اردوغان که قبل از کودتا با جایگزینی بینالی یلدریم با احمد داووداغلو سعی در برون رفت از پارادوکس روابط بین الملل و عادی سازی روابط خارجه ترکیه داشت بهترین استفاده را از کودتای نافرجام برده و البته کشورهای مرتبط با مسئله ترکیه نیز با اتخاذ تصمیمات خاص، به وی در تغییر رویکرد سیاست بین الملل یاری رساندند.
اردوغان به خوبی میداند درخواستش مبنی بر استرداد فتح الله گولن از ایالات متحده خلاف موازین بین الملل بوده و ایالات متحده حداقل در آینده نزدیک هرگز دست به چنین اقدامی نخواهد زد و بهتر است بگویید نمیتواند بزند! طرح این تقاضا از سوی اردوغان نیز تنها به دلیل یافتن دلیلی برای توجیه کمرنگ کردن روابط دوستانه خود با این کشور است. حقیقت این است که آنکارا تصمیم خود را برای تغییر منطقه ژئوپلیتیک خود از اروپا به قفقاز و خاورمیانه گرفته زیرا منطقه ژئوپلیتیک اروپا کاملا با اهداف رویاپردازانه اردوغان که همانا تاسیس عثمانی جدید است در تناقض بوده و از زمان حمله نیروهای وی به دفتر روزنامه زمان ناامیدی اردوغان از پذیرش توسط اروپا به وضوح قابل درک بود.
ولی آنکارا در این امر شدیدا نیازمند یاری مسکو است. اردوغان به خوبی میداند نقش آفرینی حداکثری در قفقاز بدون اجازه مسکو و نقش آفرینی حداکثری در خاورمیانه بدون هماهنگی با تهران عملی ناشدنی ست پس به دنبال عادی سازی روابط با روسیه و هماهنگی با ایران و البته در کنار آن تغییر رویکرد خصمانه در رابطه با اسرائیل است تا با نمایش چهرهای جدیدی از خود، با اتخاذ استراتژی جدید به سوی اهداف خود نایل شود.
در این مسیر ترکیه در وهله اول باید دست از حمایت از گروههای معارض دولت سوریه برداشته و در وهله دوم باید به ایران و روسیه ثابت کند با حاکمیت اسد مشکل عمدهای ندارد تا در ادامه بتواند به اهداف کوتاه مدت خود، حداقل در منطقه خاورمیانه دست یابد. اهدافی چون حفظ امنیت مرزهای جنوبی، جلوگیری از تشکیل منطقه خودمختار کرد در همسایگی خود، همراهی ایران و روسیه در مقابله با گروه پ ک ک و دیگر گروههای معارض، حفظ مشروعیت منطقهای خصوصا در مرزها و اثبات این مسئله که بدون کمک غرب خصوصا ناتو و ایالات متحده نیز میتواند همچنان پابرجا بماند. ناتو و ایالات متحدهای که در هر زمانی که اردوغان به آنها نیاز داشت دست رد به سینه وی زدند.
لیکن علی ایحال اینکه اردوغان در این تغییر بسیار پرخطر به موفقیت دست خواهد یافت یا خیر، مسئلهای ست که زمان مشخص خواهد کرد زیرا همیشه اهداف بزرگ، به طور بالقوه پیروزیهای بزرگ و شکستهای بزرگ را به همراه خواهند داشت و باید انتظار کشید و نتیجه این بلیط بخت آزمایی روسی را مشاهده کرد.