مجلس اکراین و لهستان « اعلامیه خاطرات و همبستگی» را به تصویب رساندند که در آن، اتحاد شوروی را در آغاز جنگ جهانی دوم گناهکار اعلام کردند. مجلس لیتوانی نیز قصد دارد به این سند بپیوندد.
در این بیانیه آمده است که سند مولوتوف — ریبنتروپ که اتحاد شوروی و آلمان فاشیست به امضا رساندند » باعث آغاز جنگ جهانی دوم در روز اول سپتامبر» و در پی آن «اشغال لهستان توسط آلمان و اتحاد شوروی » و « اشغال لیتوانی و لتونی و استونی توسط اتحاد شوروی» و سرکوب های جمعی مردم شد. نویسندگان بیانیه اعلام می کنند که خواهان « ابراز احترام نسبت به میلیون ها قربای ملت های ما در زمان جنگ جهانی دوم و محکوم کردن مهاجمانی هستند که سعی کردند استقلال کشورهای ما را از بین ببرند».
آرمن گاسپاریان مورخ و نویسنده در برنامه رادیو « اسپوتنیک» به تفسیر این سند ضد و نقیض می پردازد.
— من طرح این اعلامیه را دیدم که در آن امپراطوری روسیه را مسئول آغاز جنگ جهانی دوم دانستند. من واقعا فکر کردم که این یک شوخی سیاسی و روان گسیختگی سیاسی و شیزوفرنی سیاسی است و هیچگونه پیشرفتی نخواهد داشت. اما معلوم شد ، من اشتباه کردم. آندری پاروبی، سخنگوی مجلس اکراین از این اعلامیه عجیب سخن گفت. اما برای تفسیر آن، باید یک کتاب کامل نوشت».
وی متذکر شد که بر اساس اعلامیه مصوبه، کی یف به عنوان وارث یکی از جمهور یهای سابق شوروی خود را به «تهاجم» متهم خواهد کرد.
— شایان ذکر است که جمهوری شوروی سوسیالیستی اکراین که کشور کنونی اکراین وارث آن است یکی از جمهوری های اتحاد شوروی بود. به این ترتیب دست کم 15 درصد مسئولیت به آن کشور تعلق می گیرد. از اینرو در ابتدا باید « گالیتسو و وُلین» — سرزمین هایی به لهستان برگردانده شوند که در سال 1939 پس از لشگرکشی آزادیبخش ارتش سرخ به شوروی ملحق شدند.
وی با خطاب قرار دادن نمایندگان مجلس اکراین به ماده ای از آن اعلامیه توجه نمود که در آن نوشته شده است از پیمان یالتا بسال 1945 « مرحله جدید بردگی اروپای شرقی و مرکزی به مدت نیم قرن » آغاز شد.
— کنفرانس یالتا، محل گردهمایی رهبران سه کشور بود: اتحاد شوروی، آمریکا و بریتانیا. از اینرو وقتی از « توطئه جنایت آمیز» حرف می زنید، توجه داشته باشید کی با کی به توافق رسید. و کی این موضوع را مطرح کرد. زیرا معلوم می شود که منشأ همان پیشنهاداتی که اکنون اکراین، لهستان و لیتوانی قصد دارند آن را مطرح کنند ، نه کرملین، بلکه لندن و واشنگتن بود. بدین ترتیب هنگام فراخوان به توبه، در پرانتز مشخص کنید اتهامات به کی وارد می شوند: شاید چرچیل و یا روزولت؟»
