کارشناسان می‌گویند که مقیاس این مساله به مراتب وسیع تر از آنچه که به نظر اول می آید. زیرا «دولت اسلامی» نه تنها بنا های تاریخی را تخریب کرده بلکه به حساب فروش اشیای دوران باستان در آمد هنگفتی بدست می آورد.
آیا می‌توان تعلق این یا آن شی باستانی به سوریه را دقیقاً تعیین کرد؟باستانشناس «مارک التاویل» در این خصوص چنین گفت:
این مثل خرید اتومبیل است. اصل ساده است. شما به شکل، علایم ممیزه و خصوصیات نگاه می‌کنید که به مشخص کرده محل یافت شی باستانی کمک می‌کنند و روشن می‌شود که آن از منطقه تحت کنترل داعش وارد شده. تعیین زمان ورود مشکل‌تر است. این‌گونه آشیا معمولاً اسناد کافی همراه ندارند و فروشنده می‌تواند در کاغذ خود هر چیزی که می‌خواهد تشریح کند.
راه واقعی ورود اشیای باستانی به بریتانیا کدام است؟ مارک التاویل گفت:
«کشور اصیل آن‌ها عراق یا سوریه است. این را می‌توان از روی شکل و عناصر تزیین و نقش و نگار معلوم کرد. مطابق شیوه حکاکی نقش و نگار ها بروی سنگ. یعنی اینکه تعداد بس کافی علایمی هست که بنا بر آن‌ها می‌توان معلوم کرد که این یا آن شی باستانی از منطقه زیر کنترل داعش وارد شده است».
این باستانشناس افزود: این اشیاء معمولاً کوچکند و بنا به اندازه‌ای که دارند نرخ ارزیابی شان خیلی بالا است و در بازار های غربی علاقه بالا را برمی انگیزند. این اشیاء را هنگام رد شدن از گمرک می‌توان به جیب زد و یا مانند تعویذ یا گردنبند روی گردن گذاشت و رد شد. بعداً توسل به اقدام دیر است و امکان اینکه قاچاقچیان در انگلیس یا اروپا تعقیب و دستگیر و به دادگاه کشانده شوند عملاً مساوی صفر است. این قضیه ها در حوزه اختلاف بوجود می‌آیند و اگر قاچاق در آنجا متوقف نشود بعداً چیزی میسر نخواهد بود.
حالا در انگلیس در این خصوص بی نظمی کامل مشاهده می‌شود و برای رسیدگی به این قضیه ها در تشکیلات پلیس لندن فقط دو و نیم محل کار در نظر گرفته شده است. وی سپس گفت:
ما دقیقاً نمی‌دانیم داعش از فروش عتیقه ها چه مبالغی دریافت می‌کند ولی برای ما یقیناً معلوم است که این تجارت برایشان درآمد چشمگیری ببار می‌آورد و اشیای باستانی در غرب بفروش می رسد. مقیاس این تجارت را به زحمت می‌توانم معلوم کرد. مثلاً افراد بطور قانونی از طریق اینترنت این اشیاء را تهیه می‌کنند و بدین سان حامی پولی گروه‌های افراطی شده و خودشان از این جریان بی خبرند.
گفتنی است که شورای امنیت سازمان ملل متحد در فوریه 2015 فروش اشیای هنری را ممنوع کرد که بطور غیر قانونی از سوریه و عراق بیرون برده شده اند. البته برای داعش این مصوبه فاقد اعتبار است. مساله اشیای باستانی «خونین» بسیار حاد است ولی مقامات کشور های مقصد این ارزش‌های قاچاقی از جمله انگلیس مثل اینکه نگران حل و فصل آن نیستند.
