ایگور سچین ، رئیس شرکت نفتی" روس نفت" در این روزها بیان داشت که ایران در کنار روسیه و ونزوئلا ، پتانسیل فراوانی در افزایش ظرفیت استخراج با توجه به مخازن جدید دارد. بنابراین انتظار می رود که رقابت شدیدی در میدان های نفتی ایران اتفاق بیافتد. واگیت الکپروف رئیس کمپانی خصوصی نفت و گاز" لوک ایل" معتقد است که در این رقابت " لوک اویل" امروز مزیت های برجسته ای دارد. چشم اندازهای بازگشت شرکت های نفتی روسیه به بازار ایران چیست؟ شرق شناس و تحلیل گر سیاسی ولادیمیر ساژین در این باره می گوید:
در واقع ، همانطور که بارها رادیو" اسپوتنیک" هم خاطر نشان نمود پس از لغو تحریم ها ایران به مرکز جذب منافع و علایق سیاسی و اقتصادی بسیاری از کشورها تبدیل می شود.
براساس خبرهای رسانه ها با استناد به دیپلمات های غربی ، تحریم های نفتی و مالی در ارتباط با ایران در سه ماهه اول سال 2016 پس از اتمام بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات هسته ای ایران برداشته می شوند. لازم نیست که خیال پرداز باشید تا هجوم گسترده ی تجار خارجی به این کشور را پیش بینی کنید.
ساژین ادامه می دهد: اما اکنون تا لغو تحریم ها ، هیات های برجسته ای از آلمان ، فرانسه ، ایتالیا، ژاپن، هند، اسپانیا و چک به تهران آمده اند. همه آنها می خواهند که پایه و اساس توسعه ی ارتباطات با ایران را پس از خروجش از رژیم تحریم ها ایجاد نمایند. از جمله در زمینه ی نفت. ژاپنی ها توسعه ی میادین نفتی و نقل و انتقال تکنولوژی های ژاپنی استخراج نفت را بحث و بررسی می کنند. اسپانیایی ها مذاکراتی را با ایرانیان در خصوص امکان ارسال گاز طبیعی مایع ایران به اتحادیه ی اروپا از طریق اسپانیا انجام می دهند. آلمانی ها فعالیت ویژه ای دارند. هیات های آلمانی یکی پس از دیگری به پایتخت ایران می روند. وزیر نفت ایران بیژن نامدار زنگنه در این روزها بیان داشت: " شرکت های ایرانی و آلمانی می توانند مذاکرات را تا لغو تحریم ها آغاز کنند تا همینکه تحریم ها برداشته شد ،بتوانند قراردادهایی را برای سرمایه گذاری های برنامه ریزی شده در ایران امضاء نمایند." از آنجا که این سخن وزیر نفت است پس معقول است که گمان کنیم این سرمایه گذاری ها به رشته های نفتی مرتبط است. اما روسیه چطور؟
ساژین می گوید: یادآوری می کنیم که تا اجرای تحریم ها، شرکت های نفت و گاز روسی یعنی " لوک اویل" و " تاتنفت" و " گازپروم" با موفقیت در ایران فعالیت می کردند. آنها بعد از اعلام تحریم ها از ایران خارج شدند. اکنون آنها اعلام کرده اند که بازمی گردند. و این کاملا طبیعی است: تجارت به جایی می رود که برایش سود آور باشد.
به عقیده ی کارشناس روسی در بازار نفت میخاییل کروتیخینا ، این شرکت ها (به ویژه ی لوک اویل) شانس بسیاری زیادی برای کار در ایران دارند. واگیت الکپروف ، رئیس " لوک اویل" این مطلب را تائید می کند. وی بیان داشت که ایران نفع زیادی برای تمامی شرکت های نفت و گاز ارائه می دهد. این کشور یکی از اولیت های اصلی" لوک اویل" است. شرکت گفتگوی فعالی با ایران دارد و در این گفتگوها توافق مربوط به بررسی فلات قاره خلیج فارس و برخی از استان های ایران انجام می شود.
آقای الکپروف تاکید می کند که " لوک اویل" مزیت هایی بر سایر رقبا دارد. این مزیت قبل از همه میدان اناران است که توسط متخصصین لوک اویل افتتاح شد. و این میدان برای آنها به خوبی آشنا بوده ، مواد زمین شناسی آماده شده و درک جغرافیایی و لوجستیک این میدان مشخص است. واگیت الکپروف خاطر نشان می کند: " پروژه توسعه آن عملا آماده است."
اما به عقیده ی متخصصین ، موفقیت فعالیت های شرکت های نفت و گاز خارجی در ایران در بسیاری از موارد به سیستم های قانون اساسی مرتبط است که استخراج هیدروکربن ها از ایران را تنظیم می کند. در این کشور هیچ گاه توافق مربوط به اشتراک گذاری محصولات نبوده جایی که همواره قراردادهای سرویس وجود دارد. شرق شناس و اقتصاد دان نینا مامدوا در اینباره می گوید:
در واقع قانون اساسی کنونی ایران به طور کامل به نفع کار شرکت های خارجی در بخش انرژی نیست. اما اکنون چندین ماه است که در کشور لایحه ی قانونی در خصوص اشتراک گذاری محصول بحث وبررسی می شود. احتمال می رود که در آینده ای نزدیک این قانون تصویب شود. امکان این وجود دارد که شرکت های خارجی فعال تر در توسعه ی مواد خام طبیعی در ایران شرکت کنند.
ساژین می گوید: به گفته های خانم مامدوا می افزاییم که شرکت های روسی در وهله ی اول قرار دارند. برای آنها لحظه ی مهمی آغاز می شود وقتی که سستی به معنای از دست دادن بازار آینده دار ایران است. روسیه اینرا می فهمد و به گفته ی رئیس لوک اویل آقای الکپروف در ماه سپتامبر وی قصد دارد به ایران سفر کرده و مذاکراتی را با وزیر نفت ایران آقای زنگنه و روسای شرکت ملی نفت ایران داشته باشد.
ساژین خاتمه می دهد: همه این ها بر امید به آینده ی خوب همکاری تجارت نفت و گاز روسیه با ایران به نفع هر دو کشور می افزاید.
