دفتر اطلاعات شوروی که نقش سرنوشت سازی در زمینه اطلاعات و امنیت سیاسی پیروزی کبیر سال 1945 میلادی ایفا کرد ، در سال جاری 75- مین سالگرد خود را برگزار می کند. این دفتر طی 20 سال به یکی از معتبرترین آژانس های خبری اتحاد شوروی مبدل شد که آژانس خبری « ریا نووستی» و آژانس بین المللی خبری « راسیا سوودنیا» بر اساس آن « پرورش« یافتند. راهی سخت اما پر افتخار، درست مانند تاریخ قرن 20.
دفتر خبری شوروی دو روز پس از آغاز جنگ تأسیس شد: وضعیت دراماتیکی که کشور با آن روبرو شده بود وجود چنین سازمانی را طلب می کرد. برای میلیون ها نفر ساکن شوروی و کشورهای ضد فاشیست باید در باره وضعیت جبهه ها و اهداف مسکو تعریف شود و نور امید و ایمان در دل آنها روشن می شد تا « طا عون قهوه ای» با سر افندگی نابود شود. بهترین نویسندگان و خبرنگاران کشور و کارمندان دارای تخصص عالی و مهندسان برای رسیدن به این اهداف تلاش ورزیدند. الکساندر شرباکوف دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی و دبیر اول کمیته حزبی شهر مسکو ریاست سازمان جدید را عهده دار بود. در آن زمان، تأسیس چنین سازمانی یگانه امکان تبلیغات بود. در آن سالها، جنگ علاوه بر جبهه ها در فضای خبری در قلب و جان مردم جریان داشت. بدین ترتیب باید کار خبرنگاران در وهله اول خبرنگاران نظامی هماهنگ شوند و همکاری با دیپلمات ها و روشنفکران در کشورهای مختلف تأمین گردد.
ساختار سازمان گواه مقیاس کار آژانس خبری است — بخش نظامی، ترجمه، تبلیغات و ضد تبلیغات ، زندگی بین المللی و ادبیات. هر روز دهها میلیون نفر در کنار رادیو های خود با شنیدن کلمات مخوف یوری لویتان « دفتر اطلاعات شوروی خبر می دهد…» خشکشان می زد. بعلاوه اخبار از جبهه ها پخش می شد و شبکه خبرنگاری تأسیس شد. دفتر اطلاعات شوروی یک کار مهم دیگر را پیش می برد.
اولگا مینایوا معاون رئیس کرسی تاریخ و تنظیم حقوقی رسانه های داخلی دانشکده ژورنالیستی دانشگاه دولتی مسکو در این خصوص گفت: در این بخش، اخبار برای مطبوعات خارجی آماده می شد. موضوع از این قرار بود که رسانه های خاری نمی توانستند خبرنگاران خود را به جبهه های شوروی اعزام کنند. آنها بندرت از مسکو خارج می شدند و بسیاری از آنها همراه دیپلمات ها تخلیه شدند. آنها به اخبار جبهه ها دسترسی نداشتند و دفتر اطلاعات شوروی ،کنفرانس مطبوعاتی سازماندهی و مطالبی برای مطبوعات خارجی آماده می کرد. ناشران مشهوری مانند ایلیا اِرِنبورگ و آلکسی تولستوی در این فرایند شرکت داشتند. از افراد باتجربه ای دعوت به همکاری می شد که با ساختار مطبوعات خارجی و خصوصیات آنها، سوژه و برخورد نسبت به خوانندگان آشنا بودند.
یک «جهت خارجی» دیگر نیز وجود داشت که برای دفتر اطلاعات مهم بود. کارمندان آژانس خبری همراه اداره کل ارتش سرخ، اعلامیه هایی خطاب به نظامیان آلمانی آماده می کردند. محتوای اعلامیه ها قابل درک است و نیازی به توضیح ندارد. تعداد زیادی از کمیته های ضد فاشیست تحت کنترل دفتر اطلاعات شوروی کار می کردند. آنها شهروندان کشورهای دیگر را از طریق صد ها روزنامه و مجله و شبکه های رادیویی در دهها کشور جهان با اخبار جبهه ها آشنا می کردند. این مواد خبری بطور منظم روی میز فرمانده کل قوا قرار می گرفت.
دمیتری گوتنوف، دکتر علم تاریخ و پروفسوور دانشکده ژورنالیستی دانشگاه دولتی مسکو در باره امکانات دفتر اطلاعات شوروی توضیح داده گفت: تا سال 1944 میلادی، حدود 11 بخش در ترکیب دفتر اطلاعات شوروی فعالیت می کرد. این سازمان 200 کارمند داشت. تمام خبرها برای استالین و افراد مسئولی ارسال می شد که آنها را تهیه کرده بودند. انتخاب فوق العاده سختگیرانه حزبی — سیاسی در بین نخبگان صورت می گرفت. همه چیز مورد کنترل بخش تبلیغات و تحریک کمیته مرکزی قرار می گرفت.
مردم اخبار دفتر اطلاعات شوروی را با مداد روی کاغذ می نوشتند و تکثیر می کردند و به آشنایان می دادند و در گروه های کاری می خواندند. در خیابانها و سازمان ها برای شنیدن اخبار در کنار رادیو جمع می شدند. کسانی که در پشت جبهه بودند و در عملیات جنگی شرکت نداشتند برای زدن ضربه تا پیروزی متحد شده بودند و در تراژدی ها و شکست ها با هم بودند و با یکدیگر همدردی می کردند و از پیروزها و شاهکارهای مبارزان ارتش سرخ خوشحال می شدند که بالاخره جنگ را به یگانه پایان ممکن تاریخی آن رساندند.
