چین برای تحکیم سیستم حفاظت از مرز تاجیکستان — افغانستان، به تاجیکستان کمک نظامی — فنی رسانده و سرمایه این کار را تأمین می کند. به گزارش رسانه های تاجیکی، این پروژه در چارچوب توافق ایجاد ائتلاف ضد تروریستی با شرکت افغانستان، چین، پاکستان و تاجیکستان پیاده می شود. عالم فصح الدینوف، خبرنگار « اسپوتنیک» از دوشنبه در این خصوص گزارش می دهد.
با پولی که چین تخصیص داده است، 4 پست مرزی ساخته و مجهز خواهند شد و مرکز آموزشی — تمرینی برای نظامیان آماده خواهد شد. قیمت این طرح اعلام نشده است. تاجیکستان قطعه زمینی برای کارهای ساختمانی تعیین کرده است و مسئولیت تأمین امنیت متخصصان چینی را به عهده گرفته است. نمایندگان رسمی سرویس های مرزبانی دو کشور مفاد این توافق و برنامه های آتی را مورد تفسیر قرار نمی دهند. اما کارشناسان مستقل سعی می کنند الگاریتم اقدامات طرفین را شکل بدهند. تحلیلگران معتقدند که دوشنبه با کمک این برنامه می خواهد از زیربنای مرزی مدرنیزه شده در مرزهای جنوبی کشور برخوردار شود. نفع چین نیز آشکار است، زیرا مرز تاجیکستان — افغانستان در نزدیکی چین قرار دارد. از اینرو پکن در آن ذینفع است که تاجیکستان بخوبی از مرزهای خود در ناحیه «رود پنج» دفاع کند و مانع از عبور شبه نظامیان افغانی و نفوذ رادیکال های اسلامی به آسیای مرکزی شوند.
سیف الله صفاروف معاون اول مدیر مرکز پژوهش های استراتژیک وابسته به ریاست جمهوری تاجیکستان در این خصوص گفت: اگر وضعیت آسیای مرکزی بهم بخورد و بی ثبات شود، اوضاع در چین نیز بی ثبات خواهد شد. چین در آن ذینفع است که آسیای مرکزی امن باشد. مرز تاجیکستان — افغانستان، نه تنها مرز تاجیکستان، بلکه مرز جامعه همسود و سازمان همکاری شانگهای است».
طول مرز تاجیکستان — افغانستان 1344 کیلومتر است. سالهاست که اوضاع در آنجا متشنج باقی مانده است. در سال جاری، نظامیان تاجیک از 20 تلاش شبه نظامیان افغانی جهت نفود به فضای مابعد شوروی آسیای مرکزی جلوگیری کردند. هم اکنون مطابق با اطلاعات کارشناسان اوضاع در ساحل افغانی رود « پنج» وخیم می شود. مطابق با ارزیابی های مختلف از 5 تا 8 هزار شبه نظامی در آنجا مستقر شده اند. ناظران نگران آن هستند که نقاط مسکونی معینی در شهرهای « قندوز» و « تاهور» و « بدخشان» که در نزدیکی مستقیم مرز تاجیکستان است، تحت کنترل شبه نظامیان قرار دارد. شایان ذکر است که چین اولین کشوری نیست که به تاجیکستان کمک نظامی — فنی می رساند. برنامه جامع تکامل نیروهای مرزی تاجیکستان مورد تأیید اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان پیمان امنیت جمعی قرار گرفته است. هم اکنون ستاد مشاوران نظامی روسیه در تاجیکستان مستقر است که به « کلاه سبزهای» تاجیک کمک می کند. بعلاوه پایگاه نظامی 201 روسیه در جمهوری تاجیکستان مستقر است.
