اوایل ماه آوریل، کنفرانس علمی — عملی « جهت طرح « جهش»: نتایج پیاده سازی پلاتفرم فناوری جدید انرژی هسته ای» برگزار شد. متخصصان اتمی روسیه به جمعبندی میان مدت پروژه بزرگ مقایس نوآورانه در عرصه انرژتیک روسیه پرداختند.
در روسیه سهم تولید برق نیروگاه های اتمی فقط 20 درصد است. توانایی رقابت انرژی هسته ای از اهمیت سرنوشت سازی برای افزایش سهم انرژی اتمی در مقایسه با انواع دیگر انرژی در بازار داخلی برخوردار می باشد.
اما نیروگاه های اتمی روسیه — به غیر از نیروگاه اتمی « بلویارسکی» نیروگاه های دارای رآکتورهای حرارتی چرخه سوخت باز هستند.آنها با سوخت اورانیوم غنای پایین کار می کنند که بطور کامل « نمی سوزد» و در نتیجه فضولات رادیواکتیوی زیادی تولید می شود. مسأله نابودی و دفن این فضولات دلیل اصلی انتقاد از انرژی هسته ای در جهان است. در روسیه 24200 تن سوخت هسته ای جمع شده است و هر سال 670 تن به آن اضافه می شود. سهم جهان از این نوع فضولات هسته ای 345 هزار تن است که 110 تن آن به آمریکا تعلق دارد. جدیدترین فناوری صنعتی فناوری این نوع فضولات فقط در کشورهای روسیه و فرانسه وجود دارد.
مسأله دوم انرژی اتمی — استفاده از اورانیوم 235 است. اورانیوم —238 در طبیعت استخراج می شود که باید غنی تر شود. اگر بتوان این مسأله را حل کرد و از اورانیوم طبیعی به عنوان سوخت استفاده کرد بشریت از ماده خام بی پایانی برای تولید انرژی برخوردار خواهد شد.
پروژه « جهش» ساخت رآکتورهای قوی تر رادر نظر می گیرد که با نوترون های سریع کار کند. بعلاوه فناوری جدید، مواد و تجهیزات و انواع مختلف سوخت برای گذار انرژی هسته ای به سطح مرغوب تر و جدیدتر و امن تر تولید برق را در نظر می گیرد. طرح جدید دانشمندان و مهندسان « روس اتم» با استفاده از فناوری چرخه بسته سوخت هسته ای مرتبط است. متخصصان « روس اتم» حل مسأله از بین بردن فضولات هسته ای ، بهره برداری امن از نیروگاه ها ، رفع خطر سوانح سنگین ، تقویت رژیم عدم گسترش سلاح هسته ای ، استفاده کامل از پتانسیل انرژتیک اورانیوم را با استفاده از فناوری چرخه بسته سوخت هسته ای درارتباط می دانند. پروژه « جهش» ایجاد مجتمع هسته ای — انرژتیک را د رنظر می گیرد که از نیروگاه اتمی با رآکتور های نوترون پر سرعت تشکیل شده باشد که بتواند به پردازش سوخت هسته ای تولیدی بپردازد.
پروژه « جهش» امکان « بستن» چرخه سوخت هسته ای را فراهم خواهد کرد. بطور ساده می توان گفت که فضولات هسته ای پس از پردازش در رآکتورهای مدرن حرارتی، سوخت رآکتورهایی می شود که با نوترون پر سرعت کار می کنند. بعلاوه، در چرخه حرراتی می توان از پلوتون تولیدی و از جمله نوع تسلیحاتی نیز استفاده کرد. اورانیوم —238 نیز به مجموعه حرارتی جلب خواهد شد. چرخه بسته سوخت از نظر اکولوژیکی بی خطر است. این را می توان گام جدیدی از نقطه نظر امنیت انرژی اتمی و راه حل جدیدی در رابطه با عدم گسترش سلاح هسته ای دانست. پروژه « جهش»، انرژی اتمی را به مدل موجودیت معادل تابش نزدیک می کند. به همان اندازه که از زمین انرژی گرفته می شود، به همان اندازه نیز به آن برگردانده خواهد شد.
اگر پروژه پیاده شود، آن را می توان تولد دیگر انرژی اتمی نامید. ویاچسلاو پِرشوکوف، معاون مدیر کل شرکت « روس اتم» متذکر می شود که پروژه « جهش» نه فقط برای رشته انرژتیک روسیه بلکه برای تمام جامعه اتمی جهان پیاده می شود.
هم اکنون فقط یک «رآکتور سریع»- بی.ان-600 — در نیروگاه اتمی « بلویارسک» در روسیه کار می کند. در آنجا راکتور دیگر « بی. ان — 800» راه اندازی خواهد شد. پس از آن احتمالا نوبت رآکتور « بی. ان —1200» خواهد رسید. شهر « سِوِرسک» ناحیه تومسک در سیبری محل اصلی بهره برداری از فناوری « جهش» خواهد بود که در آنجا مجتمع ویژه صنعتی ساخته می شود که « بِرِست — 300» — رآکتوری که با نیترون های پر سرعت در چرخه بسته نسل چهرم کار می کند — قلب آن را تشکیل می دهد. قدرت نمونه آزمایشی رآکتور اول 300 مگاوات خواهد بود، « برست» های سریال ، 1200-700 مگاوات خواهند بود. این قدرتی بیش از رآکتور حرارتی » و.و.اِ.ار-1000» روسیه است.
در سال 2014 میلادی برای « برست —300» اولین نمونه سوخت جدید هسته ای تولید شد. قرار است در سال 2017 میلادی کارخانه تولید این نوع سوخت راه اندازی شود تا در زمان کار رآکتور، سوخت اول آماده باشد. رآکتور « برست —300» باید در سال 2020 میلادی کار خود را آغاز کند. در سال 2020 میلادی در نزدیکی رآکتور، مدول پردازش فضولات هسته ای برای پایان روند ایجاد چرخه بسته و فناوری فاقد فضولات به بهره برداری خواهد رسید.
به ارزیابی پِرشوکوف هم اکنون پروژه « جهش» از مرحله طراحی به مرحله ساخت مجتمع نوآورانه انرژتیک گذار کرده است». آینده آن نزدیک تر می شود…
