گزارش و تحلیل

آقایف: گذار به جهان تک قطبی چیز خوبی بباز نیاورده است

© Sputnik / Vladimir FedorenkoТанки на Калининском проспекте во время Августовского путча 1991 года
Танки на Калининском проспекте во время Августовского путча 1991 года - اسپوتنیک ایران
اشتراک
بیست و پنج سال پیش ساعت 6 صبح بوقت مسکو رادیو سراسری شوروی اعلام کرد که در این کشور کمیته دولتی اوضاع اضطراری (مخفف روسی - «گه کا چه په») تشکیل شد. بدین سان کودتای اوت شروع شد که به فروپاشی اتحاد شوروی انجامید

شب 19 اوت سال 1991 رهبران عالی شوروی که با سیاست اصلاحات پرزیدنت میخائیل گورباچف و با پیشنویس قرارداد در باره اتحاد شوروی جدید راضی نبودند «گه کا چه په» را تشکیل دادند. این حادثه 19 اوت 1991 بعنوان «کودتای اوت» وارد تاریخ شد. کودتاچیان سعی کردند گورباچف را از پست ریاست جمهوری برکنار و خط مشی وی را عوض کنند. در مسکو چند ده دستگاه تانک در نزدیکی ساختمان شورای عالی — پارلمان و کاخ سفید — ساختمان کابینه وزیران فدراسیون روسیه مستقر شدند.

Возложение цветов к Мавзолею В.И. Ленина - اسپوتنیک ایران
نظرسنجی اسپوتنیک: ساکنان 11 کشور زندگی قبل و بعد از فروپاشی شوروی را ارزیابی کردند
بوریس یلتسین رئیس جمهور فدراسیون روسیه در راس مقاومت در برابر کودتاچیان قرار گرفت. او تشکیل «گه کا چه په» را تلاش انجام کودتا خواند و نهاد های شوروی از جمله ساختار های انتظامی را زیر کنترل رئیس جمهور فدراسیون روسیه در آورد

عسگر آقایف استاد دانشگاه دولتی مسکو، عضو خارجی آکادمی علوم روسیه و رئیس جمهور قرقیزستان در سال‌های 1990 — 2005 در مصاحبه اختصاصی با اسپوتنیک موضع خود را نسبت به حوادث سال 1991 چنین توصیف کرد:

«موضع من نسبت به حوادث اوت 1991 امروز هم تغییر نکرده است: من از اولین کسانی بودم که «گه کا چه په» را محکوم کرده بودند زیرا آن‌ها عقد قراردادی در باره اتحاد شوروی جدید را عقیم گذاشتند که مطابق آن قرار بود که اتحاد شوروی در شکل جدیدی حفظ شود. من شرکت کننده روند نوو اوگاریو از ابتدا تا آخر آن بودم. این کار بسیار دشواری بود. با این حال من بر آن هستم که در ژوئیه 1991 روند نوو اوگاریو با موفقیت به پایان رسید و متن قرارداد اتحاد شوروی جدید حاضر و آماده بود».

به عقیده آقایف این قرارداد در آن موقع آماده بود و جوابگوی کل چالش های آن دوره بود. او گفت:

«در آن قراردار توزیع اختیارات میان مرکز و جمهوری ها بطور عالی تنظیم شد و شانس حفظ اتحاد شوروی بر پایه یک کنفدراسیون بوجود آمد. متأسفانه این شانس به خاطر وقوع «گه کا چه په» از بین رفت. اشتباه بزرگ کودتاچیان این بود که آن‌ها می‌خواستند اتحاد شوروی را به شکل دست نخورده بعنوان یک سیستم توتالیتر اداری حفظ کنند ولی این امر میسر نبود. آن‌ها چالش های تاریخ آن دوران را در نظر نگرفتند».

آقایف خاطرنشان کرد که فروپاشی شوروی برای جهان ثمره خوبی ببار نیاورده است. وی ادامه داد:

«حالا ما شاهد هستیم که فروپاشی شوروی موجب پیدایش بسیاری پیامد های منفی در جهان گردید. پس از فروپاشی شوروی تعداد زیاد جنگ‌های منطقه ای و اختلافات بوقوع پیوست. یعنی اینکه گذار از جهان دو قطبی به جهان تک قطبی تحت امر آمریکا چیز خوبی را ببار نیاورده است و تا موقعی که نظام چند قطبی ثابت بر پا نشود ما که در فضای شوروی سابق قرار داریم برای حفظ بقای خود به وحدت و یگانگی احتیاج داریم».

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала