چین با سرعت زیاد شرکت های سوئیسی را می بلعد. چهارمین شرکت هواپیمایی آسیا — خاینان — در ازای یک میلیارد و 400 میلیون فرانک سوئیس ( 1 میلیارد و 500 میلیون دلار) یکی از بزرگترین شرکت ها در رشته تغذیه مسافران هوایی — Swiss airline catering company gategroup — را خریداری کرد. در ماه فوریه سال جاری چین رکورد ملی خود در معاملات خارجی را همانا در سوئیس برپا کرد. شرکت China National Chemical Corp در ازای 43 میلیارد دلار شرکت مشهور در جهان تولید آفت کش ها — Syngenta — را خریداری کرد.
این دو معامله به توافق سهام داران رسیده و رو به پایان است. شرکت هواپیمایی «خاینان» برای جلوگیری از سرنگرفتن احتمالی معامله مانند نمونه شرکت شیمیایی ، مبلغ بمراتب بیشتر از ارزش آن — 53 فرانک و یا 36 دلار — بیشتر پرداخت کرد. این 20 درصد بیش از ارزش شرکت هواپیمایی سوئیسی در چند روز گذشته بود. بلافاصله پس از گزارش خبر بلعیده شدن این شرکت توسط چین، سهام آن 15 و نیم درصد افزایش یافت و به 50,95 در ازای هر سهام رسید. آن هم در زمینه کاهش شاخص اصلی بورس اوراق بهادار در آن روز. آژانس بلومبرگ این نوسان را بزرگترین جهش قیمت شرکت طی 7 سال نامید.
سال گذشته از نظر فعالیت تجاری چین در خارج از کشور رکوردار بود — 607 معامله به ارزش کل 112 میلیارد و 500 میلیون دلار. سال جاری هم از شانس برقراری رکورد تازه ای برخوردار است. در ماه ژانویه 82 معامله گزارش شد که طی آن شرکت های چینی شرکت های رقیب در کشورهای مختلف را به ارزش کل 73 میلیارد دلار خریداری کردند. طی همین دوره در سال 2015، 55 معامله به ارزش 6 میلیارد و 2 میلیون دلار انجام شده بود.
خریدهای « تب آلود» چین در زمینه افزایش ارزیابی های بدبینانه در خصوص اقتصاد چین از سوی بسیاری از کارشناسان غربی صورت می گیرد. آنها با نگرانی از افت آهنگ رشد اقتصاد چین صحبت می کنند و احتمال « فرود ناخوشایند» را بعید نمی دانند.
یعقوب بِرگِر کارشناس انستیتوی خاور دور آکادمی علوم روسیه معتقد است که خرید شدید مارک های جهان توسط شرکت های چینی این نوع ارزیابی های بدبینانه را با شک و تردید روبرو می سازد.
— آشکار است تا زمانی که چین سعی کند بازار خارجی برای محصولات و خدمات خود را گسترش بدهد و مارک های مشهور خارجی را خریداری کند نمی توان از رکود اقتصاد چین صحبت کرد. این امر گویای آن است که چین سعی می کند رشد پایدار و هر چند آهسته اقتصاد خود را تأمین کند. تا زمانی که چین از مارک های مشهور به حد لازم برخوردار نشود که یکی از اهداف سیاست دولتی نیز دستیابی به این امر است، شرکت های چینی مارک های مشهور در تمام رشته های اقتصادی در خارج از کشور را خریداری خواهند کرد — در رشته هتل داری، املاک، خدمات — و پول زیادی در این رشته ها سرمایه گذاری خواهند کرد.
حال باید دید تا چه حد خریداری مارک های جهانی در خارج از کشور محرک خوبی برای اصلاحات ساختاری در اقتصاد چین خواهد بود؟
— چینی ها سعی می کنند اقداماتی را در هم ادغام کنند که برای اهداف کوتاه مدت ضروری هستند تا بدین ترتیب رشد را در سطحی حفظ کنند که برای اهداف آینده و دراز مدت برنامه ریزی کردند. خریداری مارک های مشهور جهان برای دستیابی به اهداف کوتاه مدت ضروری است. برای اهداف درازمدت مارک های خودی لازم است. بدین منظور، رشد و توسعه فناوری و علم داخلی ضرورت دارد. این کاری سخت و سنگین است و برای رسیدن به این هدف زمان، نیرو و سرمایه زیادی لازم است. چینی ها این رشته ها را اصلاح می کنند و به موفقیتهای بزرگی می رسند.
خریدهای تب آلود مارک های مشهور خارجی نه فقط باعث گسترش بازار می شود بلکه این امر راه را برای دستیابی چین به بازارهایی هموار می سازد که قبلا به روی تاجران چین بسته بود. چین می تواند به فناوری های مدرن و تحقیقات علمی معاصر دست یابد. در موارد جداگانه، امکانی برای شبکه های تحویل محصولاتی خواهد بود که براحتی می توان آنها را در چین تولید کرد. به عنوان مثال، شرکت Haier با خرید شرکت تولید وسایل برقی خانگی که از شرکت بزرگ « جنرال الکتریک» در ازای 4 میلیارد دلار خریداری کرد، توانست هم وارد بازار آمریکا بشود و هم به مارک « General Electric» دسترسی پیدا کند. شرکت چینی ChemChina در صورت خرید Syngenta به فناوری ها و پژوهش های علمی و رشد و توسعه اقتصاد خود دسترسی پیدا خواهد کرد. چین در صورت خرید « دالیان واندا» که پاکت کنترل سهام Legendary Entertainment هالییوود است، با داشتن یکی از بزرگترین شبکه های سینمایی در آمریکا می تواند کنترل خود بر « کونتنت» Legendary Entertainment را برقرار کنند. شرکت سرمایه گذاری بزرگ چین « Fosun International» که چندی پیش شرکت بزرگ اسرائیلی « آهاوا» — یگانه تولیدکننده رسمی لوازم آرایش بر اساس نمک دریای مرده — را خریداری کرد، امکان وسیعی برای فروش محصولات آن شرکت در بازار بزرگ چین فراهم می سازد. شایان ذکر است که قیمت این معامله فقط 77 میلیون دلار بود.
