بازگشت به ریشه ها. مقامات تاجیکستان از زنان تاجیک خواستند از اجزاء اسلامی پوشاک خودداری ورزند و در کشور از لباس های اروپایی یا پیراهن های ملی اطلسی استفاده کنند. برخورد نسبت به این کارزار « پوشاک»ی در کشور یکسان نیست. بخشی از جامعه معتقدند که مقامات باید مدتها پیش به این موضوع رسیدگی می کردند و مخالفان آنها از نظر دیگری برخوردارند و معتقدند که انتخاب لباس حق شخصی افراد است. عالم فصح الدینوف خبرنگار « سپوتنیک» از دوشنبه در این خصوص گزارش داد.
ثریا دانشجوی یکی از مراکز عالی آموزشی دوشنبه است. او گفت بر پوشیدن لباس اسلامی اصرار می ورزید، اما او را بر سر دوراهی قرار دادند یا لباس اسلامی و یا تحصیل. ثریا ترجیح داد به تحصیلات خود ادامه بدهد.
— مجبور شدم از پوشیدن لباس اسلامی در دانشگاه خودداری کنم، زیرا می خواهم مدرک تحصیلات عالی را دریافت کنم. اما خارج از دانشگاه، هر طور که دلم بخواهد لباس می پوشم».
جامعه تاجیسکتان هم اکنون توجه زیادی به دین مبذول می دارد. لباس و حجاب اسلامی یکی از طرق نشان دادن تعلق دینی شده است. رواج حجاب اسلامی در بین مردم با این نکته توضیح داده می شود.
زرینه دینارشایووا پوفسور یکی از مراکز عالی دوشنبه در این خصوص گفت: در اینجا تحول خاصی در ارزش های انسانی رخ داده است. تغییرات بر اساس ارزش های دینی جریان دارد. علایم ظاهری بصورت حجاب و لباس ظاهر می شوند. دختران از حجاب استفاده می کنند.
در دوران شوروی، زنان و دختران تاجیک یا لباس های معمولی به تن می کردند و یا پیراهن های ملی اطلس و موهایشان را با روسری های سفید می پوشاندند. حجاب در دهه 2000 مد شد که از چند کشور عربی اینگونه لباس های اسلامی وارد کشور شد. لباس های وارداتی دائما تبلیغ می شد. مقامات تاجیکستان ابتدا برخورد آرامی نسبت به مد اسلامی نشان دادند اما در 6 سال اخیر آن را بشدت مورد انتقاد قرار می دهند. زیرا در لباس های اسلامی سمبلی را مشاهده می کنند که موازین زندگی لائیک را تهدید می کند. هم اکنون در تاجیکستان داشتن حجاب در مراکز عالی اموزشی ممنوع اعلام شده است. زنان ملبس به لباس های اسلامی و روبنده نمی توانند در ادارت دولتی کار کنند. از سال گذشته در فروشگاه ها با حجاب به مبارزه برخاستند و مغازه های فروش اینگونه لباس های اسلامی کاهش یافته است. بخشی از جامعه از این سیاست حمایت می کنند و معتقدند که مقامات بدین ترتیب از ارزش های سکولار و لباس ملی حمایت می کنند.
مکرم قیومووا رئیس انجمن صنعتگران آسیای مرکزی در این خصوص گفت: کشور باید برای حفظ فرهنگ خود مبارزه کند. اگر هر ملیتی قانونی در باره لباس ملی که تمام ساکنان را دربر گیرد به تصویب برساند بهتر خواهد بود.
مکرم قیومووا طراح مد از دوشنبه، به سنن باستانی لباس های تاجیکی توجه می کند. وی از رنگ های غنی و زیبای آن لباس ها لذت می برد. هر یک از نقش ها معنای خاصی دارد. آب به معنای باران است اگر عمودی جریان داشته باشد اما اگر افقی باشد این خطوط به معنای آتش است. انگیزه های ایرانی نیز روی پارچه ها نقش بسته اند. تمام نقش ها حاوی اطلاعات هستند. آنها حامل انرژی معینی هستند که عمدتا از صاحب لباس حفاظت می کنند. باید درک آنها بدرستی انجام شود. هنرمندان، لباس های دوخت آتلیه او را می خرند: هنرپیشگان سینما و خوانندگان. در آینده اگر سفارشی دریافت شود، قیمووا برای تولید صنعتی طرح های خود آماده خواهد بود.
— می توانم برای هنرپیشگان لباس بدوزم.مدت طولانی روی لباس های صحنه کار کردم تا همه چیز، ملیت، فرهنگ در آن ها بازتاب یابد و نوعی شناسنامه انسان باشد. حالا باید به فکر محصلان و جوانان بود. من اعلام کردم که برای دوخت زیباترین لباس ها برای همه آماده هستم، فقط کمی وقت به من بدهید.
به عقیده کارشناسان نمی توان با ایجاد ممنوعیت به توزان بین نت های مذهبی و سکولار در پوشاک ساکنان رسید. احتمالا این نوع ممنوعیت ها توجه را به پوشاک عربی داغ تر خواهد کرد. تاجیکستان هم اکنون با مسأله کمبود ایده های جدید در خصوص پوشاک ساکنان روبروست و به جای لباس های اسلامی و حجاب نمی توان چیز دیگری به غیر از لباس های اروپایی پیشنهاد کرد. اما این نوع لباس از طرف جامعه سنتی به ویژه در روستاها و قصبات که دو سوم زنان تاجیک در آنجا زندگی می کنند مورد قبول واقع نمی شود. تحلیلگران پیشنهاد می کنند مراکز مدهای ملی احیا شوند و سبک تاجیکی لباس ها تبلیغ شود. اولین گام ها در این جهت برداشته شده اند. پس از سال 2012 کارخانه های تولید ابریشم و نساجی در جمهوری احیا شدند و نمایش مد لباس های ملی برگزار شد. در خیابان ها دختران با روسرهای زیبای تاجیکی به جای روسری های سیاه ظاهر شدند. ناظران این روند را تغییر سیاست فرهنگی نامیدند. اما زمان نشان خواهد داد که آیا سیاست فرهنگی، سنن ملی در مد را فراتر از نوع مذهبی قرار خواهد داد یا خیر.
