیچ ماده ای از برجام و یا قطعنامه را نقض نکرده است.  در برجام هیچگونه  ماده ای در خصوص ممنوعیت  آزمایش موشکی  نوشته نشده است و در قطعنامه 2231  نیز  فقط از تهران خواسته می شود  از پرتاب موشک هایی که بتوانند  کلاهک هسته ای حمل کنند، خودداری ورزد.

 از اینرو،  واشنگتن  راه دیگری را انتخاب کرد،  البته نه به منظور لغو  تحریم ها  بلکه در تفسیر  اتهامات.  شون اسپایسر،  سخنگوی  کاخ سفید  اعلام نمود  که آزمایش موشکی  ایران نقض مستقیم  موافقت نامه هسته ای نیست.  در عین حال، به گفته وی،   « شکی نیست که آزمایش  راکت،  روح برجام را نقض می کند».  همانا به دلیل نقض « روح»  تحریم های جدید وضع می شوند.

 از سوی دیگر،  هرچند آزمایش  راکت از طرف ایران  هیچگونه موازین حقوق بین المللی را نقض نکرده است ، اما اگر  از نقطه نظر اخلاقی  و سیاسی به این موضوع نگریسته شود ، تهران را می توان به دلیل  نادیده گرفتن توصیه های سازمان ملل متحد سرزنش کرد.

به گفته متخصصان نظامی ، کاربرد راکت های بالستیکی  برد متوسط  و از نوع بین قاره ای  (که متخصصان ایرانی روی ساخت آن کار می کنند)  فقط با  کلاهک های هسته ای  موثر خواهند بود.  قیمت آنها زیاده از حد گران است که فقط  با پرتاب آن ها با مواد منفجره معمولی، از نظر نظامی و  مالی سودآور نخواهند بود.

 از اینرو،  برنامه موشکی  ایران  می تواند ایجاد نگرانی  کند و در آینده در خارج از  حیطه عمل برجام قرار بگیرد.  زیرا موشک های با برد زیاد و سلاح هسته ای — دو سوی یک سکه هستند:  آن ها را نمی توان ازهم جدا کرد.

 در اینجا، نباید  این نکته فراموش شود  که برنامه  موشکی ایران (و از جمله  هسته ای)  تحت سرپرستی  سپاه پاسداران ایران قرار دارد و این ساختار  بطور کلی مخالف  خط مشی  رئیس جمهور حسن روحانی است.  بسیاری از مخالفان  از  معامله هسته ای  تهران با جامعه جهانی ناراضی هستند و اعلام می دارند  که ایران  قیمت گزافی در ازای رسیدن به این توافق پرداخت کرده است.  مخالفان روحانی  معتقدند که  این معامله  از جمله ضرر زیادی به  توسعه برنامه هسته ای ایران وارد آورده است.  احتمال دارد  که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران  با توجه به بیانه های تحریک آمیز  ترامپ،  در زمانی که  دولت جدید آمریکا  اعلامیه های شدیدی بر علیه  ایران  و برنامه  موشکی آن اعلام کرد  دست به آزمایش موشک ها زده باشد.

 بدیگر سخن،  نیروهایی در ایران و در آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی هستند که با   توافق هسته ای با تهران مخالفند.  تبلیغات و مبارزه ایدئولوژیکی  و سیاسی شدیدی در ایران و  پیرامون آن جریان دارد.

ولادیمیر ساژین در پایان گفت:  می توان به این نتیجه رسید که کار با سانتریفوژهای « ایر-8» و  آزمایش  راکت های بالستیکی  برد متوسط  ایران از نظر حقوقی،  تعهدات بین المللی  آن کشور را نقض نمی کند  اما  مزه تلخ آن باقی می ماند.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала