فرانسه مبتکر پیشنهاد محدودیت داوطلبانه حق وتو اعضای دائمی شورای امنیت سازمان شد. در فرانسه معتقدند که از این محدودیت می توان در موردی استفاده کرد که موضوع با منافع مهم حیاتی اعضای دائمی شورای امنیت ارتباط نداشته باشد.
اعضای دائمی شورای امنیت — روسیه، آمریکا، فرانسه، بریتانیا و چین — در زمانی که باید مانع از جنایات جمعی شد می توانند در باره عدم استفاده از حق وتوی خود به توافق برسند. چنین گامی باید وظیفه جمعی و داوطلبانه اعضای دائمی باشد. اما به گفته ویتالی چورکین نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل ، این یک ایده پوپولیستی است و روسیه از اینگونه اسناد حمایت نخواهد کرد. بعلاوه وی معتقد است که ابتکار فرانسوی ها هیچگونه شانسی برای موفقیت ندارد. بهرحال چنین تصمیماتی باید پس از تغییر اساسنامه سازمان ملل بررسی شوند.
دمیتری ژوراولیوف رئیس انستیتوی مسائل منطقه ای در این خصوص گفت:در اساسنامه سازمان چنین تغییراتی در نظر گرفته نشده است. اساسنامه حق وتو را به عنوان یک حق لاینفک در نظر می گیرد. از فرمولبندی « محدودیت داوطلبانه» استفاده شده است که اساسنامه نقض نشود اما در عدم استفاده از حقوق آن به توافق خواهیم رسید. این موضع عاقلانه نیست زیرا باعث بی ثباتی سازمان ملل خواهد شد. همانا حق وتو امکانی برای حل و فصل مسائل و جلوگیری از اینکه موضوع بحث به مسأله مبدل نشود فراهم کرده است. همانا به این دلیل هنگام تأسیس سازمان ملل این حق مطرح شد. این حق نه به خاطر عشق به اتحاد شوروی بلکه برای اینکه این سازمان بتواند فعالیت کند برقرار شد. زیرا این سیستم بدون توافق مطلق 5 عضو دائمی کار نخواهد کرد. وتو مکانیزم تأمین کننده این توافق است.
آمریکایی ها مدتهاست از مکانیزمی استفاده می کنند که توجهی به سازمان ملل نمی کند. آنها با کاربرد این مکانیزم حتی ترسی از آن ندارند که یکی از اعضای دائمی از حق وتو استفاده کند. نهایتا ما شاهد عملیات نظامی بیشمار هستیم.
الکساندر تودوی — بورمولی دانشیار کرسی همگرایی اروپایی انستیتوی روابط بین الملل در این خصوص گفت: ما شاهد آنیم که طی دهه 1990 و 2000 موارد استفاده از نیروهای مسلح بدون حکم سازمان ملل بیشتر شده است. سیستم حقوق بین المللی نادیده گرفته شده و سازمان ملل متحد به دلیل عدم توافق عمومی بین اعضای دائمی شورای امنیت که می توانستند از حق وتو استفاده کنند، نتوانست مانع از این کار بشود.
آنچه هم اکنون در رابطه با حق وتو رخ می دهد گواه دو واقعیت ساده است. اولا آمریکایی ها دلشان نمی خواهد کاری را به دست خود انجام بدهند ، از اینرو فرانسه، لتونی و یا اوکراین از اینگونه ابتکارات مطرح می کنند. دوما واشنگتن خواهان دریافت حکم قانونی حق انجام هر کاری به دلخواه خود است.
دمیتری کولیکوف کارشناس سیاسی در این خصوص گفت: حق وتو یگانه وسلیه قانونی حقوقی است که در مقابل هژمونی جهانی آمریکا قرار دارد. تا زمانی که یکی از اعضای شورای امنیت می تواند تصمیمات آمریکا را وتو کند، آمریکایی ها فاقد حق کامل قانونی برای انجام کارهای دلخواه خود خواهند بود. آمریکا می خواهد این آخرین مانع در راه ثبت حقوقی سلطه جهانی خود را برطرف سازد. به این دلیل خواهان لغو حق وتوست. به نظر من اکثر کشورها در سقوط جهان چند قطبی و انحصار یک کشور ذینفع نیستند.
آینده سازمان ملل به آمادگی واکنش سازمان به واقعیات جهان معاصر و نه سعی برای راضی کردن یک کشور به ضرر کشورهای دیگر وابسته خواهد بود. بعلاوه وظیفه مهم دیگر سازمان ملل آن است که تجربیات تاریخ 70 ساله فراموش نشوند. هر چند این سیستم با حق وتو بتواند برای بعضی از کشورها ایجاد ناراحتی کند، دور انداختن آن گامی خطرناک و کوته بینانه خواهد بود.
