گزارش و تحلیل

چگونه ایران و روسیه موفق به تامین امنیت انرژی خود خواهند شد؟

© Фотохост-агентство /  مراجعه به بانک تصاویر ابراز رضایت پوتین از همکاری روسیه با ایران در زمینه انرژی اتمی
ابراز رضایت پوتین از همکاری روسیه با ایران در زمینه انرژی اتمی - اسپوتنیک ایران
اشتراک
حال اگر نگاهي گذرا به بازار انرژی در قرن بيستم داشته باشیم، در می¬یابیم كه به صورت کلی قيمت سوخت و انرژی در اين بـازار به دليل ماهیت خاص آن هميشه در حـال نوسـان بـوده اسـت.

دانش و سیاست‌گذاری بومی- جهانی، اشاره به دانش و سیاست‌گذاری دارد که ناظر بر ظرفیت‌ها و چالش‌های ملی- فراملی است و با توجه به ظهور همزمان صنعت ارتباطات و ظهور فضای مجازی و از سویی اهمیت یافتن و افزایش انفجاری منابع و متغیرهای اجتماعی فرامحلی ضرورت تغییر پارادایمی در رویکرد سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و تغییر روند در مواجه با امر بومی، فرابومی و فرامحلی را اجتناب ناپذیر نموده است. بی توجهی به این امر ممکن است سیاست­گذاری های بومی و فرامحلی به ویژه در اقتصاد و سیاست را دچار به هم ریختگی و بی نظمی نماید.

حقیقتی که تـاكنون بـه تجربه ثابت گرديده، گوياي اين است كه نوسـانات قيمتـي و حتـي شـوكهـاي نرخ انرژی به­ویژه نفت در بازار جهانی ماهيتي گذرا دارنـد و تحـولات قيمـت نفـت خـام در بازارهاي جهاني، هم براي قيمتهاي پايين و هم براي قيمتهاي بالا قابل تداوم نيست. پارامترهای متعدد تاثیرگذار و اغلب غیر قابل پیش­بینی،  بازار جهانی انرژی را از نظر ساختار و مختصصات عمومی منحصر به فرد نموده است. به طور خلاصه مي­توان گفت كه نوسانات نرخ انرژی از عوامل مختلفی نظير مباحـث فني و زیربنایی، ميزان تقاضاي جهاني، بازيگران بازار بورسهاي انرژی به ویژه نفت، وقـايع اجتمـاعي و سياسـي از قبيل انتخابات، جنگها، كودتاها، حملات تروريستي، انقلابها، عوامـل طبيعـي مانند طوفـان، زلزله و سایر حوادث غيرمترقبه، تصميمات سياسي كشورهاي توليدكننده و مصرف­كننده نفت خام در تغيير ميزان عرضه و تقاضا، تحولات ژئوپليتيك در کشورهای دارنده منابع انرژی و منطقه خليج فارس و مجموع عناصری از این دست ناشي مي­شـود.

طبیعی است کشورهایی که اغلب بازیگران اصلی و هدایت کنندگان جریان­های سیاسی و اقتصادی جهان هستند، قابلیت و امکانات بیشتری برای تاثیرگذاری بر روند تعیین نرخ جهانی انرژی دارند. در نتیجه در جریان نوسانات عمیق نرخ انرژی و شوکهای ناشی از ان آسیب کمتری دیده و از سوی دیگر بسادگی می­توانند از طریق محاسبات از پیش تعیین شده بر کشور و یا منطقه خاصی تمرکز نموده و ایجاد به هم ریختگی و بی­ثباتی نمایند.

در این میان کشوری مانند به دلیل دارا بودن ذخایر عظیم هیدروکربوری همواره از مزیتهای منحصر به فرد بخش انرژی برخوردار بودند، اما با این وجود نه تنها در تعین قیمت انرژی حتی در سطح منطقه موفق به ایفای نقش تعیین کننده نبوده، بلکه متاثر از تصمیمات کشورهایی هستند که بدون برخورداری از ذخائر انرژی سهم بزرگی در تعیین قیمتهای انرژی دارند. از این رو ایجاد توافقی در زمینه تاسیس بنگاه مطالعاتی و آماری مشترک و مستقل از سایر نهادهای آماری در بخش انرژی می­توانند علاوه بر کشف پتانسیل واقعی ذخایر انرژی گام مهمی در خصوص شفاف سازی بازار برداشته و حداقل مدیریت جریان انرژی در سطح منطقه را در اختیار خود درآورند.

وجود چنین مراکز مطالعاتی مشترک منجر به هماهنگی و یکپارچه سازی سیاست‌های کشورهای دارنده منابع انرژی می­گردد و با ارايه مستندات حاصل از مطالعات خود می­توانند وجود اختلافات و تناقضات در اطلاعات ارايه شده از سوي نهادهاي آماري بين­المللي را شناسایی نمایند. با ارزیابی دقیق مخازن و برآورد صحيح از ميزان ذخاير هيدروکربوري توسط متخصصان بومی امکان بهره­برداری بدون شک و شبه در راستاي ديپلماسي انرژي و تشکيل بازار انرژي و فناوري کشورهاي همسو در منطقه و بين­الملل فراهم خواهد شد.

شایسته است که ایران در آستانه تولد پنجاه سالگی صنعت گاز خود ابتکار عمل را بدست گرفته و طرح پایه­گذاری مرکز مطالعاتی و آماری بومی- منطقه­ای را با کشورهای دارنده منابع انرژی به صورت دوجانبه و یا چندجانبه در منطقه مطرح نماید. به این ترتیب مقوله تامین امنیت انرژی نه تنها طرف عرضه، بلکه طرف تقاضا را تضمین خواهد نمود و تهدیدهای احتمالی متاثر از اطلاعات کاذب بنیادهای آماری جهان را به صورت قابل توجهی کاهش خواهد داد.

منبع: ماهنامه ندای گاز

 

 

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала