گزارش و تحلیل

فوکوشیما، آخرین آکورد سونامی

© AP Photo / Shizuo Kambayashiفوکوشیما، آخرین آکورد سونامی
فوکوشیما، آخرین آکورد سونامی - اسپوتنیک ایران
اشتراک
در سپتامبر امسال ساکنین آسیب دیده ناراها در ژاپن ، می توانند به منازل خود بازگردند. این دهکده در مجاورت نیروگاه هسته‌ای "فوکوشیما - ۱" قرار دارد.

در مارس ۲۰۱۱ پس از وقوع حادثه دلخراش فوکوشیما، دولت ژاپن دستور تخلیه ساکنان مناطق آلوده را ابلاغ و اکنون این اولین منطقه مسکونی است که ساکنین آن به کاشانه خود بر می گردند. طبق اظهارات یسوکه تاکاگی، وزیر اقتصاد، تجارت و صنایع ژاپن، سطح آلودگی منطقه ناراها، برای زندگی عموم خطرناک نیست.

در حال حاضر ۷ منطقه مسکونی در ژاپن وجود دارد که ساکنین آن پس از وقوع زمین لرزه شدید و سونامی و در نتیجه انفجار نیروگاه هسته‌ای "فوکوشیما — ۱" و آلودگی رادیواکتیوی، مجبور به تخلیه آنها شده اند.
حادثه نیروگاه هسته‌ای "فوکوشیما —۱" منحصر به فرد است. این اولین سانحه رادیواکتیوی در جهان است که علت آن وقوع بلایایی طبیعی بوده است. با این حال مقصر دانستن سونامی حتی برای این حادثه، نادرست است. کارشناسان، عامل انسانی را نیز دخیل می دانند. بنابراین فقط زمین لرزه ۱۱ مارس ۲۰۱۱ را نباید علت اصلی حادثه فوکوشیما، قلمداد کرد. چرا که سیستم ایمنی نیروگاه، کلیه راکتورها را در اولین لرزه، خاموش و از مدار خارج کرد. اما پس از یک ساعت، امواج ۶ متری سونامی، نیروگاه را در هم کوبید و کلیه سامانه های خنک کننده را از کار انداخت و متعاقبا باقوع چند انفجار، مواد رادیواکتیو از راکتورها خارج شدند. کارشناسان به این نتیجه رسیدند که امواج سونامی کلیه منابع برق نیروگاه را از فعالیت خارج و و سیستم خنک کننده راکتورها را مختل کرد. دیرتر نیز واحد اضطراری تامین برق دیزلی نیروگاه، دچار آب گرفتگی کامل شد. حتی با داشتن حداقل دانش پایه در فیزیک این واقعیت قابل درک است که در غیاب سامانه های خنک کننده، راکتور داغ شده و بخش فعال آن شروع به ذوب شدن می کند. ماکسیم شینگارکین، معاون کمیته محیط زیست مجلس دومای روسیه، در این رابطه می گوید:


"ما باید قبول داشته باشیم که وقوع چنین حادثه ای نمی توانسته برای راکتور هسته ای فاجعه بار باشد. اما روش های فنی و مهندسی مرتبط با تامین ایمنی راکتورها را می توانیم فاجعه بار بنامیم. در نتیجه وقتی که میزان رادیواکتیو نیروگاه، چندین برابر بیش از حد استاندارد افزایش یافت، کارکنان با توجه به الزامات ایمنی، نیروگاه را ترک کردند. اما بسیاری از فرایندهایی که می بایست به صورت خودکار عمل می کردند نیز از کار افتاده بودند. بنابراین با وخامت اوضاع، دیواره و پوسته راکتور تخریب، و این حادثه به یک فاجعه تبدیل شد".

با این حال مقصر اصلی را باید کسانی قلمداد کرد که در طراحی نیروگاه دچار اشتباه شده اند. این حادثه تبدیل به استرس تستی شد که عدم برآورده شدن نیازهای اساسی به ایمنی را به اثبات می رساند. دکتر ولادیمیر کوزنتسوف در این زمینه می گوید:


"انرژی هسته ای در ژاپن و برخی از دیگر کشورها متعلق به بخش خصوصی است. نیروگاه فوکوشیما که دچار حادثه شد نیز حکایت خود را دارد. این نیروگاه با استفاده از طرح آمریکایی که با هدف ورود شرکت های ایالات متحده به بازار ژاپن، به این کشور تحمیل شد، ساخته شده است. طبق اسناد طراحی، عمرمفید این نیروگاه به پایان رسیده و هیچ عملیاتی تا کنون برای ارتقا و مدرنیزه شدن آن انجام نشده است. علاوه بر این فوکوشیما در امتداد ساحل ساخته شده است. اینجا یک منطقه زلزله خیز با خطر وقوع سونامی است. مدت هاست که برای بهبود ایمنی نیروگاه، هیچ کاری صورت نگرفته است. آخر هزینه آن بسیار بالا است. بر اساس برخی برآوردها، پاک سازی چنین فجایعی از 25 تا 30 سال زمان، و بالغ بر صدها میلیارد دلار هزینه در بر دارد."

اکنون دقیقا مشخص شده که مکان استقرار نیروگاه برق اضطراری ، نادرست، و سیستم های خنک کننده و تامین برق نیز دقیقا محاسبه نشده بودند. در نتیجه با اینکه راکتورها قابلیت تحمل بارهای به مراتب بیشتری را داشتند، اما اختلال در سیستم های کمکی یعنی خنک کننده ها باعث وقوع تراژدی فوق شد.
فاجعه "فوکوشیما — 1" ، درسی برای تمام جهانیان شد. سازمان ملل بحث جدیدی را در استانداردهای ساخت و ساز نیروگاه های هسته ای آغاز و شفافیت در کار آنها را خواستار شده است. در سراسر جهان آزمون های استرس انجام و نیروگاه های هسته ای مورد بازرسی قرار گرفتند. فرانسه برای مقابله با حوادث احتمالی مرتبط با انرژی اتمی، ابتکار ایجاد نیروهای واکنش سریع جهانی را پیشنهاد کرده است. روسیه نیز نه تنها خواستار افزایش اختیارات آژانس بین المللی انرژی اتمی شده است بلکه همه توان خود را برای ایمن تر کردن نیروگاه های هسته ای بکار می برد تا جای هیچگونه شک و تردیدی باقی نگذارد.

 

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала